در سلسله روایاتی که از پهلوانی های رستم در دوران جوانی اش به دست ما رسیده است با دو روایت منظوم روبه رو می شویم که به «ببر بیان» و «داستان پتیاره» اشتهار دارند. موضوع این دو منظومه که تاکنون پیرایش و تصحیح نشده اند، چنین است که رستم برای نبرد با اژدهای مخوفی به سرزمین هندوستان می رود و با تدبیری که می اندیشد آن اژدها را از بین می برد. با وجود آنکه این دو منظومه از نظر مضمون مانند یکدیگرند، می...

کوش نامه، با روایتِ جهانِ روایی کوش در ژانری حماسی، فرصت دیگری است برای هم ذات پنداری مخاطب و سفر به جهان قهرمانِ داستان برای اقامت در ژانری عرفانی. روایت کوش نامه بر اساس «جهان پردازی روایی» از دو کلان جهان تشکیل شده است که رازی شگفتْ دو جهان این روایت را تغییری اساسی می دهد. هنر این راز در روایت کوش نامه این چنین است که ۱. ادراکی جامع از پیرنگ نهایی داستان به دست می دهد؛ ۲. دو کلان جهان داستان را...

        چکیده این پژوهش در پی یافتن اشکال مختلف زمان در دو گونه‌ی داستانی حکایت و داستان مینی‌مال، همچنین  ریشه‌یابی علل تفاوت این اشکال در دو گونه‌ی یاد شده ‌است. با مقایسه‌ی تحلیلی روایت‌های داستانی حکایات و داستان‌های‌ مینی‌مال آشکار شد که در دو گونه‌ی داستانی یاد شده، زمان در سطوح پیرنگ، صحنه، زبان و تصویر به صورت‌های گوناگون بروز یافته‌­است. در سطح پیرنگ به دلیل نبود پیرنگ حکایت یا ضعف آن،...

در این مقاله به یکی از انواع و اقسام شگردها و تمهیداتی پرداخته می شود که در داستان های کوتاه و رمان های پسامدرنیستی متجلی می شود؛ یعنی آمیختگیِ بین داستان و گفتمان یا سخن روایی. بنا بر تعریف روایت شناسانِ ساختارگرا، «داستان» عبارت است توالی و پی آیندیِ رخ دادها در نظمی زمانی که شخصیت ها یا موجوداتی متحملِ آن رخ داها می شوند. گفتمان یا سخن روایی نیز عبارت است از واسطه یا رسانه ای بیانی که برای نقل و...

درآمیختن اسطوره و داستان در روایت مدرنیستی و پسامدرنیستی از جمله شگردهایی است که خود سبب می‌شود روایت به قطب استعاری میل کند و با عبور از مجرای استعاره به سمت تودرتویی و لایگانی پیش رود و مخاطب ناگزیر شود ژرف‌ساخت اسطوره‌ای داستان را که در لایه‌های زیرین متن نهفته است، دریابد و پاره‌های روایت را بر اساس آن کنار هم قرار دهد تا به فهم داستان نزدیک شود. در این نوشتار، با استفاده از نظریّة یاکوبسن د...

داستان لیلی و مجنون از داستان های عاشقانۀ پرآوازه در ادب پارسی و عربی است. نخستین بار در ادب فارسی، حکیم نظامی گنجوی این داستان را به نظم درآورد. در مقام جواب گویی و تقلید از او، شاعران بسیاری این داستان را منظوم ساخته اند. در میان این روایات، منظومۀ نوفل نامه یا نوفل و مجنون سرودۀ میرزاشفیع کُلیایی، شاعر کُردزبانِ سدۀ دوازدهم و اوایل سدۀ سیزدهم هجری، روایتی تازه است که ناشناخته مانده است. اهمیت ا...

چکیده این رساله جهت آشنایی دانشجویان ادبیات و دیگر پژوهش گران به ادبیات داستانی معاصر است. از آنجا که هوشنگ گلشیری یکی از نویسندگان برجسته صاحب سبک ایران است؛ بررسی مختصات سبکی او به خصوص در زمینه فرم و نحو ضروری می نماید. در این پژوهش به بررسی برخی ابزارهای داستانی و روش های روایت داستان در سه رمان شازده احتجاب، آینه های دردار و کریستین و کید هوشنگ گلشیری پرداخته می شود. از آنجا که تاکید در...

روایت به اَشکال مختلف و بی شمار در همة اعصار و مکان ها و جوامع حضور دارد. روایت با تاریخ بشر آغاز می شود و در هیچ کجا ملّت بی روایتی وجود نداشته است. روایت درست مانند زندگی است؛ چرا که انسان تحت تأثیر منطق روایی داستان است و در نتیجه ساختار روایات همچون زندگی مختلف آدمیان از گستره ای وسیع برخوردار است. آنچه موجب تمایز اَشکال روایت می شود، شیوة به کارگیری عناصر روایی شامل پی رنگ، راوی و... در یک دا...

زاویهء دید، یکی از مهمترین اصطلاحات داستان نویسی است که به نحوهروایت داستان اطلاق می شود. در فن داستان نویسی، برای زاویهء دید انواعی در نظر گرفته اند که عبارتند از: 1- زاویهء دید اول شخص 2- زاویهء دید سوم شخص 3- زاویا دید دانای کل در این مقاله، برای اولین بار این اصطلاح برای تحلیل شعر به کارگرفته شده و منظور از آن، چگونگی نگرش شاعر به یک شی یا یک پدیده است که منجر به برداشت های گوناگون از ...