بسیاری از جریانات زبان شناسی همگانی قرن بیستم را می توان در ردیف فعالیت های نقش گرایانه و یا صورت گرایانه تلقی نمود. نقش گرائی منتج و وارث ساختگرایی محسوب می شود. صورت گرایی ثمره توسعه کیبرنتیک است و از ضروریات اولیه انتقال و تبادل اطلاعات بین انسان و رایانه است. ارتباط متقابل بین زبانشناسی و رایانه سابقه پنجاه ساله دارد که توأم با بیان تئوری های چامسکی و ترویج دستور زایشی بود. با این حال سرچشم...

چکیده کمال‎الملک در طرد سنت‎های کهن نقاشی ایران و تعریف معنای تازة نقاش و حرفة نقاشی از جایگاه ویژه‎ای برخوردار است. در این نوشتار، با بهره‎گیری از مبانی نظری جامعه‎شناسی هنر بوردیو و روش ساختگرایی تکوینی او به تبیین زندگی و آثار کمال‎الملک پرداخته ایم. در این زمینه، شکل‎گیری میدان تولید نقاشی در ایران و چگونگی ارتباط آن با میدان قدرت را مدنظر قراردادیم. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، در حوا...

چکیده کمال‎الملک در طرد سنت‎های کهن نقاشی ایران و تعریف معنای تازة نقاش و حرفة نقاشی از جایگاه ویژه‎ای برخوردار است. در این نوشتار، با بهره‎گیری از مبانی نظری جامعه‎شناسی هنر بوردیو و روش ساختگرایی تکوینی او به تبیین زندگی و آثار کمال‎الملک پرداخته‌ایم. در این زمینه، شکل‎گیری میدان تولید نقاشی در ایران و چگونگی ارتباط آن با میدان قدرت را مدنظر قراردادیم. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، در حوا...

اساس نقد در هنرها (the basis of criticism in the arts) با هر رویکردی، معطوف به شکل (فرم) اثر هنری است. شکل، اساس و اصلی است که اثر هنری را هستی می بخشد و آن را متعیّن می کند. هر اثر هنری شکل و فرم و ساختمانی است که هنرمند با شگرد ها و تمهیدات خلاقانه و با تخیل ابداعی¬اش آن را می آفریند. آفرینش اثر هنری در صورت یا فرم (شکل ) تحقق پیدا می کند و زیبایی، صورت تحقق یافته ای است که در اثر هنری عیان می...

این پژوهش باتکیه‌بر شیوه ساختگرایی تکوینی به بررسی شخصیت‌های اصلی سه مجموعه داستان «شب‌نشینی با شکوه»، «عزادارن بیل» و «دندیل» نوشته غلامحسین ساعدی می‌پردازد و ویژگی‌های شخصیت‌های اصلی داستان‌های او شناسایی و باتوجه‌به شرایط اجتماعی و فرهنگی زمان نگارش آثار تحلیل می‌شود. این بررسی نشان می‌دهد رابطه هم‌ارزی میان وقایع اجتماعی روزگار نویسنده و شخصیت‌پردازی او وجود دارد. آگاهی جمعی نویسنده و جهان‌...

در اوایل قرن بیستم، با انتشار دیدگاه های"فردینان دوسوسور"و"چارلز سندرس پیرس"، پدیدة نشانه شناسی به مثابه یک علم جدید، در مباحث زبان، ادبیات و نقد ادبی و فرهنگی مطرح شد. نشانه شناسی همواره، در همجواری مکتب ساختگرایی قرار داشته و به عنوان شعبه و شاخه ای از آن بررسی شده است. پرسش اساسی این است که آیا نشانه شناسی خود یک رشتة علمی است و در قلمرو دانش(Science) جای می گیرد و یا یک ...

نقد و تحلیل آثار ادبی در گذشته به منظور تشخیص سره از ناسره بود؛ اما اکنون از دید ساختگرایان هدف از نقد، شناخت ساختارهای زبانیِ متن و تحلیل بنیادهای معنوی آن است. یکی از ارمغان های مکتب ساختگرایی برای ادبیات، ایجاد مباحث روایت شناسی است .بنابر نظریه های روایت شناسی، می توان داستان رستم و سهراب را به عنوان یک روایت در دو سطح داستان و کلام (گفتمان) بررسی نمود: در سطح داستان با تکیه بر نظریات تولان ...

فصل اول علتهای تغییر و تحول زبان را شرح و توضیح می دهد. قصل دوم بررسی نظریات نودستوریان و پاره ای تغییرات زبان فارسی از باستان تا جدید بر مبنای نظریه فوق می باشد. در فصل سوم به نظریات مکتب ساختگرایان و بررسی تغییرات زبان فارسی براساس آن پرداخته می شود. فصل چهارم نگاهی گذرا به عقاید و نظریات دستور زایا - گشتاری دیدگاهی که پس از دو نظریه فوق در زبانشناسی پدید آمد دارد.

دیدگاه گفتمانی با رویکرد نشانه- معناشناختی معتقد است که تولیدات زبانی تابع فرآیندی پیچیده هستند که عوامل نشانه- معنایی بسیاری در آن دخیل می باشند. در چنین دیدگاهی، بر خلاف روش های مطالعه ساختگرایی که تولیدات زبانی را ابژه هایی بیرونی و مستقل از تولید کننده آن می دانستند، آنچه که دارای اهمیت است نوعی حضور و موضع گفتمانی است که پویا و دینامیک بودن آن همواره ما را با نوعی جهت گیری گفتمانی، بسط روا...