توجه به مقولۀ نابرابری‏های اجتماعی یکی از موضوعات مهمی است که زنان شاعر در ایران به آن توجهی خاص داشته‏اند؛ امری که نخستین نمونه‏های آن را در اشعار منتشرشده در جراید زن‏نگار اواخر دورۀ قاجار می‏توان مشاهده کرد. این پژوهش، که به روش توصیفی‌ـ تحلیلی و با تأکید بر همة شمارگان باقی‏مانده از روزنامۀ نامۀ بانوان، به‌عنوان اولین روزنامۀ حاوی اشعار متعدد از زنان، گردآوری شده، در تلاش است با نگاهی جامعه...

هدف از این پژوهش، بررسی نشان‌دادن منزلت اجتماعی زنان بختیاری از طریق پوشاک در اشعار محلی؛ یعنی اشعار عاشقانه، اشعار مربوط به عروسی و سوگ­ سروده­ها، بر مبنای نظری بازتاب و بر اساس روش اسنادی است. نتایج پژوهش نشان می ­دهد زنان در فرهنگ بختیاری به دو شیوه، پوشاک زیبا و پوشاک گران­ قیمت، برای خود منزلت اجتماعی کسب می­ کنند. برای نشان دادن زیبایی بیشتر به عنصر رنگ پوشاک و برای نشان دادن گران­ قیمت ب...

مضمون عشق و شعر همواره با یکدیگر مرتبط بوده اند، شاعرانی که عشق را درون مایۀ آثار خود ساخته اند، حضور فراگیرتری از آدمی را دریافته اند و رابطه پیوسته تری با انسان در شعرشان دیده می شود. در ادبیات پارسی از همان آغاز بهترین شعرها با مضمون عشق سروده شده است اما در گذر دوره های ادبی مفهوم آن تنوع هایی یافته است مانند عشق به طبیعت، عشق زمینی و عشق عرفانی که در ادبیات گذشته رواج داشته است تا اینکه در...

انقلاب مشروطه و وقایعی که به دنبال داشت، تحولی وسیع در سطح جامعۀ ایران به وجود آورد. در نتیجه اشخاص بزرگی در سطوح مختلف، تحت تأثیر این تحولات فعالیت داشتند و برخی نیز آثاری از خود به جای گذاشتند. در عرصۀ ادبیات، شخصیت‌های برجسته‌ای همگام با دیگر اقشار جامعه در جهت آن تحول نوین حرکت کردند. میرزادۀ عشقی نیز یکی از کسانی است که پس از کودتای 1229 به مخالفت با خاندان قاجار و استبداد بیرونی و درونی پ...

آثار ادبی نهضت مشروطه در دهه های اخیر به عنوان بخشی از مهم ترین اسناد جامعه شناسان برای تحلیل مناسبات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دوران معاصر مورد توجه قرار گرفته است. سیداشرف الدین گیلانی ملقب به نسیم شمال، نقش بارزی در روشن گری عصر مشروطه داشته است. کمتر تحولی در عصر مشروطه صورت گرفته است که سیداشرف دربارۀ آن شعر نسروده باشد. در این پژوهش با روش بینارشته ای کوشیده ایم تا در دو بخش، به بازخوانی ...

جنسیت به عنوان هویت اجتماعی افراد، نقش مهمی در شکل گیری اشعار عامه، به خصوص اشعار محلی بختیاری دارد. این اشعار ضمن بازتاب ارزش­ها و باورهای مختلف زنان و مردان، در نهادینه کردن آنها تأثیر بسزایی دارند. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر جنسیت بر اشعار عامۀ بختیاری (ترانه­های نوازشی، لالایی­ها، آهای گل و سوگ سروده­ها) است که با روش تحلیل محتوا و بر مبنای نظریۀ نابرابری جنسی واکاوی شده اند. این اشعار براس...

نمایشنامه‌های برتولت برشت با ویژگی‌های ناارسطویی خود، وی را در ادبیات آلمان و جهان بیشتر به عنوان نمایشنامه‌نویسی پیشرو و خوش ذوق مطرح کرده است تا شاعری رومانتیک. اما اشعار وی نیز، به دلیل غنای محتوایی آن، در خور بررسی دقیق هستند. اشعار برشت نیز همچون نمایشنامه‌های او نوعی واکنش به مسایل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی روز هستند و می‌توان آنها را سندی بر تفکر سیاسی او دانست. اشعار متقدم برشت به خاطر ن...

گونه­های ادبیات غنایی در شعر معاصر مانند شعر کلاسیک وجود دارد. این گونه­ها در جریان‌های کلاسیک و نوکلاسیک و نیمایی معاصر حضور پررنگی دارند. گونه‌های متفاوت در شعر معاصر با تغییراتی نوین دیده می­شود که یکی از آنها اشعار داستانی است که در شعر معاصر به خصوص در جریان نیمایی به دو شاخه­ی شنیداری و تصویری تقسیم می­شود، در شعر معاصر با تصویرسازی‌های تازه به سمت اشعار نمایشی حرکت می‌کند و از نقالی سنتی...

در عصر حاضر مسائل مشترک اجتماعی، زمینه‌های مشترک فکری را ایجاد کرده است. این مسأله در ادبیّات نمود یافته و خالقان آثار ادبی را به هم نزدیک ساخته و مشترکاتی را بین آن‌ها به وجود آورده که با بررسی این آثار می‌توان دریافت که چگونه اندیشه‌ای مشترک در بین ادبا در هر نقطه‌ای از جهان شکل می‌گیرد. احمد صافی نجفی و ملک‌الشعرای بهار دو شاعر ایرانی و عراقی هستند که با توجّه به مسائل جامعه و مشکلات مردم بخش ...