«خوانش» ادبی دارای دو بعد است: اول رویکردها و نظریه‌ها و دوم منطق خوانش. این مقاله درصدد است تا منطق خوانش را، که در تحقیقات و مطالعات ادبی به‌ندرت به عنوان موضوعی مستقل مورد توجه قرار گرفته‌است، تبیین نماید. طرح تحقیق سرفصل‌های زیر را در بر می‌گیرد: 1- معرفی خوانش به عنوان برداشت دیگری از ادبیت متن؛ 2- بررسی شیوه‌های متداول خوانش؛ 3- معرفی خوانش دیالکتیک به عنوان برابرنهاد روش‌های دیگر؛ 4- نقد...

برای زیبایی­شناسی تطبیقی چند اثر از شیوه­های گوناگونی استفاده می­شود. بهره­مندی از نظریۀ قطب مجازی زبان یکی از آنهاست. نویسندگان نثر مرسل با گرایش به قطب مجازی زبان، چگونه واژه­ها را ترکیب، هم­نشین و جای­گردانی نحوی می­کنند تا آثارشان به مرز زیبایی و ادبیت برسد؟ مقالة حاضر برای یافتن پاسخ مناسب، با روش توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر سبک­شناسی ساختارگرا، آرای بلاغیون را مطالعه نموده و با تکیه بر نظری...

سبک‌شناسی گفتمانی-انتقادی شیوه‌ای از تحلیل است که بر مبنای آن تقابل و تعامل بافت متنی و بافت موقعیتی در ضمن تحلیل لایه­های مختلف سبکی متن و ارتباط آن‌ها با گفتمان‌های رایج و غالب جامعه زمان تولید متن می­پردازد. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است و لایه نحوی و کاربردشناسی غزل سعدی را از منظر سبک‌شناسی گفتمانی/ انتقادی موردبررسی قرار می­دهد؛ نتایج پژوهش بیانگر مهارت سعدی در چینش نحوی جملات و بسامد ا...

رمانتسیم از جمله مکتبهایی است که در قرن هجده با شعار بیان آزاد احساسات فردی، بازگشت به طبیعت، بدوی‌گرایی، نگرش تخیّلی و... در مقابل تفکر خردگرای کلاسیسم به‌پا خاست. نفثه المصدور به عنوان متنی تاریخی- ادبی همانندیهای ویژه‌ای با اصول و مبانی رمانتیسم دارد و همین مسأله زمینه بررسی نقدی رمانتیسم را با توجه به ویژگیهای سبکی در این اثر فراهم می‌آورد. به لحاظ معنایی وجود عواملی مانند توجه به احساسات شخ...

در تاریخ ادبیات فارسی، دورة مشروطه را به دلایل مختلفی می‌توان نقطة اوج‌گیری طنزپردازی، به‌ویژه طنز سیاسی و اجتماعی دانست. این مسئله بستر مناسبی برای پژوهش در این حوزه به وجود آورده‌است و مقالة پیش رو نیز در همین زمینه شکل گرفته‌است. تاکنون آثار میرزا آقاخان کرمانی به طور جزئی و با تکیه بر ادبیت آن‌ها کمتر بررسی شده‌اند. یکی از آثار مهم میرزا آقاخان، قطعة نمایشی «سوسمارالدّوله» است که از جمله نخس...

اسطوره ها در طول تاریخ همواره از رخدادهای سیاسی - اجتماعی تأثیر می پذیرند و در برابر آنها واکنش نشان می دهند. در حوزه داستان نویسی معاصر یکی از اصلی ترین حوادثی که بر ساختارهای سیاسی، اجتماعی،فرهنگی و ادبی تأثیر عمیقی گذاشت، واقعه کودتای 28 مرداد است. این حادثه باعث اجتناب نویسندگان از بیان انتقادی صریح و پناه بردن به درون و بهره¬گیری از زبان مبهم، نمادین و اسطوره ای در انعکاس مسائل جامعه و جهت...

چکیده: یکی از مهم ترین روشهایی که برای شناخت سبک ادبی از سبک علمی شناخته شده است نظریه بوزیمان می باشد. بوزیمان معتقد است با بررسی نسبت فعل به صفت در آثار نویسندگان و شعرا می توان به روند ساختار آثار ادبی آنها و عواملی که منجر به ادبی وعلمی شدن متون می گردد پی برد. این روش با بهره گیری از علم آمار و با رویکرد میان رشته ای در پی نزدیک شدن به صحت و دقت می باشد. وی معتقد است که با محاسبه نسبت فعل...

محور اصلی این پژوهش، دستیابی به مولفه ‏های سبکی دور? گذار از سبک خراسانی به سبک عراقی با بررسی سبک‏ شناسان? اشعار عبدالواسع جبلی است. قرن ششم، عصر نوآوری‏ها و تلاش‏های شاعران و نویسندگان، برای ایجاد تغییر و تحول در سبک نویسندگی و شاعری است. در دور? گذار، پی بردن به ضرورت ایجاد تحول، به صورت تنوع در ویژگی‏ها و جنبه ‏های گوناگون ادبیت متن نمود میابد. برخی از این ویژگی‏ها، خاصِ همان دوره باقی می‏ما...

شعر گفتار در دو دهه اخیر گسترش قابل توجهی یافته و درباره آن مطالبی پراکنده و ادعاهایی متفاوت مطرح شده است. با وجود این، هنوز تحقیق بی طرفانه و مستقلّی درباره آن صورت نگرفته است تا با جمع آوری و طبقه بندی دیدگاه ها و تطبیق نقادانه آن با نمونه های شعری ارائه شده، بتوان سخنی علمی و مستدل بیان کرد. در این مقاله ضمن تحلیل ویژگی های غیر زبانی شعر گفتار در چهار حوزه اصلی ساختار، موسیقی، تخیّل و محتوا، م...