از زمان شکست ایرانیان در جنگ با روس ها و شکل گیری ذهنیت عقب ماندگی در ایران تا کنون، پاسخ به مسأله عقب ماندگی، علل پیدایش و نحوة رفع آن مهم ترین دغدغة جامعه و نیروهای فکری و سیاسی آن بوده است. در حالی که مجموع عوامل داخلی و خارجی مانع از نیل به موفقیت می گردید، برداشت های متعدد و گاه متعارض از نحوة پاسخگویی به مسأله عقب ماندگی، کلید اصلی این ناکامی ها بود. این برداشت ها که پس از انقلاب مشروطه ب...

ایران در دوره جدید، دو تحول اساسی را به خود دیده است: انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی. این دو تحول بنیادین که می توان آنها را محصول ورود ایران به دوران جدید خواند، از نظر ماهیت و اهداف تفاوت های اساسی با یکدیگر دارند که مهمترین آن اتخاذ رویکرد اصلاح طلبانه قبل از انقلاب مشروطه و شکل گیری گفتمان انقلابی قبل از وقوع انقلاب اسلامی بوده است. گفتمان انقلابی با هدف دگرگونی در وضعیت موجود و به عنوان ...

چکیده: مهمترین ریشه ها یا عوامل تاریخی - جامعه شناختی موثر بر ناکامی و عدم تحزب نهادمند در ایران در یک سده اخیر چه بوده اند؟ فرضیه تحقیق: دلایلی همچون درگیر شدگی شدید احزاب در جنگ قدرت، نخبه گرایانه بودن احزاب و فاصله گیری آنها از توده ها و عدم اهتمام به تربیت سیاسی و اجتماعی توده ها، رقابت غیر قاعده مند، غیر نهادمند و ستیزه جویانه احزاب، وابستگی به حکومت و قدرت های خارجی، عدم تعهد عملکردی احزا...

متعاقب ناکامی مردم ایران در نهضت مشروطیت، جهت محدودسازی و پاسخ‌گو نمودن قدرت پادشاهان از طریق مجلس، در بهمن 1357 انقلابی نظام‌ساز، پدیدار گشت و بستری جهت تحقق قوای سه‌گانه نظام جدید فراهم گردید. به‌رغم فعالیت جریانات سیاسی متعدد در ایران بعد از پیروزی انقلاب، جایگاه رکن قانون‌گذاری در ساختارسازی نظام جدید بسیار با اهمیت گردید. این مقاله درصدد واکاوی نقش اسلام‌گرایان در ایجاد و استحکام رکن تقنین...

انقلاب مشروطه از زمان وقوعش تاکنون از منظرهای گوناگون مورد ارزیابی قرار گرفته است. تداوم مناقشه‌های فکری در این بارۀ نشانگر زنده‌بودن اندیشۀ مشروطیت است و از ضرورت استمرار گفتگوهای انتقادی دربارۀ آن حکایت دارد. این مقاله به ارزیابی ایده­های دکتر کاتوزیان دربارۀ انقلاب مشروطه می­پردازد. کاتوزیان به عنوان یک پژوهشگر فعال در حوزۀ مسائل ایران معاصر، در آثار گوناگونش به بحث دربارۀ انقلاب مشروطه پردا...

جامعة کرد بر اساس خاک به عنوان نماد قلمرو و خون نماد عشیره پدرتبار استقرار یافتهاست . ازاینرو شیوة زیست ایلی و روستایی عشیره ای در جامعة کرد، استیلا داشته است،بی شک تفوق این شیوة زیست سبب ناکامی توسعه ی شهر و شهرنشینی در جامعة کردگردیده است . مقالة حاضر بر آن است تا ضمن بررسی مفهوم شهر به صورت عام بهانکشاف مفهوم شهر و شهرنشینی در مناطق کردنشین به طور خاص دست یابد تا از اینطریق زمینه ها و علل و ...

با خیزش بیداری اسلامی در مصر و سقوط رژیم مبارک، بسیاری از تحلیل‌گران، به قدرت رسیدن محمد مرسی را فصل تازه‌ای در ساختار داخلی و خارجی این کشور می‌دانستند؛ اما دیری نپایید که همگان شاهد سقوط حکومت مرسی با کودتای نظامیان بودند. در این میان رهبر معظم انقلاب در سخنرانی‌های متعددی به جنبه‌های مختلف جنبش‌های مردمی تحت عنوان بیداری اسلامی پرداختند. این مقاله بر آن است تا به واکاوی علل ناکامی دولت مرسی ...

چکیده: نقش بی بدیل رهبران در فرایند تحولات تاریخی به ویژه سهم انکار ناپذیر آنان در رقم زدن سرنوشت نهضت ها و انقلابهای بشری همواره در کانون توجه پژوهشگران رشته های مختلف علوم اجتماعی قرار داشته است. بی تردید شناخت دقیق و عمیق ماهیت و محتوای نهضت ها و انقلابها تا حد زیادی به بررسی هویت سیاسی-فرهنگی و نیز اندیشه و عمل رهبران آنها بستگی دارد، زیرا بدون حضور رهبران حرکتهای اعتراض آمیز توده ها حداکث...

هدف: جنبش اسلام‌گرای اخوان­المسلمین بعد از دهه‌ها فعالیت سیاسی و مدنی، موفق شده بود «وسیع‌ترین جنبش اسلامی قرن بیستم» را با چندصدهزار عضو در سراسر مصر ایجاد کند، بااین‌حال، و علی‌رغم موفقیت‌هایی چون پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری 2012، در پایان برهه انقلابی 2013-2011 طی یک کودتا-انقلاب از چرخه قدرت سیاسی کنار گذاشته شد. در مقابل، جنبش اسلام‌گرای روحانیون مبارز توانستند بر جریان انقلاب 57-1356 ...