با درنظرگرفتن بارندگی های سالیانه سواحل جنوبی دریای خزر که بطور میانگین بین1500-1000 میلی متر می باشد درنتیجه بارندگی شدید بیش از200میلیمتر در مدت24 ساعت اهمیت خاصی دارد. با مراجعه به آمار30 ساله (2001-1972) در مجموع10 مورد در سواحل جنوبی دریای خزر بدست آمد که بارندگی روزانه بعضی از ایستگاه های دیدبانی همدیدی بیش از200میلی متر بوده است. استنباط گردید یگانه سامانه هایی که در سواحل دریای خزر سبب ...

از اقلام تجاری ایران - که در مناسبات بازرگانی ایران و روسیه جایگاه خاصی داشت - چوب بود. گونه های مختلف درختان شمال ایران در کرانه های دریای خزر، تاثیر مهمی در تجارت ایران عصر قاجار با روسیه بویژه از راه دریای خزر داشت. این مسئله، از اواسط دوره ناصری با گشایش و رونق راه های تجاری شمال و وجود راه آبی عظیم دریای خزر، نمود عینی پیدا کرد و این خود، ناشی از این واقعیت بود که سنگینی محمولات چوبی و انت...

دریای خزر بزرگ‏ترین دریاچه جهان است. این دریاچه در دوره قاجار مهم‏ترین عامل ارتباط کشورهای شرق با غرب بشمار می‏رفت. اروپاییان بویژه روس‏ها از آن برای گسترش ارتباط با ایران و دیگر کشورهای شرق بهره می‏بردند. روسیه که از دوره صفویه برای دستیابی اهداف سیاسی، نظامی و اقتصادی نفوذ بر ایران را شروع کرده بود، در دوره قاجار بر ایران مسلط شد. روس‏ها علاوه بر دریای خزر بر سواحل غربی، جنوبی و شرقی آن نیز د...

دریای خزر که روزی منطقه‌ای خفته در عرصۀ جغرافیای سیاسی و محل بازی بزرگ بود؛ پس از فروپاشی اتحاد شوروی بازی بزرگ جدیدی در آن رخ نمایانده است و به قدری اهمیت یافته که در دستور کار قدرت‌های بزرگ قرار گرفته و کانون توجه در سیاست بین‌الملل است. در واقع منطقۀ‌ ژئوپلیتیک دریای خزر بعد از فروپاشی اتحاد شوروی به‌صورت منطقه‌ای فعال و دارای کارکرد خاص ظهور کرده است. به‌گونه‌ای که سیاست‌ها و تلاش‌های قدرت‌...

محیط زیست دریای خزر در اثر بهره‌برداری عظیم انسانی و تخلیة مقادیر زیادی از فاضلاب‌های شهری، صنعتی و کشاورزی تحت فشار بسیار زیاد است. مواد مغذی مانند فسفر و نیترات و سایر مواد زاید انسانی از طریق رودخانه‌‌ها، و یا ورود مستقیم به دریای خزر ریخته و محیط زیست دریایی و اکوسیستم دریای خزر را تهدید می‌کنند. وقوع غلظت‌های بالای فیتوپلانکتون در محیط‌های آبی در عکس‌العمل به ورود مواد مغذی گیاهان در اثر ف...

مناطق ساحلی به علت برخورداری از منابع غنی، همواره در معرض بهره برداری بی رویه قرار داشته اند. مدیریت یکپارچۀ مناطق ساحلی نه تنها به کاهش مشکلات زیست محیطی سواحل و دریا کمک می کند، بلکه سبب تسریع روند اجرای سیستم حکمرانی خوب در مناطق ساحلی می شود. مشکلات مناطق ساحلی بدون راه حل های جامع، فراگیر، مشارکت همگان و گروه های ذی نفع حل نمی شود. مدیریت یکپارچۀ مناطق ساحلی دریای خزر فرایندی مربوط به حکمر...

چکیده             Mnemiopsis leidyi از (Ctenophora)، بومی سواحل اقیانوس اطلس (آمریکای شمالی و جنوبی) می­باشد. حضور این گونه از شانه­دار برای اولین بار در سال 1387 در سواحل جنوبی دریای خزر گزارش شده است که از طریق آب توازن کشتی­ها، ابتدا از موطن اصلی خود به دریای سیاه و سپس به دریای خزر راه یافته است. کاهش شدید ذخایر کیلکا ماهیان و همچنین جمعیت ماهیان خاویاری و فک دریای خزر مرتبط با پراکنش گستر...

شناسایی الگوهای جوی گرد وغبار و فرین های گرد وغبار در شمال شرقی ایران، هدف مطالعه است. این مهم با استفاده از داده روزانه دید افقی 10 ایستگاه سینوپتیک از بدو تأسیس تا سال2009 وداده های رقومی ارتفاع ژئوپتانسیل متر و مؤلفه های باد از مرکز پیش بینی محیطی و مطالعات جوی آمریکا با روش تحلیل مؤلفه اصلی و خوشه بندی، تعیین گردید. در شمال شرق ایران، به ترتیب گرد وغبار نیمه سرد مرتبط با ناوه آسیای غربی،کم ...

دریای خزر حوزه بسته ایست که قسمت عمده آن در خاک شوروی قرار دارد و فقط سواحل جنوبی آن متعلق به ایران است میزان شوری این دریا تقریباً معادل شوری دریای آزاد است نظر به اینکه شواهدی در دست است که در دوره های بین یخچالی که آخرین آن با زمان ما فاصله چندانی ندارد بین این دریا و دریای آزاد ارتباط برقرار بوده است بعضی از زمین شناسان تصور می نمایند که شوری این دریا در موقع آخرین ارتباط با شوری دریای آزا...

چکیده دریای خزر به عنوان بزرگ ترین دریاچه ی جهان و حلقه ی اتصال شرق و غرب و نگین فیروزه ای اوراسیا چندی است که پس از فروپاشی شوروی سابق و افزایش همسایگانش از دو به پنج، از تنش ها و چالش های به وجود آمده ـ که ناشی از عوامل گوناگونی است ـ رنج می برد و به دنبال حل اختلافات خویش است. در این میان اختلافات حقوقی اش از تلألو و برجستگی خاصی برخوردار است، همگان می خواهند این نزاع های فرصت بر باد ده ...