نویسنده نخست تعریفی از جمهوریت ارائه می کند آنگاه به مؤلفه های بنیادی و علمی آن می پردازد. در بخش مؤلفه های بنیادی از عناوینی چون: توحید در ساحت اندیشهوزی، عدالت محوری، قانونمندی، آزادی اندیشه، رضایت و مقبولیت عامه بحث می کند و دربخش مؤلفه های عینی و علمی محورهای زیر را مورد بررسی قرار می دهد: هدایت و رهبری مستمر، جامعه دینی، وجود نهادهای نظارتی، مشارکت سیاسی فراگیر.

امام خمینی(ره) و ابوالاعلی مودودی در دوره زمانی مشابهی می زیستند، هر دو اندیشمند وجود استعمار خارجی و استبداد داخلی را با تمام وجود خویش درک می کردند، بنابراین طبیعی بود به عنوان دو روشنفکر مذهبی تلاش نمایند تا جهان اسلام را از بحرانی که گرفتار آن شده بود، رها سازند. بنابراین علی رغم تفاوت در مبانی معرفتی و هستی شناختی دو اندیشمند که ریشه در مبانی مذهبی متفاوت، یعنی نوع شیعی و سنی دارد هر دو ان...

تأسیس جمهوری اسلامی در ایران و تأکید بر توأمانی وجوه جمهوریت و اسلامیت نظام با یکدیگر، پدیدآورنده پرسش هایی در زمینه چگونگی هم نشینی این دو مفهوم با یکدیگر است. با توجه به پس زمینه فقه محور جامعه ایرانی و ارائه سئوالات گوناگون فردی و اجتماعی به فقه و توقع شنیدن پاسخ از متولیان آن؛ بررسی نظریه فقهی نقش مردم در حکومت، از اهمیت غیرقابل تأخیری برخوردار است. اینکه رویکردهای اجتهادی چه امکانات و نقشی...

مردم سالاری دینی ایران الگویی است که در مخالفت با «یکه سالاری» و «اندک سالاری»، «مشارکت و حاکمیت مردم» را با «مرجعیت دین» به رسمیت می شناسد. این الگوی بومی، پاسخی به «ضرورت» نظام سازی بر پایه دین و «مساله» دموکراسی خواهی در یک کشور مسلمان بوده است. نظام ها، متشکل از نهادها، و نهادها متشکل از ساختارها هستند. در مرحله گذار و روند توسعه سیاسی، مشارکت مردمی از مجرای «نهادمندی» محقق می شود. مشارکت م...

استقرار حکومت­های مردم سالار در سراسر جهان مدل­ها و مسیرهای متعدد و متنوعی دارد. صرف نظر از تعریف مردم سالاری و توسعه اقتصادی، رابطه­ای دوسویه بین آن ها قابل تصور است. توسعه اقتصادی اگر علتی برای مردم سالاری نباشد، حداقل یکی از پیش­شرط­های اصلی آن به شمار می­رود و از طرف دیگر، مردم سالاری خود پیش­شرطی برای توسعه اقتصادی قلمداد می­شود. کشورهای کم جمعیت ثروتمند نفتی در خاورمیانه که به دنبال اکتشا...

نوشتار حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش اساسی است که آیا فقه سیاسی شیعه کارامدی و توانمندی لازم برای حل معضلات اجتماعی و نوظهور سیاسی،در عصر مردم سالاری دینی را دارد؟در پاسخ به پرسش مزبور این فرضیه را مطرح میکند که فقه شیعه با توجه به ویژگی ها و ظرفیتهایی که از آن برخوردار است،توانایی و کارآیی لازم در حل معضلات نوظهور اجتماعی و سیاسی در عصر حاضر را داراست.نخست با مرور مفاهیم و کلیات ،به مفهوم فقه...

مقدمه: مسئله مشارکت و نگرش نسبت به قدرت واقتدارنظام سیاسی برای ثبات وتداوم هرنظام سیاسی اصلی اساسی است. مشروعیت سیاسی در تمام دوران‎های مختلف به صور گوناگون و به عنوان کیفیت حکومت حاکمان در ارتباط با افراد تحت حکومت مطرح بودهاست. پژوهش حاضربه منظور ارائه تحلیلی جامعه شناختی از رابطه بین مشارکت و مشروعیت و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن دربین گروه های اجتماعی شهربابل با استناد به دیدگاه های مشارکت، مش...

دو مفهوم آزادی و عدالت در نظریه پردازی نظام های سیاسی، جایگاه سیالی داشته و فرازو نشیب هایی طی کرده اند. نظریه لیبرال دموکراسی نماد برتری و ترجیح آزادی بر عدالت است؛ اما تلاش های متفکران متأخر غربی برای آشتی این دو موجب ظهور نظریه های دیگری مانند دموکراسی اجتماعی و مشورتی شده که بر نقش عدالت در ایجاد و تداوم دموکراسی تأکید دارند. از این نظر، شرایط اقتصادی جامعه بستر لازم برای دمکرسی را فراهم می...

یکی از ایراداتی که به نظریه مردم­سالاری دینی گرفته می­شود این است که مبانی انسان­شناختی مردم­سالاری مبتنی بر مفاهیم مدرنیستی از جمله اومانیسم و سکولاریسم است و این نوع حکومت هیچ وجه اشتراکی با حکومت دینی که مبتنی بر اندیشه توحیدی است ندارد؛ لذا حکومت دینی با مردم­سالاری قابل جمع نیست. در پاسخ به این شبهه باید گفت لفظ مردم­سالاری دینی ناظر به دو سطح تحلیل شکل و محتوا می­باشد. مردم­سالاری...