تئوری سیاسی غرب را سنت بر پیش فرض جوامعی با مرزهای معین و مشخص از دیگر جوامع بوده است. به علاوه، بیش تر بر آن بوده اند که امور داخلی، جایگاه هنجاری ویژه ای دارند؛ زیرا اصول و آرمان های هنجاری بنیادین- مانند آزادی و عدالت- را احتمال تحقق در حوزه ی داخلی بسیار بیش تر از حوزه ی روابط بین دولت ها است؛ و تئوری های غالب روابط بین الملل، بی قانونی در عرصه ی روابط بین ملل را قائلند. جهانی شدن، همه ی ای...

صادق هدایت یکی از تأثیرگذارترین نویسندگان معاصر، بر جریان داستان نویسی در ایران است. او جامعه ی ایران را با ظرافت به تصویر کشیده است. نگاه غالباً انتقادی او وادارش می کند که عمدتاً معایب و کاستی های جامعه مان را مورد بررسی قرار دهد، کاستی هایی که در زمینه های گوناگون، چه سیاست و چه خود مردم وجود داشت. دید غالباً رئالیستی او باعث می شود انعکاس وقایع اجتماع هدایت، در آثارش کاملاً مشهود باشد. عنصر مهم...

محمّد تقی صبوری ( بهار ) شاعر آزاده¬ای است که در دوره¬ای از تاریخ معاصر ایران زندگی می¬کند که در این دوره رخدادها و تحوّلات بسیار عظیمی اتّفاق افتاد. از قبیل جنگ جهانی اول و دوم، وحکمرانی پنج پادشاه در کشور. در چنین شرایطی بهار رشد کرد و ابعاد مختلف استعدادهای خود را به منصّه ی ظهور رساند. ملک¬الشّعرای زندگی پر تلاطمی دارد که بعضاً متضاد جلوه می¬کند؛ طلبه¬ی علوم دین، شاعر آستان قدس، شاعر مردمی، زندا...

نوشتار پیش بر طرح این مسئله متمرکز است که چرا و متأثر از چه عواملی، شاهد ایفای نقش اجتماعی ادبیات شفاهی و نوشتاری در پروسۀ عصر نهضت هستیم؟ براساس الگوی تحلیل روایت متن و جامعه‌شناسی منابع، نتایج بررسی نشان می‌دهد که مضمون‌های تاریخی همواره از محورهای بحث در متون ادبی بوده‌اند؛ اما ادبیات جدید ایران، از وقایع مهم تاریخی ازجمله انقلاب مشروطیت، جنبش ملی‌شدن صنعت نفت، کودتای 28 مرداد 1332 و حوادث ع...

جامعه شناسی ادبیات یکی از جدیدترین حیطه‌ها در جامعه‌شناسی است. در این حوزه ‌اوضاع و احوال دینی، اخلاقی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ایدؤلوژیک جامعه در ارتباط با ادبیات مورد بررسی قرار می­گیرد. در چارچوب این حوزه به تحلیل اشعار سید اشرف الدین گیلانی، یکی از شعرای محبوب دورة مشروطیت پرداختیم. در این دوره در ادبیات شاهد مفاهیمی جدید چون «وطن»، «دولت»، «ملّت»، «آزادی»، «قانون» و. . . . هستیم. اگرچه بر...

شعرِ عرفانی و صوفیانه در دوره ی مشروطیّت   احمد رضی*         هادی قلی زاده** دانشگاه گیلان چکیده در دوره ی مشروطیت به دلیل رواج تجددگرایی و فراگیری تفکرات اجتماعی ِمتأثّر از غرب، تصوف و به پیروی از آن، شعر عارفانه به گوشه ای خلوت از جامعه پناه برد؛ اما به رغم به حاشیه رانده شدن عرفان و تصوف، در آثارِ سرایندگانِ این دوره، شعرهای عارفانه ی بسیاری وجود دارد. این مقاله بر آن است تا وضعیت شعرِ عرفانی ...

آشنایی ایرانیان با نظام های سیاسی و اروپایی در قرن سیزده هـ.. ق/ نوزده م و مشاهدة جایگاه قانون در آن ها، سرآغاز تلاش های گستردة ایرانیان تبدیل حکومت استبدادی به حکومت قانون مدار بود. پس از یک قرن، این تلاش ها در نهضت مشروطیت به ثمر رسید؛ اما نبود مفهوم روشن از مشروطیت و ارکان و لوازم آن، خود سبب ظهور مسئلۀ جدیدی شد. تلاش های زبانی و قلمی گسترده ای برای حل مسئله آغاز شد؛ ازجمله روزنامة حبل المتی...

استفاده از شعر در عرصه­ی تعلیم و تربیت در ادبیات کهن ما از دیرباز رایج بوده و در دوران مشروطیت با همه­ی تنوع و گستردگی در شعر ملک­الشعرای بهار نمود می­یابد تا جایی که دیوان بزرگ­ترین شاعر معاصر را باید در زمره­ی ادبیات تعلیمی به شمار آورد که بیانگر خوش­بینی او نسبت به نسل آینده ایران است. او آگاهانه و دل­سوزانه از توانایی کم­نظیر خود در عرصه­ی شعر بهره می­برد تا مفاهیم و ارزش­های اخلاقی جهان­شم...

0

ادبیّات پایداری در ایران در دوران مشروطه و در خلال جنگ های ایران و روس شکل گرفته است. قطعاً یکی از چهره های بسیار شاخص در شعر پایداری این دوره بهار است. دیوان ملک الشّعرا نمونه ی بارزی برای ادبیات پایداری دوره ی حاضر می باشد. به جرأت می توان گفت بخش عظیمی از این دیوان با مفاهیمی که تحت عنوان مفاهیم ادب پایداری شناخته می شوند، سازگار است. هدف اصلی این پژوهش نیز بررسی مفاهیم ادب پایداری موجود در دیو...