ذکر و یاد خداوند پاسخگوی ندای فطرت است. چراکه فطرت انسان با عشق به خداوند سرشته شده است. همه تلاش‌های آدمی برای یافتن حقیقت وجود خویش و شناخت منبع هستی است، تا هم شکر او را به جای آورده باشد و هم منعم واقعی را بشناسد و هم با ذکر و یاد او خود را در جریان فیض او قرار دهد و خویشتن را از نقایص برهاند. یکی از آیاتی که در آن واژه ذکر به کار رفته است آیه 4 سوره انشراح است. تفاسیر مختلفی در مورد ذکر در...

ذکر و یاد خداوند پاسخگوی ندای فطرت است. چراکه فطرت انسان با عشق به خداوند سرشته شده است. همه تلاش‌های آدمی برای یافتن حقیقت وجود خویش و شناخت منبع هستی است، تا هم شکر او را به جای آورده باشد و هم منعم واقعی را بشناسد و هم با ذکر و یاد او خود را در جریان فیض او قرار دهد و خویشتن را از نقایص برهاند. یکی از آیاتی که در آن واژه ذکر به کار رفته است آیه 4 سوره انشراح است. تفاسیر مختلفی در مورد ذکر در...

تُستعمل کلمتا (لیس) و (لایکون) فی اللغة العربیة بصور مختلفة، و مازال بعضها غیر معروف عند کثیر من الباحثین. فمن الأمثلة علی ذلک، استعمالُ (لیس) فعلاً تاماً متصرفاً موجباً، و مثل هذه الظاهرة اللغویة جدیرة بالبحث والدراسة. و قد اهتمّت هذه المقالة ببیان هذه الاستعمالات، و تقدیمها للباحثین تقدیما میسّراً؛ و توصّلت إلی أنّ (لیس) تأتی علی خمسة أنواع: فعل تام متصرف موجب، و فعل ناقص، و أداة استثناء، وحرف عطف، و حر...

إنّ الکرامة عنوان الإنسان، خلقه البارئ مکرّما بقوله:?و لقد کرّمنا بنی آدمَ وحمَلناهم فی البرّ والبَحر ورزَقناهُم من الطیّباتِ وفضّلناهُم علی کثیر ٍممّن خلَقنا تَفضیلا?(الأسراء/ 70) وبهذا جعله الله أشرف خلقه. کثیر من الآیات القرآنیّة والأحادیث الواردة تؤکّد علی الکرامة الفطریّة ولزوم الدّفاع عنها. فلابدّ للإنسان أن یدافع عن هذه الدرّة الثمینة المودّعة فی وجوده ویصونها من اعتداء اللّئام علیها وإن ینته إلی العسر فی الحیاة...

عبّر شعراء المهجر ‍و منهم إیلیا أبوماضی عمّا یجیش فی نفوسهم بصدق وإخلاص و حریة و من یقرأ شعرهم یلاحظ أنهم تطرقوا أبواباً کثیرة و أغراضاً عدیدة.ولکن من السمات الممیزة لشعرهم هی التأمل و الفلسفة التی تجدها فی کثیر من أشعارهم. وأما فی القسم الأول من هذا المقال نتحدث عن شعر أبی ماضی التأملی و یلاحظ فی هذا الشعر کثیراً من المعانی و الصور التی تجدها فی قصائد الشاعر الإجتماعیة أو السیاسیة أو الأخلاقیة و من...

تُستعمل کلمتا (لیس) و (لایکون) فی اللغة العربیة بصور مختلفة، و مازال بعضها غیر معروف عند کثیر من الباحثین. فمن الأمثلة علی ذلک، استعمالُ (لیس) فعلاً تاماً متصرفاً موجباً، و مثل هذه الظاهرة اللغویة جدیرة بالبحث والدراسة. و قد اهتمّت هذه المقالة ببیان هذه الاستعمالات، و تقدیمها للباحثین تقدیما میسّراً؛ و توصّلت إلی أنّ (لیس) تأتی علی خمسة أنواع: فعل تام متصرف موجب، و فعل ناقص، و أداة استثناء، وحرف عطف، و حر...

داوودبن مُحَبّر، از علمای سده ی دوم هجری است که تنها تألیف روایی او با عنوان کتاب العقل، در طی سده های متمادی، همواره محلّ نقد و گفتگو میان محدّثان بوده است. این که داوود، حمایت روایی از کدام «عقل» را وجهه ی همّت خود ساخته، و چه اندیشه و انگیزه ای در پس تدوین کتاب او نهفته است، پرسش هایی است که نوشتار حاضر، در پی یافتن پاسخی برای آن هاست. مولّف، با ارائه ی تحلیلی بر مضامین کتاب العقل، مباحثی هم چون عق...

ملاصدرا نظریة وحدت شخصی وجود را به‌عنوان راه حل نهایی خود در مسئلة ربط کثیر به واحد معرفی می‌کند. در این دیدگاه، تنها وجود حقیقی وجود حق تعالی است و باقی، ظهورات و نمودهای حق تعالی به‌شمار می‌آیند. اینجاست که اصل علیت از بین رفته و اصل تشّأن جای آن را می‌گیرد. در این دیدگاه علت و معلول به وجود و ظهور تبدیل می‌شود و همة کثرات به‌عنوان نمود و ظهور وجود محض شناخته می‌شوند. این مقاله درصدد است نشان ...

عینیت و توحید صفات الهی در کلمات صدرالمتألهین، برپایۀ انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیّت واحد بنا نهاده شده است. این انگاره با مسئلۀ اتحاد مفهوم با مصداق و همچنین حیثیِت حکایتگری آن به راحتی سازگار نمی افتد. در این نوشتار، توحید صفات و ذات، اصلی مفروض در برابر پرسش از امکان انتزاع مفاهیم متعدد از حیثیّت واحد قرار داده شده و معیار صدرالمتألهین شیرازی در پاسخِ بدان تبیین می گردد. از این روی، در این جستار ...