پس از یک دوره کشمکش روسیه و غرب، اکنون شواهد تازه ای از رویارویی آمریکا و چین نمایان شده است. چین به عنوان پرجمعیت ترین کشور جهان با داشتن بالاترین نرخ رشد اقتصادی در سطح نظام بین المللی، از جمله کشورهایی است که قدرت هژمونی ایالات متحده آمریکا را برنمی تابد، لکن قصد رویارویی مستقیم با آن کشور را نیز ندارد، بلکه سعی می کند با افزایش هزینه های رهبری ایالات متحده آمریکا در سطح نظام بین المللی، بدو...

سازمان همکاری شانگهای یکی از سازمان های بزرگ امنیتی و اقتصادی در قاره آسیا است که از نظر استراتژیک و ژئو پلتیک و ژئو استراتژیک اهمیت خاصی پیدا کرده است. نهادی است تازه تأسیس با حرکت تکاملی تند و سریع که مورد توجه رقبا و مجامع بزرگ اقتصادی در جهان قرار گرفته است.وگستره آن منطقه اورآسیا را نیز در بر گرفته است. در این مقاله ضمن بررسی ریشه ها و عوامل استراتژیک پیدایش و علل استمرار و گسترش حوزه جغر...

از آغاز شکل‌گیری سازمان همکاری شانگهای در سال 2001 میلادی، هند درخواست عضویت دائم در این سازمان را مطرح کرده است. دلایل و انگیزه‌های چندی سبب تلاش هند برای عضویت در شانگهای شده است که می‌توان آنها را در قالب استراتژیک، سیاسی ـ امنیتی و اقتصادی موضوع توجه قرار داد. از منظر استراتژیک، هند در پی دستیابی به دروازه‌های آسیای مرکزی و جلوگیری از نفوذ پاکستان در این منطقه و ایجاد جهانی چند قطبی با نزدی...

پس از یک دوره کشمکش روسیه و غرب، اکنون شواهد تازه‌ای از رویارویی آمریکا و چین نمایان شده است. چین ‌به‌عنوان پرجمعیت‌ترین کشور جهان با داشتن بالاترین نرخ رشد اقتصادی در سطح نظام بین‌المللی، از جمله کشورهایی است که قدرت هژمونی ایالات متحده آمریکا را برنمی‌تابد، لکن قصد رویارویی مستقیم با آن کشور را نیز ندارد، بلکه سعی می‌کند با افزایش هزینه‌های رهبری ایالات متحده آمریکا در سطح نظام بین‌المللی، بد...

یکی از روش های توسعه تجارت خارجی هر کشور، شناخت دقیق پتانسیل های اقتصادی- تجاری شرکای تجاری عمده و راه های رساندن حجم و ترکیب تجارت خارجی اعم از صادرات و واردات به سطح مطلوب آن است. بر این اساس، در این تحقیق، از بین روش های مختلف برآورد پتانسیل تجاری، از روش «برآورد ساده با استفاده از آزمون مشابهت» استفاده شده است. مهم ترین متغیرهای مورد بررسی، حجم مبادلات غیرنفتی بین ایران و کشورهای عضو سازمان...

فروپاشی اتحاد شوروی به استقلال پانزده جمهوری تشکیل دهندة آن به عنوان واحدهای سیاسی مستقل انجامید و آسیای مرکزی با قرارگرفتن در بین کشورهایی همچون روسیه، چین، هند، پاکستان و ایران، به یک «نقطة اتصال ژئوپلیتیک» تبدیل شد. در این شرایط در این منطقه، سازمان همکاری شانگهای میان کشورهای عضو شکل گرفت. برای بررسی نقش این سازمان در عرصة منطقه ای و بین المللی، باید عواملی که رفتار سیاست خارجی روسیه و چین ...

پس از آنکه چین سیاست انجام اصلاحات در ساختارهای اقتصادی خود را از پایان دهه ی 1360 در پیش گرفت، اقتصاد این کشور با شتاب چشمگیری گسترش یافت و بر میزان مصرف انرژی در بخش های گوناگون اقتصادی افزوده شد. با رشد نیاز چین به انرژی، مساله ی ی امنیت دسترسی به این کالا، به یکی از موضوعات مهم در سیاست خارجی این کشور و در روابط این کشور با مناطق پیرامونی، تبدیل شد. اما گسترش حضور چین در سطح منطقه ای، تنها ...

امروزه، هم‌زمان با روند رو به‌رشد گرایش کشورها به‌سوی جهانی شدن، منطقه‌گرایی نیز نمودهای بیشتری یافته است و سازمان­های منطقه­ای در بیشتر مناطق ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک جهان شکل گرفته­اند. یکی از نمودهای بارز منطقه‌گرایی، سازمان‌های منطقه‌ای است که در نیمة دوم قرن بیستم به‌عنوان ابزارهایی برای تحقق همگرایی منطقه‌ای بین کشورها با کارکردهای اقتصادی، سیاسی و نظامی ایجاد شده و به‌سرعت د...

عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای به عنوان عضو ناظر از سال 2005 از یکسو و بالارفتن چالشها با جهان غرب از سوی دیگر منجر شده تا در سالهای اخیر جهت گیری روند تجاری ایران بیشتر به سمت کشورهای آسیایی باشد. به طوریکه سهم تجارت با کشورهای آسیایی در سال 2010 بالغ بر 68 درصد از کل ارزش تجارت ایران را تشکیل می دهد و البته با اضافه شدن روسیه این سهم به قریب 70 درصد از کل ارزش تجارت ایران با کل جهان ...

سازمان همکاری شانگهای نیز که نهایتاً در پی احیای ابرقدرتی شرق و تحقق هژمونی مرکب جهانی و تشکیل بلوکی از قدرت است از جمله بازیگرانی است که قابلیت مطرح شدن به مثابه یک قطب قدرت در نظام بین الملل را داراست. اما با توجه به انگیزه ها و قابلیت ها و نیز موانع و ضعف های شانگهای در این مسیر و همچنین با در نظر گرفتن واقعیت وضعیت وابستگی و تبعیت اعضاء این سازمان از غرب؛ در اکثر معادلات بین المللی، این سازم...