تفسیر بحرالمحبه منسوب به احمد غزالی، فقیه، واعظ و عارف قرن ششم از تفاسیر عرفانی بر سوره یوسف می باشد. وی صاحب نظر و منشأ آثار بسیاری در تاریخ تصوف اسلامی بوده است. بحرالمحبه علاوه بر پایه ریزی بر مبانی مشترک تفاسیر، بر مبانی روش تفسیری عرفانی -تا عصر زندگی مفسر- و مبانی مختص وی بناگردیده است که برجسته ترین آن ها ذوبطون بودن و رمزپذیری متن قرآنی، تکیه بر مکاشفات و معاینات و منشأ و علت بودن پدید...

طرحهای توسعه منابع آب در سطح ملی به عنوان طرحهای زیربنایی-انتفاعی مطرح بوده و اجرای آنها امواج دامنه دار است که می توان نسبت به اهمیت اثرات اجرای طرح و کم و کیف اقدامات انجام شده اظهار نظر و قضاوت نمود و هدف اصلی دراین پروژه ارزیابی بازده اقتصادی سد قشلاق در دوره 14 ساله بهره برداری آن است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی مبانی تأویل آیات الأحکام در تفسیر بیان السعاده ی سلطان علیشاه گنابادی انجام گرفته است. مبانی و اصول تأویل در اثر مذکور بر چند اصل استوار است که عبارتند از: قرآن شناسی، انسان شناسی، خداشناسی و معاد شناسی. پس از بررسی های مختلف مشخص گردید تأثیر مبانی ای که ذیل هر کدام از عناوین فوق قرار می گیرند در تأویلات مفسّر از آیات الأحکام گوناگون بوده است. برخی از آنها تأثیر زیادی...

اگر منشأ و خاستگاه عرفان و تصوّف اسلامی – ایرانی را با دوران آغازین اسلام مصادف بدانیم، از آن زمان تا قرن های مدیدی، تحوّلات و جریان های مختلفی در آن به منصّه ظهور رسیده است. عرفان و تصوّف درختی است که جریان ها و مکاتب مختلف صوفیانه، چون شاخه های متعدّدی از آن سر برآورده است. افکار و نظریّات گوناگونِ مطرح شده در تصوّف و عرفان را می توان از لحاظ تاریخی ، یا محیط جغرافیایی رایج در آن ، یا به لحاظ دوران ر...

ماتریدیه از فرق کلامی جهان اسلام است که تا دوران معاصر در میان پیروان مکتب فقهی حنفی پیروان بسیار دارد. پایه گذار این فرقۀ کلامی، ابومنصور محمد بن محمد ماتریدی (د ح 333ق)، صاحب آثار متعددی از جمله تفسیر تأویلات اهل السنة است. وی در این تفسیر با کاربرد معتدل ادلۀ عقلی و نقلی مبانی مکتب کلامی خود را در تقابل با مکتب اشاعره و نیز معتزلیان تثبیت می کند. نگرشهای کلامی او به مباحثی همچون لزوم عقلی شن...

عرفا و صوفیه به تأویل و باطن قرآن توجهبسیار کرده‌اند. از این رهگذر، برداشت‌های ویژه‌ای از آیات قرآن دارند و مبانی نظری و سیروسلوک عرفانی خود را با آن سنجیده‏اند. ازجمله، نظّام نیشابوری -ادیب و عارف سدۀ هشتم یا نهم قمری- در غرائب‌القرآن و رغائب‌الفرقان آیاتی از قرآن را، پس از تفسیر، تأویل کرده است؛ گرچه در این کتاب، او از مبانی اعتقادی و روش «تأویلات نجمیه» اثر پذیرفته که نجم‏الدین رازی نگاشته اس...

  این مقاله به گفت‌‌وگوی عارفان با ابلیس پرداخته است. در‌مجموع سی‌و هشت1 گفت‌‌وگو از متون ادبیات عرفانی انتخاب شده که آن‌ها را از جهات گوناگون همچون تصویر ابلیس، زمان و مکان، جملات، آغازکنندة سخن‌، یک‌طرفه یا دوطرفه بودن گفت‌‌وگوها در دیدار با ابلیس، آشنابودن او برای عارفان، عناصر داستان و مانند آن بررسی کرده‌ایم. نتیجة چند مورد به‌صورت آماری داده شده است.

مرگ در نگاه عرفا به دو گونه کلی، یعنی مرگ اضطراری و مرگ ارادی تقسیم می­شود، برای رسیدن به مقام مرگ ارادی، نخست  باید مرگ را شناخت و برای شناخت مرگ باید فلسفه آفرینش درک شود، به همین دلیل نگاهِ درست به زندگی، به دنبال زندگیِ درست به دست می آید، و در نتیجه مرگ زیبا و درست را نیز در پی خواهد داشت، بر همین مبنا، همانگونه که زندگی زیباست، مرگ نیز زیباست چرا که دروازه آن جهانی است و آن جهان موعد دیدار ...

گفتگو درباره ی زن و دیدگاههایی که در مورد وی وجود دارد، کاری بسیار مشکل و ارزشمند است زیرا نیاز به مطالعه و کندوکاو بسیار دارد. زن این موجود شکننده و ظریف در عرصه ی پهناور جهان بار مسئولیتی ویژه بر دوش داشته است : زادن ، پروردن ، به بلوغ رساندن و به تکامل روحی و جسمی رساندن انسان ها. در این مقاله،با ذکر مقدمه ای سعی شده است تا زن را در تمام جایگاههایی که می توانسته مفید و ارزنده باشد، نشان دهد ...