شاعران و عارفان، به لحاظِ برخورداری از پشتوانۀ غنیِ فرهنگی – ادبی، و برای اجتناب از تکرار و به تبع آن ملال آوری کلام و همچنین برای اظهار فضل، از مضامین گوناگونی برای بیان مطالب و مافی الضمیر خود بهره می برند. یکی از این مضامین– که با قید احتیاط می توان گفت که ریشه در فرهنگ کهن ایرانی دارد- استفاده از اصطلاحات بازی شطرنج است. بسامد استخدام و مضمون آفرینی با این بازی، در قرن های ششم تا نهم – که در ...

محمدرضا اصلانی سینماگری شاعر است که می توان از تماشای فیلم هایش بهره و لذتی شاعرانه برد. ازجمله این فیلم ها، آثار سینمایی"شطرنج باد" و به ویژه "آتش سبز" است که حضور تصویر در شعر و توان اندیشه گستر ادبیات را در حوزه سینما به نمایش می گذارد. مقصود پژوهش پیش رو آن است که نشان دهد مولفه های شاعرانگی چگونه و به چه شیوه ای در فیلم های"شطرنج باد" و"آتش سبز"، مجال بروز یافته است. با توجه به مبنای میان ...

این پژوهش به منظور بررسی تاثیر آموزش شطرنج در افزایش خلاقیت و خودکنترلی کودکان 7-10 سال انجام شده است. برای این منظورتعداد120نفردانش¬آموز پسربا استفاده از روش نمونه¬گیری تصادفی از بین 450 نفر از دانش آموزان مقطع ابتدایی یکی از مدارس منطقه 3 تهران انتخاب شدند. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی مقایسه ای می باشد. به منظور جمع آوری و گرد آوری داده ها در این پژوهش از آزمون تفکر خلاق تورنس، فرم ب تصو...

قسمت اعظم رمان های جنگی فارسی که با موضوع جنگ ایران و عراق نگاشته شده اند، به مضامین عقیدتی و سیاسیِ همسان پرداخته و بنابر مصالح اجتماعی، درجهت ترویج گفتمانی واحد عمل کرده اند؛ اما در این میان شاهد ظهور آثاری متفاوت، مانند رمان شطرنج با ماشین قیامت نوشتۀ حبیب احمدزاده نیز هستیم که تاحدودی از آثار تک گویه فاصله گرفته و از عناصر موجد چندآوایی بهره برده اند. درواقع، رمان مذکور از جهاتی چند، با تعری...

شاعران و عارفان، به لحاظِ برخورداری از پشتوانۀ غنیِ فرهنگی – ادبی، و برای اجتناب از تکرار و به تبع آن ملال آوری کلام و همچنین برای اظهار فضل، از مضامین گوناگونی برای بیان مطالب و مافی الضمیر خود بهره می‌برند. یکی از این مضامین– که با قید احتیاط می‌توان گفت که ریشه در فرهنگ کهن ایرانی دارد- استفاده از اصطلاحات بازی شطرنج است. بسامد استخدام و مضمون‌آفرینی با این بازی، در قرن‌های ششم تا نهم – که در ...

با تأمل در متون کهن، به برخی اطلاعات و اصطلاحات تازه­‌ای دست می­‌یابیم که ما را با ابعاد مختلف زندگی گذشتگان آشنا می‌­سازد. شاهنامه به عنوان یکی از آبشخورهای اصلی فرهنگ باستان، منبعی بس ارزنده در این راستاست. شاعران، برای جلوگیری از تکرار و به تبع آن ممانعت از ملالت کلام و همچنین اظهار فضل، در وهلۀ اول از مسائل و مضامینی هم­سو با موضوع و اهداف خود بهره می‌­برند. فردوسی نیز برای ارتقاء ...

بازی‌های فکری نقش اساسی در پرورش مهارت‌های تفکری، حل مسئله، تصمیم‌گیری و شناخت کودکان دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر بازی شطرنج بر تصمیم‌گیری و پیشرفت‌تحصیلی درس ریاضی با توجه به نقش تعدیل‌کنندگی جنسیت در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی به شیوۀ علی مقایسه‌ای انجام گرفت. نمونۀ پژوهش شامل 100 نفر (50 دختر و 50 پسر) از دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر شیراز بودند، که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدن...

داستان پردازی و قصه گویی در سرزمین هند، سابقه ای طولانی دارد. آثاری چون«پنچ تنترا»، «مہابھارت و راماین» که از داستان های مهم در تاریخ کهن هند به شمار می روند و شهرت جهانی یافته اند؛ گویای سابقة دراز دامن این نوع ادبی در سرزمین هندوستان است. زبان فارسی، اردو و هندی نزدیکترین زبان های امروزی جهان اند و از دیرباز تا به امروز بین این زبان ها داد و ستد وجود داشته و تحت تأثیر یکدیگر بوده اند. از میان...

اصطلاح «شخصیت» در ادبیات داستانی معادل واژه ی «character» در زبان لاتین و در روان شناسی، معادل واژه ی «persona» است. واژه ی پیرنگ هم معادل واژه ی (plot) است. این چهار رمان از لحاظ شخصیت و شیوه های شخصیت-پردازی و عناصر پیرنگ مورد بررسی قرار گرفته اند. در یک نگاه کلی، می توان گفت همینگوی در پردازش شخصیت های رمان هایش دقیق عمل کرده است. اغلب شخصیت های رمان «وداع با اسلحه» دچار ناامیدی هستند ولی شخ...

هنر پیکره تراشی و خاصه پیکره‌های انسانی که در دوران پس از اسلام مورد احتیاط قرار گرفته بود-اگر نگوییم دچار حرمان شده بود- در دوران سلجوقیان مورد توجه واقع شده و پیکره‌های انسانی با موضوعات مختلف ساخته شدند. از جمله این پیکره‌ها که احتمالاً ساخته‌ی کاشان است، پیکره مردی‌ست که به حالت دوزانو روی زمین نشسته و کلاهی بر سر دارد که نام سلطان طغرل و تاریخ 538 هـ. ق. بر روی آن مرقوم شده است. در صورتی که...