مادة 10 قانون مدنی ایران اشعار می دارد قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آن را منعقد نموده اند در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد. نافذ است. حقوقدانان این ماده را ناظر به اصل «آزادی قراردادی» دانسته و صحت قراردادهای نامعین را نیز از آن استفاده نموده اند. در فقه اسلامی نیز پذیرش اصل غیرحصری بودن عقود مورد اختلاف فقها و حقوقدانان اسلامی است. فرضیة مقالة حاضر این است که یکی از مبانی فقهی قراردادها...

شرط عدم ازدواج مجدد زوج یکی از شرایطی است که زوجه می تواند در ضمن عقد نکاح شرط کند، زوجه می تواند شرط کند در صورت تخلّف زوج از این شرط از حقوقی برخوردار شود. فقها و حقوق دانان در خصوص صحت و یا عدم صحت چنین شرطی اختلاف نظر دارند. با بررسی کتب فقهی و قانونی مشخص شد برخی این شرط را باطل و مبطل عقد نکاح می دانند و برخی تنها شرط را باطل می دانند ولی نکاح را صحیح می دانند و عده ای این شرط را صحیح می د...

قدرت بر تسلیم مورد معامله، از قواعد عمومی قراردادها بوده و ضمانت اجرای فقدان آن، به طور معمول، بطلان معامله می‌باشد. در این مقاله قدرت بر تسلیم مورد معامله، به طور خاص، درخصوص، مورد شرط ضمن عقد بحث و بررسی شده و منظور از قدرت بر تسلیم در شرط فعل، شرط صفت و شرط نتیجه به تفکیک مطالعه و احکام آن نیز با لحاظ منابع فقهی و قانون مدنی ایران استخراج شده است. 

در اسلام، از سویی استقلال مالی و کسب و کار زن پذیرفته شده و از سوی دیگر ریاست زوج بر خانواده و حق تمکین او محدویتی برای زوجه در اشتغال ایجاد کرده است؛ به گونه ای که زوجه بدون اذن زوج نمی تواند از خانه خارج شود یا به مشاغلی پردازد که با مصالح خانواده یا حیثیت خود و همسرش منافات داشته باشد. این تناقض ظاهری که در قوانین ایران هم دیده می شود، مسأله پژوهشی مقاله حاضر است که نویسنده طی آن با استناد ب...

رئوس مطالب این بایان نامه به شرح ذیل است : در مبحث کلیلت بعد از تعریف لغوی واصطلاحی فسخ وشرط وعقد نکاح از شباهت وتفاوت فسخ وطلاق وشرایط وقوع فسخ وفوریت خیار فسخ و وضع مهریه در فسخ و جهل به خیار فسخ و اسباب انحلال عقد نکاح صحبت به میان امده است.بس از ان موجبات فسخ نکاح طبق دیدگاه مذاهب مختلف فقهی اعم از شیعه وسنی مورد بحث وبررسی قرار گرفته اند . همچنین از شرایط ضمن عقد نکاح مانند شرط عدم ازدوا...

 رابطۀ شرط با عقد و حدود تبعیت آن از عقد اصلی یکی از مباحث مهم شروط ضمن عقد است. از مادۀ 246 ق.م.ا. این‌گونه استنباط می‌شود که شرط ضمن عقد از هر جهت تابع عقد بوده، درصورتی که عقد اصلی به سببی از اسباب قانونی یا ارادی منحل شود، شرط ضمن آن نیز زایل می‌گردد. در فقه اسلامی نیز ظاهراً قول مشهور آنست که شرط در حدوث و بقا تابع عقد است، به‌گونه‌ای که شرط را «التزام تبعی» نامیده‌اند. تبعیت شرط از عقد به‌...

در این رساله ضابطه و معیاری برای شناسایی شرط مخالف کتاب و سنت ارائه شده است و سپس احکام و آثاری عقدی که متضمن شرط، مخالف کتاب و سنت است مورد ارزیابی قرار گرفته است. فصل اول شامل کلیات بحث، فصل دوم شامل ماهیت شرط مخالف کتاب و سنت، فصل سوم شامل شرط موجود، فصل چهارم موارد فساد عقد و فصل پنجم احکام و آثار شرط صحیح مورد مطالعه قرار گرفته است.

درج هر شرط جایزی در ضمن عقد نکاح، بلامانع است. فقیهان در این باره که آیا زوجه می تواند در ضمن عقد نکاح، عدم تمکین را شرط کند یا خیر؟ پاسخ متفاوتی ابراز نموده اند. دسته ای از فقهاء، چنین شرطی را جایز می دانند و برخی دیگر، هر گونه شرط خلاف تمکین را نامشروع تلقی می کنند. منشأ این اختلاف آراء، از برداشت های متعدّد از مقتضای ذات عقد نکاح و وابستگی آن به تمکین، ناشی است. به نظر می رسد تمکین، مقتضای ذا...

در تحقیق حاضر شروط باطل از دیدگاه مذاهب خمسه اسلامی (حنفیه، شافعیه، مالکیه، حنابله و امامیه) مورد بررسی قرار گرفته است. سوالات و فرضیاتی که در این تحقیق مطرح می شود بدین شکل است: 1- ماهیت شرط چیست؟ شرط ماهیتی مستقل ندارد بلکه ماهیتی اعتباری و غیرمستقل است که در ضمن عقد انشا می شود و برخلاف عقد یا ایقاع، خود مستقلاً انشا نمی گردد. 2- اصل در شروط صحت است یا بطلان؟ اصل در شروط براساس دلایل مشروح در...

مطابق با عقیده رایج، عقد با ایجاب و قبول تحقق می­یابد. یکی از آثار این عقیده عدم امکان تغییر در مفاد قرارداد از سوی طرفین است. این مقاله در مقام ارزیابی این نکته است که آیا می­توان با وجود عقیده مزبور، اعتبار و صحت بازنگری و تغییر در مدلول قرارداد را  توجیه کرد؟ به دیگر سخن آیا طرفین بعد از ایجاد قرارداد به شکل مطلق پای­بند به توافق صورت گرفته بوده و امکان تغییر اجزای آن را ندارند یا اینکه قادر...