مفاهیم "سلطه" و "هژمونی" از جمله مفاهیم بسیار مهم در عرصه فلسفه ی سیاسی به شمار می آیند. این مفاهیم البته نزد متفکران مکاتب منتقد مدرنیته و جوامع مبتنی بر سرمایه داری کاربرد بیشتری دارد. در این پژوهش سعی می گردد از طریق واکاوی آرای دو تن از متفکران برجسته ی مکاتب انتقادی یعنی گرامشی و مارکوزه به این مفاهیم پرداخته شود و حوزه ی کاربردهای عینی و ذهنی این مفاهیم از منظر فکری این دو متفکر عیان گرد...

مشروعیت توجیهی از حکومت و حاکمیت است درباره مشروعیت به طور کلی دو دیدگاه کلان وجود دارد : الف) نظریه مشروعیت غایی که معطوف به غایت و هدف دولت است و ب) نظریه مشروعیت فاعلی یا قرار دادی که بر خاستگاه و شکل دولت نظردارد. اندیشه نخست سلطه بلامنازعی بر ذهن مسلمانان از بر آمدن تمدن اسلامی دوره میانه تا شکل گیری تجدد گرایی اسلامی داشته است اما دیدگاه دوم (نظریه مشروعیت فاعلی) غالبا چنین تصور می شد ک...

 دو موضوع نظامی‌گری و نظامی‌سازی در سال‌های اخیر به طور کلی جایگاه برجسته‌ای در جغرافیا و علوم اجتماعی کسب کرده‌اند. این مقاله با مرور و بررسی اجمالی برخی از بهره بخشی‌های مهم به مطالعه جنگ، صلح، نظامی‌گری و نظامی‌سازی آغاز می‌شود. متعاقبا سه جریان عمده در پیشینه پژوهشی مربوط به جغرافیا و حوز‌ه‌های مربوطه مورد بحث قرار می‌گیرند، که عبارتند از پیشینه‌های پژوهشی مربوط به نظریه مکان سلطه فرهنگی و ...

مشروعیت توجیهی از حکومت و حاکمیت است درباره مشروعیت به طور کلی دو دیدگاه کلان وجود دارد : الف) نظریه مشروعیت غایی که معطوف به غایت و هدف دولت است و ب) نظریه مشروعیت فاعلی یا قرار دادی که بر خاستگاه و شکل دولت نظردارد. اندیشه نخست سلطه بلامنازعی بر ذهن مسلمانان از بر آمدن تمدن اسلامی دوره میانه تا شکل گیری تجدد گرایی اسلامی داشته است اما دیدگاه دوم (نظریه مشروعیت فاعلی) غالبا چنین تصور می شد ک...

هدف این مطالعه مقایسه ی زنان شاغل و غیر شاغل در مقیاس سلطه گری و سلطه پذیری (ساختارقدرت در خانواده) و مولفه های آن است. روش این پژوهش از نوع علی مقایسه ای (پس رویدادی) می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه ی زنان شاغل و غیرشاغل شهر خلخال است. نمونه ی تحقیق شامل 80 نفر، شامل 40 زن شاغل و 40 زن غیر شاغل می باشند. روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای است. زنان شاغل و غیر شاغل ازلحاظ سن و طبقه اق...

برخی از ضروری ترین سؤالات سیاسی در خصوص اشخاص، نهادها و نظام سیاسی به حوزه روان شناسی مربوط می شوند و بسیاری از محققان با اتخاذ این رویکرد، به بررسی ابعاد شخصیت و روان کاوی رهبران سیاسی برای تحلیل و بررسی وضعیت گذشته، حال و آینده روی آوردند. نگارنده با تطبیق نظریه روان شناسی کارن هورنای بر رفتار محمدرضا پهلوی، بر این باور است که عوامل ناهمگون محیطی و اجتماعی دوران کودکی محمدرضا شاه، و نگرش سلطه...

نحوه ی ارتباط انسان با اعضای بدن خویش از جمله مباحثی است که امروزه در حل برخی مسایل مستحدثه مورد توجه قرار گرفته است. تعیین نوع این رابطه حدود تصرفات انسان را مشخص می کند. برخی رابطه ی انسان را با اعضای بدن خویش رابطه ی مالکیت و برخی آن را رابطه ی امانت می دانند. به نظر برخی رابطه ی مزبور رابطه ی سلطه و تصرف است که مقاله ی حاضر نظریه ی اخیر را می پذیرد.

از مفاهیم «سلطه کاریزماتیک» (مشتق از کاریزما) و «سلطه فرّه‌مندانه»(مشتق از فرّه) در جامعه‌شناسی به‌طور عام، و جامعه‌شناسی سیاسی به‌طور خاص، برداشت‌های گوناگون و بعضاً متناقضی صورت گرفته است. برخی از محققان و مترجمان در آثار تألیفی یا ترجمه‌ای خود بر حسب عادت‌، این دو مفهوم را مترادف با یکدیگر به کار برده‌اند. این در حالی است که تفاوت‌های بنیادینی بین این دو مفهوم وجود دارد. در این مقاله سعی شده اس...

چکیده در برابر تمرکز سینمای اولیه بر همذات­پنداری بدنی تماشاگر با فیلم، با تکامل زبان سینمایی و سلطه سیستم روایی، جریانی عمده به سوی همذات‌پنداری روایی شکل گرفت و آنچه که مرتبط با قلمرو بدن بود، به قلمرو ذهن منتقل شد. این انتقال به سلطه طولانی تئوری‌های زبان­شناختی و روان­شناختی فیلم انجامید. در دهه‌های هفتاد و هشتاد میلادی، رابطه آپاراتوس سینما با پرسپکتیو رنسانسی گفتمان اساسی تئوری فیلم را ت...

سلطه کاریزماتیک به معنای وفاداری و التزان توده مردم به شخص رهبر است.کاریزما پیوستگی زندگی سیاسی را، خواه قانونی باشد یا سنتی ،قطع می کند،نهادها را در هم می شکند،نظم موجود و فشارهای اجتماعی معمولی را مورد مواخذه قرار میدهد و به جای آن، به  شیوه نوینی از فهم مناسبات میان انسانها دعوت میکند.پرسش محوری این نوشتار آن است که آیا شخصیت اقتدار آمیز امام (ره) را می توان با نظریه اقتدار کاریزماتیک،درک و ...