در همیشه ی تاریخ، نظام های مختلف سیاسی، حقوقی، فرهنگی و غیره، برخاسته از نظام های فکری هر جامعه بوده است، از این رو مباحث معرفتی به منزله ی ریشه ی پنهان و سیستم های مختلف سیاسی، حقوقی، اقتصادی و غیره، به مثابه شاخ و برگ آشکار درخت جوامع به شمار می روند. دو نظام مردم-سالار دینی و دموکراسی لیبرال نیز، از قاعده ی فوق مستثنی نبوده، برآمده از دو نظام نظری متفاوت می-باشند. بدین معنا که با تفاوت در اب...

مفهوم شورا، و نسبت شورا و دموکراسی، بیش از یک قرن است که در کانون مباحث نوگرایی دینی در جهان اسلام قرار دارد و،البته، تفسیر ها و نظریه های متفاوتی نیز تولید شده است. «نظریه عمومی شورا» از مهم ترین تئوری های شوراگرایی و مردم سالاری دینی است که توسط توفیق محمد الشاوی (1918م/1339ق)، اندیشمند معاصر مصری، طرح و بسط یافته است. به نظر شاوی، نظریه عمومی شورا سه ویژگی اساسی دارد؛1)تدارک بنیاد شرعی برای ...

یکی از مصادیق حکومت اسلامی، مردم سالاری دینی، با تکیه بر عناصر کلیدی دین اسلام و مردم است. مردم سالاری دینی با قرار گرفتن در مظروف اندیشه های متصور شیعه و سنی، قابلیت شکل پذیری های مختلفی دارد. در ایران، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، یکی از اشکال آن طرح و محقق شده است و می تواند الهام بخش همگرایی امت مسلمان در راستای زمینه سازی تشکیل «امت واحدة اسلام» باشد. چنانچه مؤلفه های اصلی تحقق مردم سالاری...

در این مقاله، از مفهوم «ژئوپلیتیک پُرخطر» برای تبیین خطرات امنیتی محیط خارجی جمهوری اسلامی ایران و پیامدهای ناشی از آن استفاده شده است. استدلال مقاله این است که امنیتی‌شدن فضای پیرامونی ایران بعد از وقوع انقلاب اسلامی، ناشی از تحولات محیط ژئوپلیتیک این کشور است. در راستای استدلال فوق به مواردی از جمله فرارسیدن نقطۀ اوج تولید نفت، ظهور ژئوپلیتیک شیعه، گسترش تروریسم در خاورمیانه، تداوم مناقشه اعرا...

قدمت واژه ژئوپلیتیک و دانش آن به خصوص در بعد نظری، اندکی فراتر از یازده دهه است، اما ریشۀ اندیشه و عمل ژئوپلیتیکی، به قلمروخواهی، قلمروسازی، قلمروداری و قلمروگستری انسان و جست­وجوی وی برای تأمین امنیت خود و قلمروش برمی گردد. بیشتر صاحب نظران جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، بر تاریخی­بودن اندیشه و عمل ژئوپلیتیکی اذعان دارند، اما اتفاق­نظری در تعریف ژئوپلیتیک و دوره بندی های انجام­گرفته از اندیشه و ع...

چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): منطقه خاورمیانه یکی از مهمترین و پرآشوب ترین مناطق جهان است و مجموعه ای از کشورهای رقیب و گاه متخاصم را شامل میشود. از اینرو یکی از معماهای بزرگ فراروی جامعه جهانی حل مسائل پیچیده خاورمیانه میباشد چرا که مباحث مطرح در خاورمیانه از انرژی گرفته تا منازعات سیاسی و ایدئولوژیک، قابلیت اثرگذاری عمیقی بر روند تحولات جهانی دارند....

موضوع این پژوهش طرح چگونگی ژئوپلیتیکی‎شدن تشیّع پس از انقلاب اسلامی و در پی آن، گسترش نقش و عملکرد ایران در روابط بین‎المللی خاورمیانه است. روشن است که با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 و رخدادهای پس از آن که بیشتر متأثّر از پیروزی انقلاب بودند، تشیّع به یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار دنیای ژئوپلیتیک تبدیل شد. تشکیل یک حکومت شیعی با رهبری علمای دینی در کشوری بزرگ و با اکثریّت شیعه، هرگز در گذ...

در فضای ژئواکونومیک فعلی جهان که انرژی، محور سیاست و استراتژی کشورهای بزرگ و صنعتی است، اصلی ترین فشار برای تصاحب آسان منابع آن روی کشورهای اطراف حوزه خلیج فارس و سپس خزر می باشد. نکته حائز اهمیت و مثبت اینکه، ایران به دلیل قرارگرفتن میان این دو حوزه و داشتن رتبه دوم ذخایر نفت و گاز جهان به عنوان بازیگر تأثیرگذار نقش با اهمیتی دراستراتژی جهانی ژئوپلیتیک انرژی پیدا کرده است. اما در چهار دهه اخیر...

ارزش و اعتبار نظم شاید والاترین ارزش اجتماعی نباشد اما بی گمان در زمره ی نخستین ارزشهاست تا آنجا که مولای متقیان امام علی (ع) فرمود: اوصیکم به تقوی الله و نظم امرکم .و نظم در امور را در کنار تقوی الهی مطرح نمود. و نظم در جـامعه و اجتماع بوجود نمی آید مگر به واسطه ی حکومت، قــانون و حاکمیت قانون. مبدا و سرمنشأ حـاکمیت قانون، دغدغه حکیمان و سیــاستمداران و صاحب نظران در زمینه متوقف نمــودن استبدا...

صورت بندی نظریه قدرت برای حل تعارض قدرت تعدیل شده با کارآمدی نظام سیاسی مسأله ای است که آیت الله خامنه ای با مبنای تبدیل دوگانه حکومت- مردم به یکپارچگی نظام سیاسی پاسخ داده اند. با مبنای جامعه شناسی ایشان، جامعه یک کل یکپارچه است که دولت جزء آن است نه مقابل آن لذا دولت، مردمی است. مردم یا جامعه دینی قدرت ندارند بلکه از جانب خدا ماموریت اقامه امر الهی را دارند لذا قدرت که صرفاً قدرت مردم است به م...