در هر عصر و جامعه‌ای شرایط جدیدی به‌وجود می‌آید که باید حکم فقهی مسئلۀ فقهی را با توجه به آن شرایط بررسی کرد؛ در این نوشتار به بررسی حکم فقهی اموال مجهول‌المالک با توجه به شرایط عصر حاضر پرداخته شده و به نتایج ذیل دست یافته است: الف) بنا بر مبنای کسانی که اموال تحت تصرف بانک‌های دولتی را مجهول‌المالک می‌دانند، مردم در تعامل با این نهادها که به‌طور طبیعی یأس از یافتن مالک وجود دارد، باید از حاکم...

روایات متعددی از ائمه (ع) مبنی بر اهمیت شناخت نسخ و پرهیز از اظهار نظر درباره قرآن، فقه، قضاوت و... بدون شناخت آیات ناسخ و منسوخ نقل شده است. بنابراین هر اسلام پژوه، چه مفسر باشد یا فقیه و یا در منصب قضاوت نشسته و حتی متکلم اسلامی، بی نیاز از آگاهی از علم نسخ نیست. از این روست که بحث دربارة ناسخ و منسوخ آیات، پیشینه ای به قدمت تاریخ اسلام دارد و اولین کتب مستقل در این زمینه در اوایل قرن دوم هجر...

این پژوهش ابتدا با بررسی داده های جمع آوری شده، به تعیین عناصر و اجزای دخیل در کارگفت های دعا و نفرین پرداخته است. در این راستا، عناصر: موجب کنش، کنشگر، کنش پذیر، خواسته ی کنش، واسطه ی کنش، کنش بیانی و کارکردکنش معرفی شده و ویژگی های هریک از آن ها در داده های پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. نکات دیگری که در این پژوهش بدان ها پرداخته شده، روشن کردن مرز دقیق کارگفت های دعا و نفرین و نیز بیان شب...

وقف به عنوان عملی انسانی و سودمند برای اجتماع بشری، تاریخی به درازای تمدن بشریت دارد. تاریخ و فرهنگ ایرانی نیز با وقف و خیر اندیشی و نیکوکاری واقفان در آمیخته است. در فرهنگ دینی- اسلامی پدیده وقف در مقابل فقر قرار دارد. با این وجود و علی رغم ظرفیت وسیع و بالای این پدیده در رفع معضلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، کمتر مورد تحقیق واقع شده و نیز جایگاه واقعی آن در مراکز تصمیم گیری مغفول مانده است. پ...

در فصل اول به واژه شناسی انفاق و سپس و به جایگاه و اهداف آن از دیدگاه آیات و روایات پرداخته شده است نخست واژه انفاق از لحاظ لغت، آیات و روایات مورد بررسی قرار گرفته است که دارای یک معنای محوری می باشد و آن عبارت است از هزینه کردن، خرج نمودن و صرف کردن. فصل دوم نیز به بیان انواع انفاق پرداخته و آن را از لحاظ موارد که عبارت است از انفاق مالی و انفاق غیر مالی مورد بررسی قرار داده است انفاق مالی ما...

در مفهوم و تفسیر عبارت «و اتوا حقه یوم حصاده» در آیه 141 سوره انعام بین مفسران اختلاف است؛ برخی آن را به زکات واجب و شرعی و برخی به صدقه و انفاق تفسیر کرده‌اند؛ برخی نیز این آیه را منسوخ به آیه زکات (توبه/103، نازل‌شده در مدینه) می‌دانند، برخی دیگر آن را بر زکات واجب و شرعی تفسیر نموده و از آنجایی که سوره انعام مکی است و زکات در مدینه تشریع شده است، این آیه را در ردیف آیات مستثنیات قرار داده‌ان...

خداوند در آیه 215 بقره می فرماید: « یَسْئَلُونَکَ ما ذا یُنْفِقُونَ قُلْ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَیْرٍ فَلِلْوالِدَیْنِ وَ الْأَقْرَبینَ وَ الْیَتامى‏ وَ الْمَساکینِ وَ ابْنِ السَّبیلِ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلیمٌ» مفسران ذیل این آیه نظراتی را مطرح نموده اند که خالی از اشکال نیست. برخی از این نظرات عبارتند از: 1-سؤال پرسش‌گران مبنی بر چیستی انفاق به نظر علامه طباطبایی به دو دلیل لغو است: الف)نحوۀ پاسخ گویی به سؤال ب)واضح بودن مصداق انفاق2...

در تعاریف اصطلاحی وقف جامع ترین تعریف را «الوقف عقد یفید تحبیس الاصل و اطلاق المنفعه» که نظر جناب علامه حلی نیز می باشد یافتیم. در مبحث دوم از فصل اول در باب مشروعیت وقف از آنجا که بسیاری از اعلام امامیه در مورد آن بحثی نکرده اند آن را مسلم و مفروغ عنه به حساب آوردیم که روایات و تفاسیر فریقین نیز مستظهر آن است. درفصل دوم ، مبحث اول دربحث شرایط وقف قصد قربت را در آن معتبر دانستیم چرا که به تعب...

محمد مهدی الجواهری (1900-1997) من الشعراء الملتزمین الذین أخرجوا الشعر الکلاسیکی العربی من قوبعة الأغراض التقلیدیة لاسیّما الإطراء والثناء، ووظّفوه للقضایا الوطنیة والإنسانیة. شاعرنا الجواهری متمیّز حقّاً فی إنتاج هذا اللون من الشعر الملتزم، إذ إنّ هذا الاتّجاه انعکس تماماً فی نتاجه الشعری أغراضاً وأسالیب وصوراً، حیث إنّ من دأب الشاعر أن یصف الشعر والشعراء عادةً بالنور والشمس والنجوم ونحوها وکذا بالنار وا...