بر پایۀ فلسفه‌ مند بودن احکام شرعی، هدف از وضع و جعل شرایع و قوانین الهی، هموار ساختن مسیر رشد و کمال انسان‌هاست. از دیدگاه قرآن و اهل‌بیتعلیهم السلام، جهاد نیز به عنوان یکی از احکام اصلی دین و دفاعی همه‌جانبه از کیان آن، دفع حملات دشمنان و رفع موانع هدایت، دارای فلسفه و حکمت خاصی است و بر این مبنا، به هیچ­ وجه حکم جهاد را نمی‌توان امری ضد بشری دانست. به همین ترتیب، اسیرکردن دشمن حربی نیز که به...

با فرمان امام خمینی نهاد جهاد سازندگی در سال 1358 با هدف بازسازی روستاها و خدمات‏رسانی به مناطق محروم، تشکیل شد. ابتدا تصور نمی شد این نهاد درگیر فعالیت‏های غیرعمرانی شود، اما با شروع درگیری ها پیش از جنگ و سپس آغاز جنگ تحمیلی ضرورت ها ایجاب کرد که این نهاد با تغییر ساختار و ایجاد تشکیلات عملیاتی، علاوه بر مأموریت های عمرانی و خدمت رسانی به روستاها، مانند یک تشکیلات نظامی وارد جنگ شود. در این ن...

جنگ عادلانه، زاده تحولات جهان غرب و تلاشی دوگانه است هم برای مشروعیت‏بخشی و هم محدود نمودن جنگ؛ اما این تنها مفهوم برای جنگ مشروع نیست، چرا که در سایر بسترهای فکری (جدای از ساختار اندیشه مغرب زمین) نیز به این موضوع پرداخته شده است. آن چه در مقاله حاضر مورد توجه است، قیاس دو مفهوم جنگ عادلانه و جهاد است: مفاهیمی که یکی در بستر تفکر غرب مسیحی و دیگری در چارچوب تفکر دینی اسلامی ظهور یافته است. این...

در حقوق بین‌الملل، هرگونه تهدید و توسل به زور ممنوع است و فقط دو استثناء مهم نسبت به آن وجود دارد؛ یکی حق دفاع مشروع و دیگری، عملیات نظامی برای حفظ یا اعاده­ی صلح و امنیت بین‌المللی. از سوی دیگر، برداشت غلط از آموزه‌های اسلام در باب جهاد، به ظهور فرقه‌های­ تکفیری جهادی انجامیده است. اینان، به جهاد ابتدایی با هدف ایدئولوژیک اعتقاد دارند؛ رویه‌ای که در تضاد آشکار با قوانین بین­المللی است. این نوش...

جهاد با کفّار از ارکان دین مبین اسلام و از موضوعات مهم و تأثیر گذاری است که همواره مورد بحث دانشمندان اسلامی بوده است. تقسیم جهاد به ابتدایی و دفاعی، شرح هر یک از اقسام، مشخص کردن حکم هر کدام در عصر حضور و غیبت امام معصوم)ع( و مسائلی از این قبیل به عهده فقه است. این تحقیق که به روش تحلیلی و استنباطی نگاشته شده است و شیوه گردآوری مطالب آن کتابخانه ای است، تلاشی است برای بازخوانی برخی از مباح...

مذهب و نظریات مذهبی اهمیتی قاطع در فهم ماهیت جنگ و اخلاق نظامی در جهان اسلام داشته و دارد. جنگ که در ادبیات فقه اسلامی با عنوان «جهاد» شناخته می شود، یکی از فروع دهگانه دیانت اسلام است. و بنابراین، یکی از ابواب اصلی فقه اسلامی می باشد. در این مقاله کوشش می کنیم برداشت اسلام شیعی از ماهیت جهاد و اخلاق نظامی در نصوص اسلامی را به اختصار مورد بررسی قرار دهیم؛ جهاد در فقه شیعه. این مقاله کوشش کرده ا...

در بررسی موضوعات سیاسی از دیدگاه احادیث به اصل مهم جهاد برمی خوریم؛ اصلی که موجودیت اسلام و عزت و استقلال مسلمانان وابسته به آن بوده و در دفاع از ممالک اسلامی، و توسعه قلمرو جغرافیایی اسلام به ویژه در صدر اسلام و گسترش فرهنگ توحیدی در جهان، نقش اساسی داشته است. فلسفه تشریع جهاد و مبنای مشروعیت آن، فارغ از ارزش های مادی و نژادپرستی و توسعه طلبیِ قدرت طلبان، و دست یازی به ثروت های ملل دیگر ـ که در...