چکیده یکی از شاعران بزرگ قرن نهم هجری و ملقّب به خاتم¬الشّعرا، که علی رغم بروز مشکلات فراوان در زندگی و سفرهای فراوان، از هیچ کوششی برای کسب علم، حکمت و عرفان فرو گذار نکرد و آثار نظم و نثر فراوانی از خود به یادگار گذاشت، عبدالرّحمن جامی (898-817 هـ . ق) است. آشنایی این شاعر بزرگ با عرفان و عشق و منظومه¬های بزرگانی چون نظامی او را بر آن داشته تا به داستان سرایی منظوم روی آورد و مثنوی بزرگ هفت اور...

تعلیم و تربیت و ابعاد مختلف و شیوه‌های گوناگون آن از موضوعاتی است که در متون ادب فارسی مورد توجه خاص قرار گرفته است.جامی شاعر بلندآوازة قرن نهم نیز به این مطلب به طور خاص پرداخته و بیشتر نظرات تربیتی خود را در قالب نصیحت به فرزندش ارائه کرده است. هرچند جامی بهارستان را به منظور تدریس فرزندش تحریر کرد، اما بیشتر دیدگاه‌های تربیتی او در مثنوی هفت اورنگ طرح شده است. جامی با تأثیر از فرهنگ اسلامی و...

بیان و شیوه های بیانی در آثار نظامی خاصه در آثار بزمی او چنان گیرایی و شیوایی از خود دارد که خواننده را شگفت زده می کند. و او را با دنیای ناشناختهء زیبائیهایی که در ذهن یک شاعر خلاق می تواند بگنجد آشنا می کند. نظامی را با این وصف می توان شاعر ایده آل دانست که توانسته است نقاشی ها و تصویرسازی های بدیع و به یادماندنی در شعر خود به یادگار بگذارد. در این کار سعی شده است شیوه بیانی شاعر با توجه به ت...

شعر وادب فارسی درطی عمر خود، اندوخته ی شگفت آوری از معانی و مفاهیم گوناگون را در خود نهفته است که از آن جمله مفاهیم عرفانی چون: نیایش و مناجات است که در اکثر آثار نظم و نثر فارسی به آن توجّه شده است. نیایش یکی از روحانی ترین لحظات زندگی هر مومن است. در همه ی ادیان آسمانی متناسب با تلقّی و درک مومنان از دین، شیوه ها و شکل هایی برای راز و نیاز با معبود فراهم شده است. شاعران هم به واسطه ی داشتن روح ...

هر شاعری به طور طبیعی تحت تأثیر شاعران پیش از خود قرار می گیرد. در میان عناصر تشکیل دهندۀ شعری صورخیال (تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز) جایگاه ویژه ای دارد. هاتفی خرجردی (927 ـ 22/814 ﻫ .) از شاعران برجسته ای است که به نظیره گویی خمسۀ نظامی پرداخته. در میان این نظیره ها هفت منظر (نظیرۀ هفت پیکر نظامی) به جهت نو بودن هفت داستان آمده در آن قابل توجه است. هاتفی در زمینۀ صورخیال بیش از همه از خال خوی...

این پژوهش در پی شناخت و درک معنا و مفهوم تمثیل در عرفان، ادب و هنر اسلامی است. همچنین در پی بررسی اندیش? جامی شاعر و عارف قرن نهم هجری است، زیرا که او داستانی کهن و تمثیلی سلامان و ابسال را به شعر تبدیل کرده تا معانی عرفانی و حکمی را در قالب شعر منتقل کند. حدود یک قرن پس از او نگارگران ایرانی که خود دارای پیشین? عمیق عرفانی هستند کتاب هفت اورنگ را به تصویر کشیدند که یکی از نگاره های آن به نام س...

نورالدین عبد الرحمن جامی از شاعران، محققان و عارفان نامدار قرن نهم هجری است که در میان متصوفه جایگاهی بس، عظیم دارد. هر چند در بسیاری از آثار جامی مباحث عرفانی وجود دارد؛ اما بیشتر دیدگاه‌های عرفانی او در مثنوی هفت اورنگ مطرح شده است. این مثنوی، در کنار بسیاری از قابلیت‌هایش، به مضامین و اندیشه‌ای نقشبندیه نیز آراسته شده که در این نوشتار به اختصار بدان پرداخته شده است. هدف این نگارش پردازش سیر ...

پژوهش حاضر با هدف بررسی وجوه تعامل فرم و محتوا در نگارگری دوره صفوی و با تکیه بر «هفت اورنگ» جامی انجام پذیرفت. لزوم مطالعه بیشتر بر روی شاهکار مربوط به نسخه (973-964ه.ق.) و تلاش در بکارگیری قواعد بصری آن در هنر معاصر، ضرورت انجام این پژوهش را توجیه می نمود. نتایج پایان نامه حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی انجام پذیرفته نشان می دهد که ساختار فرم و محتوا در این اثر قابل تفکیک از یکدیگر نمی باشد. ب...

بیشتر منابع بر نوبودگی برخی نگاره‌های مجموعه هفت اورنگ ابراهیم میرزا محفوظ در مجموعه فریر متفق القول‌اند. بررسی نگاره‌‌ی این پژوهش به شیوه تحلیلی-توصیفی و با تکیه بر چارچوب نظری نوفرمالیستی نوئل کرول صورت گرفته است تا پاسخی بر چگونگی نحوه ارتباط فرم و معنای این اثر باشد. برای پاسخ سوال چگونگی نحوه ارتباط فرم و محتوا در این اثر با توجه به ویژگی‌های کلی نگارگری ایرانی، بر ویژگی‌های ساختاری و فرما...

بررسی جایگاه زن در ادبیات فارسی با مطالعه ی متون برجسته ی نظم و نثر امکان پذیر است. یکی ازآثار کم نظیری که بیش از همه به زن پرداخته، مثنوی هفت اورنگ جامی و داستان لیلی و مجنون در آن،است. در این داستان عاشقانه، لیلی در مقام زن، معشوق و محبوبی است که دارای ویژگی هایی چونزیبایی، عقلانیت، عزت نفس، وفاداری، لطافت، روحیه بخشی و مانند آن است.روایت جامی با نظامی،مکتبی و دهلوی تفاوت هایی دارد که شاخصه ی...