در این جستار، به بسط پذیری معارف وحیانی و گشودگی زمینه ارتباط انسان با منبع وحیانی­­­­- ­الهی بر پایه سه ساحت اندیشه­های فلسفی و عرفانی اندیشمندان مسلمان و نیز قرآن و متون روایی پرداخته شده است. حکما و عارفان مسلمان معتقدند ولایت به­منزلۀ روح این جهان و مجرای فیض الهی است و همچنین باطن و جوهرۀ نبوت است. انسان کامل با ارتقای وجودی و سیر باطنی و زدایش حجاب­های گونه­گون از نفس خویش در مرتبۀ نخست ب...

چکیده مسئله ولایت امامان(علیهم السلام) در حوزه تشریع احکام شرعی از زمانی که کلینی و صفار در کتاب های خود روایاتی در تفویض تشریع از سوی خدا به پیامبر و امامان آوردند، مورد بحث قرار گرفته است. این نوشتار بر آن است که این مسئله را در سه محور بازکاوی کند: محور اول بررسی اثبات یا نفی حق تشریع از امامان است که پس از اثبات آن با استفاده از آیات و روایات در محور دوم تلاش دارد تا محدوده آن را از روایات...

خاتمیت یکی از مؤلفه های اساسی دین اسلام است که به موجب آن، پیامبر اسلام(ص) آخرین پیامبر آسمانی و دین اسلام آخرین دین آسمانی است. اصل خاتمیت در بین مسلمانان از بدیهیات اسلام به شمار می رود. یکی از عوامل مؤثر در ختم نبوت، بلوغ فکری و اجتماعی بشر است که در این میان دیدگاه های متفکرانی همچون علامه اقبال و استاد مطهری و تبیین دکتر شریعتی و دکتر سروش قابل توجه است. در نوشتۀ حاضر علاوه بر آن که به تبی...

قرآن در بسیاری از آیات، از «ختم» و «طبع» بر قلب سخن گفته است. آن گونه که از آیات برمی آید، خداوند این دو تعبیر را در مورد کسانی به کار برده است که قلب هایشان در احاطه گناهانشان است و به دلیل کثرت معاصی، از اصل فطرت خود برگشته اند و در نتیجه ایمان نمی آورند. البته در آیاتی از قرآن، واژه های مختلف و ظریف دیگری از قبیل «رین»، «غلف»، «قفل»، «قساوت» و «اکنّه» که در واقع واژه های هم گروه با «طبع» و «خ...

اگر ابن عربی به پدر عرفان اسلامی مشهور است، ابن تیمیه نیز به نقد و مجادله بی امان با وی و صوفیان خانقاهی و طریقتی معروف است. حیات علمی و اجتماعی و سیاسی او سرشار از تقابل ها و تضادها در برابر مخالفان است . وی در ابراز عقاید خود که بعضی از آنها بسیار جسورانه بوده ، از هیچ کس باکی نداشته است . ابن تیمیه برای مبارزه با تصوف متفلسف ـ به تعبیر وی ـ و صوفیان طریقتی بارها به مناظره و دادگاه و زندان رف...

ملاصدرا از فیلسوفان اسلامی است که دارای نظام فکری نسبتا منسجم انسان شناختی است. او از زوایای فلسفی، عرفانی، دینی و سیاسی ابعاد گوناگون خلافت اللهی انسان را نشان می دهد ضمن اینکه بین آنها پیوند ذاتی وجود دارد. در نظر او حقیقت دو بعدی انسان، با تاکید بر بعد روحانی با گرایش تکاملی و معنوی ارتباط می یابد و اندیشه حرکت جوهری نفس را تداعی می کند که حدوث جسمانی او درنهایت به بقای روحانی ختم می گردد. ع...

ختم الغرائب مجموعه ای است که مولف آن را به قصد شرح و تفسیر شعر شاعرانی چون خاقانی ، ابوالفرج رونی ، سیف اسفرنگی و نظامی که اشعار آنان را دشوار و دیریاب می دانسته است تالیف کرده است . و از آنجا که اشعار این شاعران بیش از همه در معرض کج فهمی ها واقع می شده نگارش این مجموعه را بر خود واجب دانسته است نویسنده این مجموعه که خود را دردیباچه اثر محمد ابن خواجگی گیلانی رشتی معرفی کرده است به اقرب احتما...

  در این جستار، شباهت‌هایحضرت عیسی(ع) با حضرت ‌علی(ع) در سه حوزۀ قرآن و سنت(حدیث)، کلام و عرفان با تأکید بر منابع اصیل و رویکردی مقایسه‌ای مورد بررسی قرارگرفته است، نقطه اوج این شباهت‌ها را می‌توان در دو حوزه عرفان و تشیّع ملاحظه کرد. از لحاظ خاستگاه، قرآن و سنت نخستین منابعی هستند که القا کنندۀ چنین مفهومی به حساب می‌آیند. در قرآن، به عنوان مثال در تفسیر سوره‌های زخرف و نساء، با آیاتی مواجه می‌...

« چکیده» پایان نامه حاضراستعارهای ختم الغرائب خاقانی وارکان وانواع آن وتاریخچه وسابقه ی استعاره یکی از صنایع علم بدیع ودیدگاه نام آورانی که هرکدام به نوعی این علم رامدنظر قرار داده اند، درمقدمه ای نسبتاً مبسوط بیان کرده و سپس به توصیف و توضیح انواع استعاره باذکر مثال پرداخته است . پایان نامه حاضردرباره پانصد وسه بیت ازمثنوی ختم الغرائب یابه قول مشهورتحفه العراقین خاقانی وهشتصد استعاره ازا...