سفالینه های منقوش ، به عنوان نمادی از هنر ماندگار انسان ، همواره در دوران مختلف ، از گذشته تا به حال مطرح بوده است . نقوش به عنوان عنصر اصلی تزیینی در سفالینه ها ، بیانگر مفاهیمی چون ، اعتقادات ، باورها ، اندیشه ها ، تمایلات ، آرزوها و نشان دهنده ، اصول ، فنون و مهارت های هنری به ویژه در زمینه طراحی است. این پژوهش ، به مطالعه و بررسی سفالینه های منقوش قرن پنجم آمل ( دوره سلجوقی ) از جهت نوع نقو...

هرچند ارتباط بین شرق و جنوب شرق عربستان با مناطق مختلف ایران پیش از دوره­ی ساسانی به خوبی دانسته     نمی­شود و مدارک نوشتاری اندکی از این دوره باقی مانده، اما شمار فراوان مدارک باستان­شناختی به دست آمده از این منطقه و شمار اندک مدارک نوشتاری باقی مانده نشان می­دهد که این ناحیه در این دوره ارتباطات بسیار نزدیکی با ایران داشته و تحت کنترل قانونی و رسمی پارتیان بوده است.هدف اصلی این تحقیق مطالعه­ی...

در دوران نوسنگی که همزمان با اهلی کردن جانوران؛ کشاورزی و گله داری بوده است، سفال به عنوان یکی از عوامل انتقال مفاهیم که نتیجه تغییر و تحولات دوران نوسنگی بوده، ظاهر شده و به وسیله اشکال و تزئینات غنی خود، گویاتر از همه دستافریده های آدمی، مفاهیم هنری دوران خود را بیان کرده است. سفالگری بعد از سبدبافی، کهن ترین صنعت بشری بوده است، تزئینات کهن ترین سفال های منقوش تقلید از سبدبافی را آشکارا نشا...

هرچند ارتباط بین شرق و جنوب شرق عربستان با مناطق مختلف ایران پیش از دوره­ی ساسانی به خوبی دانسته     نمی­شود و مدارک نوشتاری اندکی از این دوره باقی مانده، اما شمار فراوان مدارک باستان­شناختی به دست آمده از این منطقه و شمار اندک مدارک نوشتاری باقی مانده نشان می­دهد که این ناحیه در این دوره ارتباطات بسیار نزدیکی با ایران داشته و تحت کنترل قانونی و رسمی پارتیان بوده است.هدف اصلی این تحقیق مطالعه­ی...

هنر ایران در سیر تاریخی خود از ویژگی های بی شماری برخوردار بوده است. حال در این پژوهش سعی شده با استناد به نقوش ظروف سفالین تمدن حصار به بررسی ویژگی های بصری نقوش به لحاظ ترکیب بندی در هنر سفال پیش از تاریخ ایران، پرداخته شود. دلیل انتخاب تمدن حصار، اهمیت سفال آن در بررسی روند عمومی سفال پیش از تاریخ ایران و همچنین در دسترس بودن گزارش حفاری و طبقه بندی منظم دوره های تمدنی آن است. لذا برای دستیا...

دشت خاوه در شهرستان دلفان (نورآباد) یکی از دشت های مهم زاگرس مرکزی است که در منطقة پشتکوه شرقی و در بین کوه های گرین و سفید کوه واقع شده است. در این دشت، 36 محوطة باستانی شناسایی شده که قدیم ترین آن ها مربوط به دورة نوسنگی بی سفال و جدیدترین آن ها مربوط به قرن های متأخر دورۀ اسلامی است. از این تعداد، بیست محوطه دارای بقایای دورة اشکانی بوده اند. مباحث مورد توجه در این مقاله اغلب براساس فعالیت ه...

چکیده: در محدوده ی شهرستان رودبار جنوب، وابسته به حوزه ی درون فرهنگی هلیل رود، تپه ها و مکان های باستانی بسیار زیادی متعلق به دوره های گوناگون فرهنگی از دوره های پیش از تاریخ تا دوره ی اسلامی، وجود دارد. یکی از این مکان ها، تپه ی باستانی موسوم به تمب خرگ واقع در روستای مختارآباد می باشد که در فاصله ی حدود 25 کیلومتری غرب شهر اسلام آباد، مرکز شهرستان رودبار جنوب، قرار دارد. مطالعه ی داده های س...

محوطة باستانی نچیر خانلق، واقع در بخش فشافویه شهر ری، با عرصه دست کم 11 هکتاری، یکی از محوطه های مهم دورة اسلامی است که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است. متأسفانه بخش هایی از آن توسط ادوات کشاورزی تسطیح شده است. علاوه بر وسعت بسیار زیاد، پراکنش فراوان و گسترده آثار فرهنگی در سطح آن بویژه قطعات مختلف سفالینه-های بدون لعاب و لعاب دار بر اهمیت فرهنگی و تاریخی این محوطه، دلالت می نمایند. به همی...

در این مقاله سفال جلینکی به عنوان یکی از انواع سفال های دورة اشکانی مورد مطالعه قرارگرفته است. مواد اولیّه و کیفیت فرآوری و شرایط پخت سفال، عواملی تأثیرگذار در استحکام و پایداری این ماده بوده است. استفاده از روش های هدفمند آنالیزهای شیمیایی به منظور بررسی این عوامل و در واقع ساختارشناسی سرامیک های تاریخی، علاوه بر آشکارسازی ارزش های نهفته در این آثار، از نظر شناخت فن آوری تولید و شناخت تاریخ آن ...

یکی از ادوار پیش از تاریخ که در ساختار فرهنگی، دینی و معیشتی ساکنان فلات مرکزی تأثیر چشـمگیری داشت، عصـرآهن است. هرچند نسبت به ادوار قبل، محدوده زمانـی کوتاهتـری را در بـر می گرفت اما تحولات و رخدادهای این دوره آنقدر سریع پیش رفت که در ادوار بعد راه را برای تشکیل اولین امپراطوری در ایران فراهم ساخت. بسیاری از پژوهندگان که در این زمینه کار کرده اند، معتقدند که فرهنگ های عصرآهن به طور ناگهانی در ...