پژوهش پیش رو تلاشی است در راستای شناختی دقیق تر از هنر به معنای اصیل آن در ساحت دو جریان شرقی مهم و پردامنه دینی، یکی «فتوّت» بالیده در دامان تصوّف و عرفان اسلامی و دیگری «ذن» برآمده از تعالیم بودایی . پرسش اصلی این نوشتار آن است که مشابهت آیین ذن بودایی با آیین فتوّت اسلامی در عرصه هنر و هنرورزی به چه میزان است و در راستای پاسخگویی به این پرسش نویسنده با روشی کتابخانه ای و به صورت تحلیلی و مقایس...

هرگاه که نام شرق دور به گوش می رسد، نخست بازتابی که به ذهن خطور می کند، سرزمینی پهناور است با مردمانی که دارای فرهنگی بسیار متفاوت از دیگر نقاط دنیا هستند. فرهنگی پر از رمز و راز، پر از خاموشی و سکوت. رمزآمیزی شرق دور که حاصل نوع نگرش و جهان بینی فلسفی و مذهبی این مردمان است، هنر نقاشی را بستری مناسب برای تجلی راز سر به مهر خود، یافته است. از آنجا که شیوهء هنری طبیعت گرا یا فیگوراتیو قادر به ب...

سهراب سپهری از جمله هنرمندان برجسته¬ی ایرانی است که در ساحت¬های مختلف شعر، نقاشی، اندیشه¬ی شرق و عرفانی کار نموده و حضوری عمیق و اثر بخش در هنر این سرزمین داشته است. آن چه نام سپهری را در حیطه¬ی هنر، از دیگر هنرمندان معاصرش متمایز می¬کند، به کارگیری تفکرات عرفانی و اندیشه¬های متأثر از ذن – بودیسم و کاربرد زبانی نمادین با نگرش و تفسیر خاص او در خلق آثارش می¬باشد. از سویی دیگر، شعرها و نقاشی¬های ...

تحلیل بحث نیستی در فلسفۀ هایدگر به خصوص در آثار متأخر وی، و جایگاهی که وی برای نیستی در وصول به حقیقت هستی و آشکارگی قائل است، اهمیتی به سزا در تاریخ فلسفۀ غرب دارد. هایدگر این بحث را در فرازهای مختلف، از جمله در تبیین دازاین و اگزیستانس و در راهیابی به نسبت­های انتولوژیک به صورتی ایجابی و نه سلبی مطرح می­کند. وی دازاین را در سیر به سوی نیستی و در حالت ترس­آگاهی(angst) به تصویر می­کشد. از طرف د...

در این دنیای پرهیاهو وجود انسان هر روز خالی تر و تهیه تر از روز پیش شده و از درون احساس بیهودگی - ترس و اضطراب می کند او از اصلیت خود و از خدای خود و هر آنچه که در اطراف اوست جدا گشته و ناچار برای پر کردن این خلا معنوی خود را به ظواهر دنیوی و متعلقات آن وابسته نموده است و چان طریقی است که انسان را به سوی آزادی و رهایی از اسارت ها و یگانگی با خود و تمام هستی سوق می دهد و او را به آرامش درونی و ح...

چکیده امروز نگاه غالب در محافلِ آکادمیک و غیر دانشگاهی هنر، نگاهی مدرن می باشد که مبتنی است بر مبانی نظری و فلسفی بعد از رنسانس، در این شرایط بسیاری حتی به محتوای راهی که در آن حرکت می کنند و در مسیرش تلاش به خلق اثر هنری دارند ناآگاه هستند. عده معدودی هم که علاقه مند مطالعه ی مباحث تئوری و نظری در حوزه ی آفرینش های هنری هستند غالبا به سبب جو موجود گرایش به خوانش های مدرنِ فلسفه ی هنر دارند. در...

دوکه یا رنج، به عنوان مهمترین آموزه ی آیین بودا، در طی تاریخ و در مکاتب مختلف آن، از حیث واقعیت رنج، و راه نجات از آن روندی متفاوت را پیموده است. بدین گونه که رنج در آموزه های نخستین بودا در قالب چهار حقیقت شریف، بسیار پررنگ و مؤکد است و با محوریت آن، نظام فلسفی و عقیدتی خاصی را بعدها، به خصوص در سنت تراواده، شکل می دهد. اما در سنت مهایانه، این آموزه مانند بسیاری از باورها چون کرمه، سمساره، نیر...

تصادف یا اتفاق از دیرباز به عنوان عاملی در خلق اثر هنری حضور داشته است. از اوایل قرن بیستم، با توجه به شرایط تاریخی و اجتماعی به این مقوله به طور جدی و قاطعانه به عنوان عنصری مهم در خلق آثار هنری توجه شده است. دادائیست ها و سورئالیست ها از اولین جنبش هایی بودند که از این مهم برای آفرینش آثار خود بهره جسته اند. اما در زمینه عکاسی نیز اتفاق حضوری چشمگیر دارد. آنچه پیش بینی کرده ایم به گونه ای ...