در این مقاله پس از بازخوانی مطالعات انجام شده پیرامون جامعه روستایی ایران به روش تاریخی و به شیوه اسنادی، روند تولید اسناد و منابع مربوط به مطالعات روستایی در سه بخش مورد تحلیل قرار گرفته است. در بخش نخست به تک‌‌نگاری‌ها و آثاری که جامعه روستایی را به‌صورت کلی مطالعه کرده‌اند اشاره شده است. در این دسته از مطالعات نگاهی کلی و بدون جهت‏گیری نظری نسبت به جامعه ‏روستایی و معرفی و توصیف‏ آن مطرح است...

چندین سال است که روستاهای کشور بنا به دلایل متعددی کارکرد و بهره‌دهی مناسب‌ خود را ندارند و از سویی بررسی و شناخت نواحی روستایی و تحلیل قابلیت‌ها و تنگناهای آن‌ها در فرایند برنامه‌ریزی توسعه روستایی اهمیت به‌سزایی دارد. در این میان مسکن به‌طور عام و مساکن روستایی به‌طور خاص، بر حسب شرایط پیچیده زمانی- مکانی، تغییرات مختلف ماهیتی- کارکردی را بخود می‌بینند و نمایانگر شیوه‌های مختلف معماری‌ می‌شون...

در پژوهش حاضر سعی شد عوامل مختلف اثرگذار بر تحولات خانواده مشخص گردد. برای تحقق این هدف، روستای حصارخروان از استان قزوین انتخاب شد و از بین خانواده‌های صاحب نسق در زمان اصلاحات ارضی، دو خانواده (97 نفر) انتخاب گردید تا در طول سه نسل مورد بررسی قرار گیرد. در این پژوهش، با رویکردی درون‌گرایانه و با استفاده از روش تاریخ زندگی و فنون مشاهده، مصاحبه گروهی و عمیق، مطالعه اسناد و مدارک، داستان‌سرایی، ...

شتاب گرفتن عوامل درونی و بیرونی و پیوندهای حاصل از آن بر فضاهای روستایی در چند دهه اخیر با تحولات گسترده­ای روبرو بوده که ساختار و کارکرد نواحی روستایی را در مناطق مختلف کم و بیش متحول ساخته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تبیین عوامل مؤثر بر تغییرات کارکردی در نواحی روستایی استان قم به روش توصیفی و تحلیلی – پیمایشی انجام شد، با بهره­گیری از تحلیل عاملی دیدگاه­های 145 نفر از کارشناسان و مدیران خ...

مدیریت روستایی از ارکان اصلی و جدانشدنی توسعه روستایی میباشد زیرا در نبود مدیریت سازماندهی شده در نواحی روستایی برنامه های توسعه نیز با مشکلات بی شماری مواجه خواهد شد. در حال حاضر مدیریت روستایی در ایران با مسایل و مشکلاتی مواجه است که نیازمند توجه از سوی مسؤولین و سیاستگزاران میباشد. این چالشها را میتوان در مواردی مانند عدم تبیین مبانی تئوریک، فقدان مدیریت واحد روستائی، نبود منابع مالی پایدار،...

سکونتگاه­های روستایی همچون دیگر نظام­های زیستی با توجه به موقعیت فضایی و نحوه و محل استقرار خود، به صور مختلف در معرض پویایی و دگرگونی مداوم قرار دارند و متأثر از موقعیت و جایگاه مکانی- فضایی خود در گذر زمان همواره دستخوش تحولات شده­اند، اما پرسش اینجاست که آیا این دگرگونی متناسب با مقتضیات جامعه روستایی بوده است؟ در این پژوهش تنها تغییر الگو و تحول عملکردی خانه­های روستایی مورد بررسی قرار نمی­...

روستا و روستا­نشینی در ایران از جایگاه و اهمیت بالایی برخوردار است، عدم توجه به فضاهای روستایی، توان و امکانات تولیدی نواحی روستایی و بی­توجهی به نیروی انسانی پرتوان روستاها، از مشکلات اساسی در دستیابی به توسعه­ی روستایی است. اینکه مناطق جغرافیایی مختلف به طور عام و مناطق روستایی به طور خاص چگونه از تغییرات جمعیت تأثیر می­پذیرد مستلزم بررسی چندین عامل است. در این راستا، تشخیص آثار متقابل تغییرا...

سکونتگاه¬های روستایی فضاهای جغرافیایی حاصل از برآیند مجموعه عوامل و نیروهای چشم¬انداز طبیعی و فرهنگی هستند و از عوامل تأثیرگذار در روندهای ناحیه¬ای به شمار می¬آیند و تعاملات این سکونتگاه¬ها با کانون¬های فراناحیه دائماً در حال تغییر و تحول است. از طرفی پیوندهای روستایی ـ شهری حاصل جریان¬های دو سویه سکونتگاه¬های روستایی و کانون¬های شهری در عرصه منطقه¬ای هستند؛ و از آنجا که منظور از پیوند، شبکه¬ای ...

شتاب گرفتن عوامل درونی و بیرونی و پیوندهای حاصل از آن بر فضاهای روستایی در چند دهه اخیر با تحولات گسترده­ای روبرو بوده که ساختار و کارکرد نواحی روستایی را در مناطق مختلف کم و بیش متحول ساخته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تبیین عوامل مؤثر بر تغییرات کارکردی در نواحی روستایی استان قم به روش توصیفی و تحلیلی – پیمایشی انجام شد، با بهره­گیری از تحلیل عاملی دیدگاه­های 145 نفر از کارشناسان و مدیران خ...

فرایند نوسازی آثار مختلفی بر زندگی انسانی داشته و این آثار در جوامع روستایی ملموس­تر از شهرها بوده است. هدف این مقاله نیز بررسی آثار نوسازی در تغییر و تحولات سبک­زندگی خانوارهای روستایی در بخش مرکزی شهرستان پلدختر می­باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده، شیوه و ابزار جمع­آوری داده­ها در مطالعات نظری به صورت کتابخانه­ای و در مطالعه ی میدانی از طریق پرسش­نامه می­باشد.    جامعه ی آماری تحقیق شامل س...