مطالعه سازمان پلیس رضاشاه موضوع اصلی پژوهش نگارنده است. اسناد و منابع حاکی از آن است که سازمان پلیس در این دوره ( اعم از نظمیه یا امنیه) از یک ساختار متمرکز برخوردار گردید. همچنین پلیس بعلت در اختیار داشتن تشکیلات امنیتی و اطلاعاتی کشور بر تأسیس حکومت متمرکز رضاشاه کمک شایانی نمود. پلیس سیاسی رضاشاه با دستگیری مخالفانی همچون مدرّس و افراد با نفوذ و قدرتمندی مانند تیمورتاش که خود از دوستان رض...

یهودیان به عنوان یک گروه مذهبی، بخشی از تاریخ جامعه ی ایران را تشکیل می دهند. در دوره ی معاصر تحولاتی در زندگی آنها صورت گرفت که موجب دگرگونی در وضعیت آنان گشت. این مسائل که شروع آن را می توان اواخر دوره ی قاجار دانست، در دوره ی پهلوی به صورت جدی تری ظاهر گشت. در این پژوهش وضعیت اجتماعی آنان در دوره ی رضاشاه مورد ارزیابی قرار می گیرد. نخست به بررسی این مسأله می پردازد که اصلاحات دولت چه تأثیر...

جریان نوگرایی پس از شکستهای ایران در قبال روسیه ی تزاری به یک خواست ملی تبدیل شده بود که طی حکومت قاجار دنبال شد. اما به دلیل حاکمیت قبایلی و تداوم سنتهای کهن با شکست مواجه شد و حتی انقلاب مشروطیت نیز با تداوم همان ساخت ها پذیرای شکست گردید.ظهور رضاخان و استقرار نظم در سرتاسر کشور بسیاری از متفکران را به اندیشه ی اجرای اصول مدرنیست از طریق ایجاد یک قدرت متمرکز به رهبری رضاشاه واداشت. اصولاً نیاز...

رضا شاه پس از تثبیت قدرت خود نوین سازی در عرصه های اقتصادی را آغاز نمود و در زمینه ی کشاورزی که یکی از عرصه های مهم اقتصادی بود و بخش مهمی از عایدات دولت را تشکیل می داد نیز دست به تصویب قوانینی زد و سیاست های اصلاحی در این زمینه صورت داد که هدف از آنها بهبود اوضاع کشاورزی بود. اگرچه رضا شاه به عرصه های دیگر اقتصاد همچون صنایع و راه داری و...توجه بیشتری معطوف نمود و آنچنان که باید عرصه ی کشاو...

از دستاوردهای ارتباط ایران و غرب در دوره معاصر تلاش برای بازاندیشی در الگوهای ذهنی سنتی بود که در این راستا، اندیشه‏گران متجدد ایرانی مفهوم کودکی و جایگاه کودکان را به چالش کشیده، تعریف جدیدی از کودکی ارائه داده‌اند که جامعه را به دوره‏ای جدید وارد کرده است. پرسش اصلی مقاله حاضر آن است که کودک ایرانی در روند نوسازی دوره رضاشاه، چه جایگاهی داشته و مفهوم کودکی در این دوره دچار چه دگرگونی‏هایی شده...

با ظهور رضاشاه در عرصه سیاسی ایران گفتمان جدیدی در جامعه ایران شکل گرفت. این گفتمان که برآمده از افکار و اندیشه های قشرنوگرای روشنفکر ایران آن روز بود، سبب شد اصلاحات و رفورم‌های نوظهور که رضاشاه خود را مجری آن می‌دانست، با کم توجهی نسبت به ویژگی‌های جامعه‌شناسی فرهنگی واجتماعی ایران انجام پذیرد. این اصلاحات علاوه بر وجود اندیشمندان و متفکران روشنفکر به‌ عنوان ایدئولوگ و پشتیبان برنامه های نوسا...

سیاست عشایری رضاشاه که بر تحقق رؤیای ناپختة پیدایش دولت مدرن در ایران استوار شده بود، بر استبداد، سرکوب و حذف از صحنه اجتماع، بنیاد نهاده شده بود. عشایر، قشر مولدی بودند که بنا به ذات زندگی خویش، می­بایست کوچ رو باشند تا دام­های خود را پرورش دهند و با ییلاق و قشلاق مستمر و مشقت آمیز زیست خود را تضمین نمایند. رضاشاه و حامیان فکری و عملی حکومت وی – در داخل و خارج – نه تنها در اندیشة رفع مشکلات و ...

رضاشاه در شرایطی در ایران روی کار آمد که حکومت مرکزی دچار ضعف بود. فقدان دولت مقتدر مرکزیسبب خودسری برخی ایلات کشور شده بود. رضاشاه برای افزایش قدرت مرکزی به کاهش قدرت ایلپرداخت. دو اقدام عمده ای که در باب ایلات انجام داد، در ابتدا، خلع سلاح، و سپس، تخته قاپو یا اسکاناجباری عشایر بود. ایلات فارس نیز از اقدامات مذکور مستثنی نبودند. در دورة مورد بحث ،در فارس ایلاتمتعدد و متنوعی وجود داشت، اما نقش...

دورة رضاشاه ازنظر میزان استفاده از کیفر تبعید برای مجازات مخالفان خود، شاخص بود که این دوره را از دوره‌های قبل از خود متمایز می‌نماید. تبعید ایلات و عشایر در این دوره، یادآور تبعید ایلات متمرد در دوره‌های گذشته است و تبعید مخالفان سیاست‌های اصلاحی (نظام‌وظیفه، اتحاد البسه و کشف حجاب) و نیز دیوانیان منتقد حکومت، تبعید مخالفان و منتقدان حکومت‌های دیکتاتوری را به‌ذهن می‌آورد. در این پژوهش با بررسی...

پایان جنگ جهانی اول ایران را در حالتی نزدیک به هرج و مرج فرو برد. احمد شاه در سال 1288 ه.ش. در سن 12 سالگی جانشین پدرش محمدعلی شاه شده بود ولیکن آنچنان قدرت و محبوبیت نداشت تا بتواند جلوی کودتای رضاخان را بگیرد و از انقراض سلسله قاجار جلوگیری نماید. رضا شاه پس از کودتای سوم اسفند سال 1299 ه.ش. قدرت را در دست گرفت و پس از تلاش بسیار توانست پس از چند سال ضمن انقراض حکومت قاجار حکومت پهلوی را تاسی...