در زبان فارسی معیار، شناسه­ها، معیّن، قیاسی و قاعده­مندند؛ امّا در زبان تبری، شناسه­ها دارای گونه­های مختلفی است که در موقعیت­های واجی تغییر می­کنند و شناخت آنها دقّت بیشتری می­طلبد.  در زبان تبری هر شش شناسه، آشکار و تعداد آن در ماضی و مضارع یکسان است؛ به عبارتی در سوم شخص مفرد فعل ماضی، شناسۀ پنهان وجود ندارد. این نوشتار کوشیده­است تا شناسه­های تبری و گونه­های آن را در زمان­های مختلف با مثال­ها...

قول صحابه­­ی پیامبر(ص) از ادلّه­ی احکام در علم اصول­فقه عامّه مطرح و در حجیت آن دو دیدگاه حجیت و عدم حجیت وجود دارد. نظریه­ی شیعه با قول عدم حجیت سازگار است. پیرامون موضوع «قول صحابی» همواره ابهاماتی وجود داشته است. مفهوم قول صحابی، تفاوت آن با موارد مشابه و مایز آن با آن­چه در علم حدیث مطرح است، محل اختلاف و اتفاق آن نزد اصولیین به روشنی تبیین نگشته است. مشخص شدن موضوع و حدود آن نیازی ضروری می­ب...

زمان از جمله مؤلّفه‏های اصلی فعل است که هر قومی به صورت‏های مختلف آن را به­کاربرده‏اند. از آنجا که ترجمۀ کهن قرآن قدس، ترجمه‏ای تحت اللفظی است، رابطه‏ای تطبیقی بین دو زبان فارسی و عربی برقرارنموده، زمان‏های متفاوت فعل را به صورت‏های کهن یا با تغییرات آوایی یا متناسب با برخی از لهجه‏های مرسوم و در برخی موارد با شکل ویژه‏ای مطرح نموده­است.در این پژوهش سعی شده تا فعل‏های مختلفی که مترجم قرآن قدس اس...

این جستار به بررسی گواه نمایی در زبان فارسی معاصر از دیدگاه رده شناسی اختصاص دارد. گواه نمایی مقوله ای دستوری است که نقش آن نشان دادن منبع اطلاع است. در آغاز، این مقولة دستوری و انواع رده شناختی آن معرفی می گردد. با جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده های مختلف از زبان گفتاری و نوشتاری فارسی معاصر و همچنین متون کلاسیک به دنبال پاسخ این پرسش بوده ایم که آیا گواه نمایی در این زبان به عنوان یک مقولة دست...

هدف نتایج برخی از پژوهش ها نشان میدهد در روند رشد طبیعی زبان میان دختران و پسران تفاوت وجود دارد. هدف از این مطالعه، مقایسة توانایی صرف زمان فعل در دو گروه جنسی دختر و پسر شهر رشت است. روش بررسی پژوهش حاضر یک مطالعة توصیفی-تحلیلی بود. آزمودنی‌ها شامل 27 دختر و 28 پسر بودند که در دو گروه سنی 3 و 4 ساله مورد بررسی قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان براساس روش نمونه‌گیری چند‌مرحله‌ای از مهدکودک‌های شهر ر...

آنچه در این رساله مورد بررسی قرار گرفته افعال و مصادر بسیط فارسی است . نحوه پژوهش توصیفی و هم زمانی و مکتبی که از آن پیروی شده است مکتب ساختاری بوده و در نوشتن فرمول ها از قواعد گشتاری - زایشی استفاده شده است . بطور خلاصه می توان نتیجه گرفت که همه افعال فارسی جز نمونه های آمد ˆ آی، دید ˆ بین، هست ˆ باش یک ریشه ای هستند. در فارسی ستاک مضارع به عنوان ریشه ای برای ساختن ستاک ماضی محسوب می شود. ستا...

ساخت ناگذرا ساختی است که فعل آن دارای جهت معلوم بوده و تنها یک گروه اسمی به عنوان موضوع مرکزی دارد. از نظر نقش معنایی، گروه اسمی موجود در این ساخت، همچون گروه اسمی ساخت مجهول، نقش معنایی مفعولی دارد. این جستار تلاش دارد تا با بررسی داده­های گویشی نشان دهد ساخت ناگذرا در گویش بختیاری دارای چه ویژگی‌هایی بوده و تفاوت آن با ساخت مجهول در چیست؟ فعل گذرا و سببی از افزودن پسوند  -(e)nبه پایان مادة مض...

در این مقاله چگونگی رابطة بین بن ماضی و بن مضارع در چهارچوب رویکرد بهینگی تجزیه و تحلیل می‌شود. از آن‌جایی که تحلیل این موضوع در چهارچوب رویکرد اشتقاقی منجر به استفاده از قواعد و فرایندهای واجی می‌شود که طبیعی نیستند، در این مقاله ‌این موضوع در چهارچوب رویکرد بهینگی که یکی از رویکردهای محدودیت‌بنیاد می‌باشد تحلیل می‌شود. در این تحلیل محدودیت‌های حاکم بر بن ماضی افعال بی‌قاعدة زبان فارسی معرفی م...

در کتاب­های دستور زبان فارسی و مطالعات زبانی ساختمان فعل فارسی را در زمان‌های کامل مرکب از صفت مفعولی (یا اسم مفعول) بعلاوة فعل کمکی و یا فعل ربطی معرفی‌ می‌کنند که این نظر به دلایل متعدد غیرقابل پذیرش است. در این پژوهش با ذکر دلایل متعددِ زبانی به تجزیه و تحلیل ساختمان صرفی فعل فارسی در زمان‌های کامل ‌پرداخته‌ایم. در فارسی معاصر شناسه جزء لاینفک فعل است و نیز در زمان‌های کامل یک عنصر دستوری لاز...