طرح مسأله: جمعیّت شهری استان سیستان و بلوچستان در دو دهه اخیر به دلایلی از قبیل مهاجرت های روستایی ـ شهری و تبدیل برخی از روستاها به مراکز شهری دچار تغییر و تحولات شدیدی شده است. هدف پژوهش، بررسی عدم تعادل در سلسله مراتب شهری استان، علل رشد سریع جمعیّت برخی از شهرهای آن و مشکلات ناشی از گسستگی در نظام سلسله مراتبی شهرها است. روش: این پژوهش به روش «اسنادی، توصیفی و تحلیلی» انجام شده است. یافته ها:...

نظام شهری عبارت است از مجموعه ای از شهرک ها و شهرهای وابسته به یکدیگر که ساختار نظام سکونتگاه های شهری را در یک منطقه یا کشور به وجود می آورند. یکی از مهم ترین مباحث در نظام شهری، چگونگی توزیع فضایی جمعیت است. از آنجا که توزیع فضایی جمعیت در سطح نظام شهری، از یک طرف تحت تأثیر عوامل مختلف به وجود می آید و از طرف دیگر بر عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی تأثیر می گذارد، درخور بحث و بررسی دقی...

در این مقاله، فرآیند تکوین نظام شهرسازی و برنامه ریزی فضایی در کشور فرانسه مورد بررسی قرار می گیرد. سابقه و رویکرد برنامه ریزی فضایی در فرانسه، این کشور را در زمره پیشگامان امر برنامه ریزی در مقیاس های متنوع محلی، شهری و منطقه ای قرار می دهد. نگاهی که به ویژه در دهه های اخیر به برنامه ریزی توسعه کالبدی- فضایی، و نیز پایش اثرات توسعه ای در این کشور وجود داشته، نشان دهنده نوعی سیر تکوین و تکامل ا...

صنعت گردشگری فضایی از نوظهورترین پدیده‌‌های موجود در عرصة فعالیت‌‌های فضایی می‌‌باشد. وسایلی که به منظور فرستادن انسان به فضا استفاده می‌‌شوند دارای ماهیت دوگانة هوافضایی هستند. به علاوه مرز بین هوا و فضا تاکنون مشخص نشده است. شوربختانه در اسناد حقوق فضا نیز هیچ اشاره‌‌ای به پروازهای تفریحی فضایی و نظام حقوقی حاکم بر آنها نشده است. موضوعات پیش‌‌گفته تعیین نظام حقوقی حاکم بر این پروازها را با مش...

نظام فضایی ایران به دلیل آنارشی حاکم بر نظام برنامه ریزی به سمت گسیختگی فضایی گرایش دارد و تظاهر فضایی این آنارشی در الگوی نامتوازن توسعة مناطق نمایان است. الگوی حاکم بر ساختار فضایی ایران مرکز- پیرامون است. ازآنجا که ایران دارای نواحی کارکردی قومی و ناحیه ای است، باید اذعان داشت که بی عدالتی فضایی در کوتاه مدت زمینه های واگرایی سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را فراهم خواهد آورد و در بلندمدت همبستگی، ...

نظام های سکونتگاه های شهری در بلند مدت تبعیت از انتظام فضایی سلسله مراتب گونه دارد. روند رو به رشد شهرنشینی در دهه های اخیر، مطالعه را درساختار فضایی شهرها الزامی نموده است. در این راستا، بررسی الگوی نظام شهرنشینی و نحوه توزیع اندازه جمعیت سکونتگاههای شهری یک ضرورت تلقی می شود. هدف از این مقاله بررسی و تحلیل نظام شهری استان فارس با تاکید بر نحوه پراکندگی جمعیت شهرهای این استان با استفاده از مدل...

سازمان فضایی استان گیلان، ترتیب و توزیع نظام یافته واحدها و فعالیت­ها در فضا برای عملکردهای عموم مجموعه است. این مقاله که با هدف تحلیل سازمان فضایی فعالیت­ها در استان گیلان تهیه شده، از لحاظ هدف بنیادی و روش انجام آن توصیفی - تحلیلی است. نتایج این مطالعات نشان می­دهد، سازمان فضایی ناحیۀ جلگه­ای گیلان که حول محور فعالیت­های نظام یافته در پیکره استان شکل گرفته ، نسبت به نواحی کوهپایه­ای و کوهستان...

بررسی نظام برنامه‏ریزی فضایی در کشورهای مختلف می‏تواند راهنمایی در راستای اتخاذ تصمیمات مقتضی جهت بهبود نظام عملکردی برنامه‏ریزی در کشور باشد. کشور بلژیک با وجود مساحت کم آن دارای نظام برنامه‏ریزی منحصر به فردی است، که ناشی از موقعیت ویژه سیاسی و اجتماعی این کشور است. بلژیک دارای سیستم فدرالی متشکل از سه جامعه فرهنگی و سه منطقه اقتصادی است که برنامه‌ریزی فضایی در حیطه اختیارات مناطق اقتصادی قرا...