بسیاری از نظریه پردازان، تئاتر قرن بیستم را تئاتر کارگردانان می دانند. در این قرن است که جایگاه و پایگاه نظریه های اجرایی از اهمیت ویژه ای برخوردار می گردد و جایگاه عناصر اصلی خلاقیت های تئاتری (متن، بازیگر، کارگردان، دکور، طراح صحنه و لباس و ...) از زوایای مختلف مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. یکی از پرجاذبه ترین این بحث ها، به جایگاه و نقش بازیگر توجه داردزیرا در اجرای تئاتر بازیگر تنها عنصر و...

برای بررسی کارکرد یک مجموعه نمی‌توان به شناخت پاره‌ای از عناصر ساختاری آن بسنده کرد. به همین دلیل است که شناخت پاره‌های پیکر تئاتر نو، یا عناصر ساختاری آن، نیز به تنهایی برای بررسی کارکرد کل مجموعة تئاتری میـــدان نمی‌دهند، از این‌رو آن را باید بر نظامی استوار کرد که ویژگی‌های تئاتر نو مبتنی بر آن انتظام یابد. از اینجاست که پاره‌ها را تنها با ساختار پیکـره‌ها می‌توان دریافت. در این مقاله با تحل...

هدف از نوشتن این مقاله نقد محتوایی و شکلی کتاب نشانه‌شناسی تئاتر و درام است. کتاب نشانه‌شناسی تئاتر و درام ازجمله کتاب‌های مهم و مبنایی تحلیل تئاتر و درام به‌شمار می‌رود. این کتاب با طرح مباحث نظری در چهارچوب نگرش نشانه‌شناختی ساخت‌گرا به‌دنبال بررسی منطق تئاتر رایج و متعارف است و به‌همین‌منظور نویسنده درصدد بوده است با طرح مفاهیمی که به‌نوعی می‌توان آن‌ها را مفاهیم اصلی و زیر...

تئاتر روایی برتولت برشت که نقطة مقابل تئاتر ارسطویی است، تحول عظیمی را در ادبیات نمایشی آلمان به ‏وجود آورد. مهم‏ترین وجه تمایز بین تئاتر ارسطویی و غیر ‏ارسطویی، نوع نگرش و تأثیری است که این دو نوع تئاتر روی تماشاگران می‏گذارند. از دیدگاه برشت، محور موضوعی تئاتر ارسطویی، قضا و قدر‏گرایی و دغدغه‏های فردی است. او با طرح تئاتر روایی بر این نوع طرز تفکر که قرن‏ها بر ادبیات نمایشی جهان به خصوص اروپا...

نور از آغازین روزهای پیدایش تئاتر به مفهوم امروزین آن، همراه تئاتر بوده و تا به امروز کارکردهای گوناگونی برای آن تعریف شده است. وجود نور در صحنه‌ی نمایش همیشه همراه با سایه بوده و غیاب آن، تاریکی را به وجود آورده است. ‌ به همین دلیل می‌توان نور، سایه و تاریکی را عناصر یک حوزه‌ی مشترک دانست و نسبت‌ها و کارکردهای آنها را مورد بررسی قرار داد‌. جایگاه نور، سایه و تاریکی و کارکردهای آنها در تاریخ تئ...

هر مکان دارای بار معنایی مختص به خود است. در اجراهای تئاتر، انتخاب مکان و شناخت روابط میان عوامل اجرایی در مکان اجرا، می‌تواند به انتقال معنای موجود در ذهن کارگردان کمک کند. کارگردانان معاصر دست به تقسیم‌بندی جدید فضا در اجراهایشان زده‌اند و فضا را به شکل‌های متفاوتی به کار گرفته‌اند و رابطه‌ی میان بازیگران و تماشاگران را تغییر داده و گونه‌های جدیدی را به تئاتر معرفی کرده‌اند. از میان آنها می‌ت...

مقاله با بررسی نظر علنا و مراجعین دینی نسبت به هنر و تئاتر آغاز می شود . قسمت بعدی به فعالیت های تئاتری در شهر قم پرذاخته شده است . این بخش به پنج دوره های تاریخی تقسیم می شود : 1- قبل از 1354- بیشتر فعالیت های تئاتری در سطح دبیرستان ها و مناسبت های خاص بوده است . 2- 1354 تا 1357 – با تشکیل گروه های تئاتری خارج از سطح دبیرستان ها و شرکت در جشنواره های تئاتری – تئاتر قم جایگاه خاصی را در سطح ...

رهیافت های فلسفی به سوی تئاتر نتیجه ی امکانات و ظرفیتی است که تئاتر به منظور توجیه زیبایی شناختی از هستی در اختیار ما می گذارد. تئاتر به عنوان یک پدیدارِ زیبایی شناختی به دلیل ظرفیت های اگزیستانسیال و اونتولوژیکالِ خود این امکان را برای ما فراهم می کند که در تبیین هستی به مثابه ی پدیداری زیبایی شناختی راهگشا باشد. رویکردی که می تواند ما را در نیل به سوی این هدف یاری دهد، پدیدارشناسیِ هرمنوتیکی هنر...

هدف: توان جهت دهی موضوعات آیندۀ پایان نامه ها در دانشکده های تئاتر کشور و همچنین تبیین وضعیت کنونی شاخه های فکری موجود در رساله های دانشجویی، روشنگر اهمیت و از اهداف پژوهش حاضر است. روش: این مقاله که در حیطۀ مطالعات کتابخانه ای قرار دارد، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، به جریان شناسی پایان نامه های تئاتر دفاع مقدس پرداخته است. نقاط تمرکز تحقیق از لحاظ مکانی، شهرهای دارای دانشکدۀ تئاتر و از ل...

این مقاله قصد دارد به میزان تأثیرگذاری جلوه های ادبی و نمایشی تئاتر پوچی (اَبزورد) بر سبک نمایشنامه نویسی ایران بپردازد. غلامحسین ساعدی یکی از نمایشنامه نویسان شناخته شدة ایرانی است که برخی از مهم ترین تمهیدات تئاتر نو را در سبک نویسندگی خود به کار گرفته است. نگارنده در این پژوهش درپی آن است که چگونگی بازتاب مفهوم پوچی را در نمایشنامه های نوگرای غلامحسین ساعدی نشان دهد؛ نویسنده¬ای که مستقیم و غی...