داستان یکی از شاخه¬های ادبیات است که از دیرباز در میان ملل مختلف از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. از آن¬جا که داستان نکات تربیتی و اخلاقی را به نحو غیر مستقیم بیان می¬دارد، از لحاظ روانشناسی یکی از مهم¬ترین و موثرترین انواع آموزش به حساب می¬آید. داستان در خود دارای اجزا و عناصری است که این عناصر با خصوصیات خود برای هر داستانی امری ضروری است. تحلیل عناصر داستانی، یکی از روش¬هایی است که ارزش ...

از دیرباز انسان با طبیعت و جلوه­های متنوع آن در ارتباط بوده و مظاهر و زیبایی­های طبیعت بر اندیشه­ی آدمی تأثیر گذاشته و به ویژه در آثار ادبی و هنری، نمود چشمگیری یافته است. در ادبیات استان ایلام، ارتباط شاعران ایلامی با طبیعت و عناصر خیال انگیز آن به گونه­ای است که نمی­توان شعرآنان را جدای از طبیعت دانست؛ چرا که شاعران ایلامی در دامان طبیعت سبز ایلام با گل ها­ی رنگارنگ و کوه های سر به فلک کشیده­...

صورخیال از جمله تشبیه در شعر سنتی دو وظیفه ی مهم، توضیح و تشریح اندیشه و آرایش و تزیین کلام را بر عهده داشته است. تشبیه، به عنوان پرکاربردترین صورخیال در شعر ناصرخسرو، وسیله ای است برای توضیح و تبیین اندیشه های شاعر و کم تر به عنوان یک رکن زینتی و هنری به آن توجه شده است. هدف اصلی در این نوشتار، بررسی و تحلیل مشبه به های دیوان ناصرخسرو است. علت انتخاب مشبهٌ به برای بررسی، این است که مشبهٌ به در د...

شعر فارسی دو سده پس از پیدایش، از مضامین و عناصر مختلف عرفانی سرشار شد و امروزه بخش عظیمی از ادبیات منظوم کشورمان را همین اشعار عرفانی تشکیل می دهد و البته شعر واقعی شعری است که با کلماتی که محصول تجربه های حسی هستند، به بیان معانی و تجاربی بپردازد که از راه حس و عقل، قابل ادراک و تجربه نیستند. پیداست که چنین شعری ناگزیر نمی تواند از جنبه ی بیان رمزی عاری باشد؛ زیرا که بینش شاعر و محتوای شعر، چ...

شاعرانگی شعر با عناصر خیالی، پیوندی ناگسستنی دارد و بخش عمده­ای از ظرافت‌های شعری به نحوةاستعمال این عناصر وابسته است. از این رو تحوّل و دگرگونی این عناصر در گسترةشعر فارسی که سبک­ها و شیوه­های چندی را تجربه کرده، امری گریزناپذیر است. بحث دربارة چگونگی و فلسفة تحوّل این عناصر در شیوه­های شعری و نحوة برخورد پژوهش­های بلاغی با این دگرگونی­ها، بحثی مغفول مانده در عرصة پژوهش­های ادبی است. این مقاله ک...

نیما که به عنوان پدر شعر جدید فارسی شناخته می­شود، با بهره­گیری از آثار ایرانی پیش از خود و منابع فرنگی، به ویژه ادبیات فرانسه، توانست درکنار ساختارشکنی هنری در شعر فارسی، به عنوان شاعری «دوران­ساز»، مضامین و تصاویری جدید در شعر فارسی پدید آورد. بررسی تأثیرپذیری نیما از آثار فرنگی، هم به شناسایی منابع و سرچشمه­های مضامین و عناصر شعر جدید فارسی کمک می کند و هم در شناخت شخصیت هنری نیما و بوطیقای ...

در نظریة نشانه شناسی شعر مایکل ریفاتر ، ابتدا اشعار به دو شیوة خوانش دریافتی (heuristic ) و خوانش ناپویا (retroactive ) بررسی و واکاوی می شوند که در مرحلة اول به جستجوی معنا و در مرحلة دوم به دلالت های زبانی توجه می شود ، در این خوانش، پس از مشخص کردن عناصر غیر دستوری در متن، ارتباط پنهانی و درونی عناصر متن در قالب انباشت و منظومه های توصیفی تبیین می گردد، سپس خواننده یا منتقد به دریافت تداعی ه...