در این مقاله پویایی فضایی - زمانی نظام شهری ایران در دورۀ زمانی 90-1335 بررسی می شود. نمونۀ تحت مطالعه شهرهای دارای جمعیت بالاتر از 100 هزار نفر در سال 1390 است. شاخص تحرک رتبه برای سنجش تغییر رتبۀ شهرها در سلسله مراتب شهری ایران استفاده شد. از تکنیک های پیشرفتۀ تحلیل فضایی شامل شاخص  و نمودار پراکندگی موران برای بررسی الگوها و تفاوت های منطقه ای و تغییر رتبۀ شهرها در سلسله مراتب شهری ایران است...

طرح مسأله: جمعیّت شهری استان سیستان و بلوچستان در دو دهه اخیر به دلایلی از قبیل مهاجرت‌های روستایی ـ شهری و تبدیل برخی از روستاها به مراکز شهری دچار تغییر و تحولات شدیدی شده است. هدف پژوهش، بررسی عدم تعادل در سلسله مراتب شهری استان، علل رشد سریع جمعیّت برخی از شهرهای آن و مشکلات ناشی از گسستگی در نظام سلسله مراتبی شهرها است. روش: این پژوهش به روش «اسنادی، توصیفی و تحلیلی» انجام شده است. یافته‌ها:...

چکیده: شبکه شهرهای ایران دردهه 30 به دنبال دگرگونی شرایط اقتصادی و اجتماعی ایران که ناشی از حاکمیت الگوی برون زا بوده است، دچار تغییرات اساسی گردیده است و موجب پیدایش کلان شهرها، گسیختگی یا انفصال درشبکه های شهری شده و به مرور زمان و رشد جمعیت و پیامدهای آن ایجاد نخست شهری و افزایش تعداد شهرها بوده است. این گروه از شهرها، جایگاه یا مرتبه متناسب و کهکشانی خود در نظام سلسله مراتبی به زنجیره ای ت...

عدم تعادل های منطقه ای در فضای ملی لزوم مطالعه و بررسی در شبکه ونظام سلسله مراتب شهری را لازم و ضروری ساخته تا بتوان از این طریق به الگوی پراکنش جمعیت شهرنشین و بالاخره تعادل و عدم تعادل ها در نظام سلسله مراتب شهری هر منطقه ای پی برد و سپس با بررسی و شناخت وضعیت موجود به ارائه راهکارهایی پرداخت. از اهداف اصلی این پژوهش بررسی وضیت شبکه شهری و پدیده نخس شهر استان یزد می باشد. مقاله حاضر با استفاد...

شهر یکی از پدیده های ساخت بشر در محیط زیست به شمار می رود که به منظور اسکان، تأمین معیشت، داشتن روابط اجتماعی و اقتصادی و مانند آن­ها به وجود آمده است. ولی این موارد اهداف شهری به شمار نمی­روند. انسان خود محیط سکونتش را فراهم کرده و خود به ایجاد و نحوه زندگی در آن اقدام نموده است. شهرها باید بر مبنای نقش و وظیفه­ای که در سطح منطقه دارد انجام وظیفه کنند و به نحوی در تمامی ابعاد توسعه یابند که اث...

بررسی سلسله مراتب شهری موثر ترین راه شناخت سازمان یابی سیستم شهرهاست و به مدیریت فضای آنها کمک شایانی می کند . عدم توجه به نظام سلسله مراتب شهری و نحوه پراکنش و توزیع کانون های شهری در پهنه یک منطقه ازیک طرف و رشد شهر نشینی ازطرف دیگر بر عدم تعادل و گسیختگی در ساختار فضایی شهر ها منجر خواهد شد . این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی ، و روش جمع آوری اطلاعات بصورت کتابخانه ای بوده است در این را...

شهر یکى از پدیده ‏هاى ساخت بشر در محیط زیست به شمار مى‏ رود که به منظور اسکان، تأمین معیشت، داشتن روابط اجتماعى و اقتصادى و مانند آنهاست ولى این موارد اهداف شهرى به شمار نمى‏ روند. انسان خود محیط سکونتش را فراهم کرده و خود به ایجاد و نحوه زندگى در آن اقدام نموده است. شهرها بایستى بر مبناى نقش و وظیفه ‏اى که در سطح منطقه دارند. انجام وظیفه کنند و به نحوى در تمامى ابعاد توسعه یابند که اثرات منفى ...

شهرها در دوره های مختلف تحت تأثیر افکار و ایده های متعددی قرار گرفته اند. ایده هایی چون سوسیالیستی، سرمایه داری، صنعتی، فورد صنعتی و ... بالاخره مدرن، پست مدرن و پسا مدرن، فرم و سبک زندگی شهری، مدیریت و اقتصاد شهری را تحت تأثیر قرار داده اند و امروزه جهانی شدن نیز باعث دگرکونی فرهنگ، اقتصاد، ارتباط جوامع و... شده است. افزایش احساس شهروند جهانی یا جهان وطنی، جهانی شدن اقتصاد یا یکپارچگی اقتصادی ...

یک قلمرو جغرافیایی در تلفیقی از حقایق طبیعی، شبکه ای از جوامع انسانی را در بردارد که در آن میان، مراکز شهری در هاله ای از جوامع کوچکتر از خود (روستا، بازار، مناظر مسکونی و ...) توزیع فضایی خاصی را به صورت حلقه های زنجیره ای بهم پیوسته نشان می دهد که اصطلاحا" شبکه شهری خوانده می شود(نظریان،1389: 184). طی سال های اخیر، به دلایل متعددی جمعیت و مراکز شهری در ایران دچار تحول فضایی شدیدی شده که حاصل ...

وجود سلسله مراتب شهری منظم سبب توزیع کالاها و خدمات به تمام جامعه و توزیع متعادل امکانات و خدمات رسانی به تمامی بخش‌های یک منطقه می‌گردد شبکه شهری تنها مجموعه‌ای از عناصر کالبدی نیست و نقش و اهمیت هر سکونتگاه را میزان و ابعاد ارتباطات و جریان‌ها در یک نظام باز تعیین می‌کنند. شهرهای بزرگ‌تر با جذب و تمرکز مازاد بیشتر، تسلط خویش را بر شهرهای کوچک‌تر اعمال می‌کنند. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و...