احمد بهشتی* بدون شک، پیامبر اعظم اسوه همه انسان‌ها در همه اعصار و قرون است. به نظر برخی از ناقدان کرسی نظریه پردازی «معجزه انگاری اخلاق نبوی»(نگ: بهشتی، 1389، 22) معجزه بودن اخلاق پیامبر خاتم، با اسوه بودن آن حضرت منافات دارد. در این نوشتار، با توجه به مدارک قرآنی و غیر قرآنی، بر اسوه بودن آن حضرت، به نحو اطلاق و شمول، تأکید کرده و گفته ایم: اولاً اگر اخلاق ...

پدیده معجزه در طول تاریخ ادیان از زوایایی گوناگونی، اندیشه دانشوران را به خود مشغول داشته است، در این میان هم نگاه هستی شناسانه و هم نگاه معرفت شناسانه فلاسفه به این موضوع درخور اهمیت بوده است. در ادیان گوناگون تعاریف مختلفی از معجزه و همچنین هدف های مختلفی از اثبات معجزه وجود داشته است. در این میان مکاتبی هم وجود دارند که به انکار معجزه پرداخته اند مانند ماتریالیسم. در میان فلاسفه بسیاری به ان...

در این مقاله دیدگاه قاضی عبدالجبار معتزلی در باب مدلول معجزات بر اساس روش‌شناسی خاص او بررسی می‌شود. عبدالجبار طریق مشهور متکلمان در دلالت معجزه بر صدق ادعای پیامبر، یعنی تمسک به حکمت الاهی را پیش گرفته، اما طرح این دلالت در قالب دلالت وضعی و پرداختن نظریه‌ای به نام «مواضعه» کار وی را از سایرین متمایز نموده است. این تلاش وی در جهت نشان دادن معقولیت معجزه بسیار کارآمد به نظر می‌رسد. هم‌چنین وی ب...

این پژوهش در چهار فصل با عنوانهای: -1 اعجاز و مفهوم غیب از دیدگاه لغویین، علما و کتب حدیثی -2 اخبار از اوضاع و احوال گذشته و گذشتگان (حضرت نوح (ع)، لوط (ع)، یوسف (ع) کفالیت مریم، ذوالقرنین) -3 اخبار از حال و مسائل مربوط به زمان پیامبر اکرم (ص) -4 گزارش از آینده و برخی از پیشگوییهای قرآن کریم بررسی می گردد. در فصل نخست به معنای اعجاز قرآن و وجوه آن، اخبار به غیب بعنوان یکی از وجوه به غیب از نظر ...

الف. موضوع و طرح مسأله: با نگاه به ادیان الهی خصوصاً ادیان ابراهیمی در می یابیم که ادیان متشکل از سه اصل می باشند. این سه اصل عبارت از خدا، معاد و نبوت می باشند. می توان گفت اصلی ترین و حیاتی ترین اصل هر دین نبوت است. اصل نبوت در ادیان الهی از دو منظر اهمیت زیادی دارد، اول اینکه اصولاً اثبات حقانیت دین در گرو اثبات نبی الهی آن دین می باشد. در ثانی متن این ادیان شامل اعتقاد به خدا و معاد و چگونگی...

ارائه تصویر واضح و متمایز از معجزه، نقش اساسی در تحکیم اعتقاد به انبیا را به عهده خواهد داشت. ابن سینا به عنوان نماینده تفکر فلسفی مشاء در آثار مختلف معجزه را بر مبنای طبیعت شناسی قدیم و قبول اصولی چون تأثیر عقول و نفوس افلاک و اجرام سماوی بر حوادث زمینی تبیین می کند وی سبب معجزات را در قدرت نفوس قدسی انبیاء و تأثیر آنها بر طبیعت اشیاء جست و جو می کند غزالی نماینده تفکر کلامی اشاعره در جهان اس...

قرآن معجزه پیامبر (ص) و کتاب آسمانی مسلمانان، برای هدایت بشر نازل شده است. هدف از این نزول به تعبیر قرآن هدایت انسان ها از تاریکی به سوی نور است. بنابراین هدایت و سعادت بشردر پرتو شناخت و عمل به قرآن میسر است. قرآن کتابی است که از تمام شئون بشر، مبداء و معاد، خلق و ایجاد، فرهنگ و موضوعات فرهنگی سخن می گوید. رجوع به این کتاب بزرگ الهی و این معجزه بزرگ در هر زمینه، به ویژه در زمینه موضوعات فرهنگی...

یکی از کهن­ترین مسائل علوم قرآن، موضوع اعجاز قرآن است که در قرآن و روایات با نام­های «آیه»، «بیّنه»، «برهان»، «سلطان»، «حجت» و ... از آن یاد شده است. بررسی سیر تاریخی موضوع، نشان از استعمال و رواج «معجزه»، «اعجاز» و «خرق عادت» از سوی متکلمان در قرن‌های 3 تا 5 هجری قمری دارد. با پیش­فرض حجیت الفاظ قرآن، مسأله و دغدغه اصلی در این رابطه، آن است که عدم استفاده قرآن و روایات از لفظ معجزه و تأسی اهل ب...

طی تاریخ بشر، پیامبران ضمن دعوی رسالت از ناحیه خداوند، معجزه و کرامت را دلیل برتأیید صدق گفتار و رسالت خود می-دانستند. موضوع کیفیت معجزه و کرامت، تبیین عقلی و فلسفی و تفاوت آن با اموری همانند سحر، مورد توجه فلاسفه بزرگ اسلامی همانند ابن سینا، ملاصدرا و سهروردی بوده است. سهروردی - شیخ اشراق - در اکثر آثار خود ضمن بیان و تبیین قوای انسان تلاش کرده علاوه بر بیان کیفیت وحی و الهام، موضوع کرامت و اع...

در این نوشته به صورت گذرا نظرات دانشمندان اسلامی و غربی حول چند مساله پیرامون معجزه پرداخته شده است: 1-واژه معجزه در اسلام و واژه miracel در غرب، بر رویدادهای خارق العاده اطلاق می شود و در هر دو حوزه واژه مورد استفاده با واژه های که در متون مقدس به این رویدادها اطلاق شده متفاوت است. 2- چیستی معجزه، دانشمندان اسلامی معجزه را دلیل بر صدق ادعای نبوت می دانند تعریف آنها از معجزه غالبا متاثر از همین...