لحن که

شعر حماسی و شعر غنایی را می­توان از اوّلین و مهم­ترین انواع شعری به شمار آورد. مهم­ترین قالب شعر غنایی، غزل استو تنها قالبی است که بیشترین نوآوری و تحوّل را از نظر محتوا در دوره­های گذشته پذیرفته، امّا همچنان اصالت خود را حفظ کرده­است. گستردگی مفهومی غزلهیچ­گاه لطمه­ای به اصل آن نزده، زیرا قرادادهای لفظی و معنوی غزل همواره پا برجا و در عین حال پویا بوده و تعدّد و  تنوّع مفاهیم، قالب­های ساختاری آن ر...

وحدتی که در تفکّر و بینش و بیان احساسات و ادراکات شاعری متجلّی است، تعیین‌کنندۀ سبک شعری اوست. سبک تنها عوامل لفظی را در بر‌نمی‌گیرد؛ بلکه محصول عوامل متعدّدی است که در تأثیرگذاری کلام بر مخاطب نقش عمده‌ای دارد. یکی از این موارد، ارتباط لفظ با معنی است. نوع واژه‌ها و صنایع به کار رفته در شعر، باید با موضوع و نوع ادبی آن متناسب باشد. در این مقاله، با فرض اینکه الفاظ به‌کاررفته در تصاویر بلاغی شعر ...

حملة حیدری راجی کرمانی یکی از حماسه‌های دینی معروف در ادب فارسی است. در این منظومة حماسی بر خلاف اصول و شاخص‌های نوع ادبی حماسه، بیست‌ و هشت ساقی‌نامه به کار رفته است. دربارة علل استفاده راجی از ساقی‌نامه در یک متن حماسی و تفاوت آن با گذشتگان و درنهایت تأثیر آن بر زبان شعر، پیش از این مطالبی به صورت کلّی مطرح شده بود. نگارنده برای روشن‌ترشدن ابعاد این موضوع، بر آن شد تا در قالب این مقاله، مطابق ...

     چکیده در تقسیم‌بندی شعر از لحاظ محتوا و عوامل درونی، با چهار گونة حماسی، غنایی، تعلیمی و نمایشی رو به رو هستیم. این تقسیم‌بندی بدین معنی نیست که یک اثر ادبی به‌طور کامل به یک گونة خاصّ تعلّق دارد زیرا در آثار ادبی، گونه‌های شعر با یکدیگر تداخل دارند. به دیگر سخن یک اثر غنایی می‌تواند دارای بخش‌های حماسی باشد و در یک اثر حماسی می‌توان نشانه‌هایی از شعر تعلیمی یا غنایی دید. حماسه هیچ گاه از جن...

با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی در سال 1357 به رهبری بنیانگذار نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره) ، شاهد تحولات عظیم و بنیادی در همه ی عرصه ها، بویژه عرصه ی ادبی کشورمان هستیم. یکی از رخدادهایی که بعد از انقلاب تأثیر فراوان بر شعر گذاشت جنگ عراق علیه ایران بود.شعر متولد شده در این دوران شعر دفاع مقدس نامیده شد که غزل یکی از قالبهایی است که توانست در این عرصه خوش بدرخشد.از جمله ش...

منتقدان ادبی مرثیه را جزو انواع غنایی محسوب می کنند. با روی کار آمدن صفویه مرثیه مذهبی در غالب ترکیب وند رایج می گردد در اوج مرثیه ی عاشورایی در قرن دهم قمری می توان به قالب ترکیب بند اشاره کرد. تفاوت شعر عاشورایی با دیگر شعرهای دینی در این است که شعر عاشورایی دارای نوعی حماسه و شور است هرچند که در این نوع شعر غمی وجود دارد که در دیگر شعرهای دینی به این شدت یافت نمی شود شاعری مثل محتشم کاشانی ...

      آن بخش از شعر جاهلی که از شائبة ساختگی بودن به دور باشد، آینه­ای شفاف و روشن از جامعة زنگار­گرفتة دوران پیش از اسلام و رفتار، اندیشه و آرمانهای نا­بخردانة مردمانش است. تصویر راستین این جامعه را تنها بایست در سروده­های گروه­های معترض و رانده­شدة آن زمان مانند شاعران سیاه، موالی، بردگان و صعالیک و البته در میان آیات قرآن جستجو کرد. سروده­های عنترﺓ بن شداد، شاعر سیه­چرده و ح...

با توجه به گستردگی شعر مقاومت، جهت بررسی مبانی حماسی در شعر پایداری لازم است که بر آثار چند شاعر مطالعه شود. لذا از میان شعرای مختلف معاصر تکیه ما بر مواردمشخصی است. ملاک انتخاب این شعرا قالبهای شعری متفاوتی است که هر یک از ایشان در سرایش آن جزو سرآمدان اند. 1- علی معلم, به عنوان یکی از شاعرانی که مثنویهای حماسی مشهوری سروده است. 2- حسن حسینی به عنوان شاعری که رباعیّات حماسی او شهرت خاص یافته ...

بهترین راه شناخت پدیده ها و امور گسترده و پیچیده، تقسیم بندی آنها به انواع و اقسام یا شاخه ها و شعب مختلف است. از این رو، تقسیم بندی و طبقه بندی در همه علوم، امری است رایج و ناگزیر. اصولاً ساختار ذهن انسان به گونه ای است که بدون دسته بندی داده ها نمی تواند آنها را به درستی در خود جای دهد؛ به علاوه که اطلاعات طبقه بندی شده در ذهن، در موقع لزوم، با دقت و سرعت بیشتری قابل دستیابی است. تقسیم بندی هم...