فیلسوفان در سال های اخیر توجه فراوانی به فیلم داشته اند و گویی در دو سه دهه پایانی قرن بیستم کوشیده اند غفلت و بی توجهی هفت دهه گذشته خود درباره فیلم را جبران کنند. نخستین کوشش ها، در این راه، آشکارا ریشه در نگره های ادبی و رویکردهای زبان بنیاد داشت. روشن است که اندیشمندان، هر یک در چارچوب فکری خود به این موضوع می پرداختند که برخی از آن رویکردها اثری نیرومندتر و پایدارتر بر حوزه مطالعه و پژوهش ...

صادق هدایت به عنوان نویسنده‌ای پیشرو در گستر? ادبیات داستانی معاصر، در خلق آثار خود همواره از بن‌مایه‌های روانکاوانه بهره برده است. در میان آثار او، بوف کور بیش از سایر آثارش از مباحث روانکاوی تأثیر پذیرفته است؛ به‌گونه‌ای که می‌توان آن را رمانواره‌ای روانکاوانه نامید. البته آنچه در تحلیل این داستان بیش از هر عاملی مهم است، عملکردهای «راوی» داستان و تباین شخصیت او با چهر? خود هدایت است.راوی به ...

تلاش برای ارائه معنایی دقیق و منطقی از رمان بلندی های بادگیر اثر امیلی برونته، از زمان چاپ آن در سال 1848، چالشی روزافزون بوده است. تفسیرهای فراوان، اما متناقض موجود، که هر کدام از آنها با استفاده از عنصری خاص از رمان، سعی در استنتاج تفسیری تازه نموده اند، ضرورت چنین تحقیقی را به هنگام می نمایاند. این تحقیق بر راههای کسب معنایی واقعی تر و منطقی تر از رمان پرداخته است. پژوهش حاضر این امر...

آنجلا کارتر یکی از نویسندگان بلند آوازه معاصر انگلیسی علاقه خود را درافسانه پریان و به طور گسترده تر در شناخت فرهنگ عامه نشان میدهد. آثار متنوع او در زمینه های مختلف از جمله ادبیات گوتیک، اسطوره شناسی، رئالیسم جادویی، نقد زنگرا، پسامدرنیسم و تحلیل روانکاوی، هر گونه تلاش برای طبقه بندی آثار کارتر را در یک گونه ادبی خاص غیر ممکن میسازد. آنجلا کارتر که در زمینه باز سازی و باز نویسی اسطوره ها فعالی...

نویسنده مفهوم «جهان در حالِ شدن» را جایگزین «جهانی شدن»نموده و با صورتبندی رهیافت «زیستْ فرهنگ»، درصدد شرح فنون و سازوکارهای قدرت برای ادارۀ فرد و جمعیّت در قرن بیست و یکم است. به زعم وی، به موازات تکامل تکنولوژی و بسط تاریخی تمام عیار آن، حکومت بر انسان بیش از آنکه از طریق زیستْ سیاست و تکنولوژی بدن باشد؛ فراتر از آن، از طریق زیستْ فرهنگ و تکنولوژی روان خواهد بود. نویسنده زیستْ فرهنگ را امتداد زیستْ ...

درشعرِ«شرح پریشانی»، وحشی بافقی، به شرح رابطه عشقی خود با معشوق خود می‌پردازد. با توجه به نظریة «ناخودآگاه» فروید، شاعر در روند شرح حال پریشانی خود کلمه ها و جمله هایی را ناخواسته از ضمیر و «ناخود آگاه» یا «نهاد» خود بر زبان می آورد که نهاد و ضمیر او را برای ما آشکار می سازد. با این همه شاعر با داشتن « خودآگاه» نیرومند تلاش می کند «ناخودآگاه» خود را به گونه ای ماهرانه مهار کند و بر واقعیت درونی ...

این پژوهش به تحلیل روانکاوانه برخی از شخصیت های دوبلینی ها اثر جیمز جویس می پردازد. در دو فصل مجزا شخصیت های مرد و زن این مجموعه داستان با استفاده از نظریات و دیدگاه های ژاک لاکان، روانکاو معروف فرانسوی، به بحث و بررسی پرداخته شده اند. در فصل آخر می بینیم که چطور زنان قدرت، حاکمیت و هژمونی مردان را به چالش کشیده و به مخاطره می اندازند.

در این مقاله به مقایسه ی تطبیقی نمایشنامه شاه لیر شکسپیر و شاه لیر ادوارد باند با تکیه بر خشونت به عنوان عامل شکل گیری نمایشنامه های باند، پرداخته می شود. از نگاه رفتار گرایان، شخصیت فرد محصول کنش و واکنش متقابل میان دو دسته عوامل ارثی و محیطی است؛ خشونت و اخلاق نادرست و ریشه آن در کودکی و نمود آن در اخلاق کودک به بلوغ رسیده، مسئله مهمی است که با پرسش های زیادی روبه روست. هدف از این مقاله، شناخ...

نویسنده مفهوم «جهان در حالِ شدن» را جایگزین «جهانی شدن»نموده و با صورتبندی رهیافت «زیستْ‌فرهنگ»، درصدد شرح فنون و سازوکارهای قدرت برای ادارۀ فرد و جمعیّت در قرن بیست و یکم است. به زعم وی، به موازات تکامل تکنولوژی و بسط تاریخی تمام عیار آن، حکومت بر انسان بیش از آنکه از طریق زیستْ سیاست و تکنولوژی بدن باشد؛ فراتر از آن، از طریق زیستْ‌فرهنگ و تکنولوژی روان خواهد بود. نویسنده زیستْ‌فرهنگ را امتداد زیستْ ...

رمان پسر بومی اثر ریچارد رایت، مخمصه روانی حاصل از نا انسان شدن در یک جامعه نژاد پرست را به تصویر می کشد. حد آزادی «بیگر تامس» در پسر بومی، در بین منتقدان بسیار مناقشه آمیز بوده است: برخی، او را یک شخصیتِ ناتورالیستی بی بهره از هر گونه آزادی می پندارند و برخی دیگر او را یک شخصیت اگزیستانسیالیستی برخوردار از آزادی به حساب می آورند. مطالعه حاضر، تلاشی در راستای بررسی تحولات روانی شخصیت اصلی رمان ب...