محله از دیر باز نقش تعیین کننده ای در ایجاد تشکل های اجتماعی در شهرهای ایران ایفاء کرده است و همچنین می توان محله را به عنوان مکانی دانست که دارای کنش ها و ارتباطات مختلف اجتماعی، فرهنگی، قبیله ای و سیاسی بوده که این کنش ها به شدت در آن جریان پیدا کرده و همواره از جریانات کلان اجتماعی در شهرها تأثیر پذیرفته است. از مفاهیمی که طی سال های اخیر به شدت مورد توجه قرار گرفته است، توسعه پایدار مح...

جایگاه محله‌ها در سطح شهرها، همواره بسیار مهم و تأثیرگذار بوده است و محله‌های سنتی به علت داشتن قدمت طولانی در معادله‌های شهری، اهمیت بیشتری داشته‌اند. امروزه به علت توسعه‌های شهری بی‌برنامه، لجام‌گسیخته و منقطع، محله‌های سنتی نیز کارکردهای پیشین، پویایی، سرزندگی و منحصربه‌فردی خود را ندارند؛ ازاین‌رو، بازگرداندن کیفیت‌های مطلوب محلی، رونق فعالیت‌های منسجم اجتماعی و بهبود شرایط کالبدی، اقتصادی ...

اسلام که اساساً دینی شهرگراست و در شهر رشد و نمو یافته، خود موجد شهرهای جدید بوده یا باعث تغییر شکل شهرهای پیش از خود شده است. واضح است که گسترش اسلام در سرزمین های اسلامی به بارور شدن فرهنگ اسلامی منجر می شد و این فرهنگ ضمن اثرگذاری بر سرزمین های اسلامی از آنها تأثیر می گرفت. اندیشه ناب اسلام محمد(ص) و علی (ع) حکومت هایی که در دوره های مختلف زیر عنوان (امپراتوری اسلامی) پا په عرصه وجود نهادند، ...

چکیده مشارکت مردم در تصمیم گیری و پیگیری رفع مشکلات و نابسامانیهای خود از دیرباز مورد توجه بوده بطوریکه تجارب جهانی خصوصا در کشورهای توسعه یافته نشانگر تحقق مفهوم توسعه با مشارکت مردم می باشد. عدم وجود الگوها و مکانیسم های روشن، تجارب عملی و نظری در کنار حضور ساکنان به عنوان بعد اجتماعی مسأله، اجرای طرح های نوسازی را چند بعدی و متفاوت از سایر طرح های عمران شهری نموده است. تضمین دستیابی حداکثر...

متغیرهای موجود در سازمان فضایی شهر، بر نحوه آمدوشد شهروندان تأثیرات متقابلی دارند. نبود فرآیند برنامه ریزی برای تحلیل این متغیرها باعث افزایش زمان، فاصله، هزینه ها و استفاده زیاد از خودروی شخصی برای دسترسی به کارکردهای شهری گردیده است. شهر رشت از جمله شهرهای گسترده کشور است که سازمان فضایی پراکنده آن باعث شده تا شهروندان برای دسترسی به کارکردهای شهری، بیش از بیش از خودروی شخصی استفاده کنند.  به...

چکیده طی تحولات بافت های شهری در طول زمان، محلات مسکونی نیز به طور مداوم تغییر شکل می یابند. با تغییر نیازها و گرایشات جامعه، ساختارهای فضایی- اجتماعی و سازمان مدیریتی محله به تدریج کارآیی خود را از دست داده و کاستی هایی در آن ها بوجود می آید. این موضوع به خوبی ضرورت توجه به ساختارهای محله ای در مداخلات بافت های فرسوده را نمایان می سازد. پژوهش حاضر سه مرحله اصلی را برای شناسایی و احیاء این ساخ...

به دنبال رشد وسیع فیزیکی شهرها و گسترده شدن دامنه مبادلات انسانی موضوع هویت یابی در محله های مسکونی و سازماندهی روابط ساکنین شهری با سکونتگاه های زیستی در شهر، واحد محله شهری به یکی از لوازم ضروری ساماندهی شهر تبدیل شده است. در دهه های اخیر محله، محیط اجتماعی و انسانی آن به ویژه در سطح روابط اجتماعی زمینه را برای برنامه ریزی بهتر بازسازی شهری فراهم کرده است. از لحاظ علمی و نظری موضوع محلات شهری...

از زمان بنیانگذاری مساجد اسلامی توسط نبی اکرم)ص(، نه تنها به صورت شکلی مساجد متحول شده اند، بلکه از نظر فرهنگی و اجتماعی نیز در جریان دگرگونی قرار گرفته و هویتی جدید برای آنها پدید آمده است. برای آن که مسجد بتواند جایگاه حقیقی خود را در جامعه محقق سازد، لازم است دو دسته کارکرد را به صورت همزمان تأمین نمایند: -1 کارکردهای آیینی 2- کارکردهای فرهنگی– اجتماعی؛ بسیاری از فعالیت ها به صورت همزمان هر ...

از گذشته تاکنون همواره مرکزمحله مردمی ترین فضای هر محله محسوب می شده که بسترساز بسیاری از روابط اجتماعی بوده و کارکردهای مختلفی را براساس نیازهای زمان در خود جای می داده است. از طرفی یکی از شاخص های بافت تاریخی شهر یزد وجود مراکز محله ای است که در برابر نیازهای جامعه محلی و زندگی اجتماعی ساکنان محله بسته به شرایط زمان شکل گیری، کاملا پاسخگو بوده و الگوهای مناسبی را در زمینه های مختلف طراحی در ا...