این رساله دارای چهار بخش است ، در بخش اول به اختصار از پیشینه تمایز تحلیلیˆتالیفی بحث شده است . لایب نیتس دو نوع حقیقت را از هم متمایز می کند، حقیقت عقلی و حقیقت واقعی، اما شارحان افکار او این تمایز را که با تمایز مصطلح تحلیلیˆتالیفی منطبق است ، با فلیفه او چندان سازگار نمی دانند و معتقدند که در نظام فلسفی لایب ، تمام قضایا، تحلیلی و ضروری اند که البته سخنی پذیرفتنی نیست . در اندیشه های هیوم نس...

کل گرایی معنایی یک تز هستی شناختی است. بر اساس این تز، معنا به مثابه یک هویت هستی شناختی نفی می شود. این تز در برابر اتمیسم معنایی (با انواع روایت های ذهن گرا و افلاطونی-فرگهای) قرار دارد. کل گرایی معرفت شناختی و اصل تحقیق پذیری مقدمات استدلال کل گرایی معنایی هستند. بناراین عمده اعتراضات به کل گرایی معنایی را به دو دسته کلی می توان تقسیم کرد: اعتراضات علیه صحت هر یک از مقدمات، و اعتراض علیه ن...

نسبی­گراییِ مفهومی گونه­ای از نسبی­گرایی است که بر ضرورت وساطت چارچوب مفهومی، زبان، پارادایم یا دیگر جهاز ذهنی و بشرساز در فرایند فهمِ واقع و تفسیر و قرائت جهان تأکید می­ورزد. از نظر نسبی­گرایان مفهومی، نظر به اینکه دستگاه­ها و چارچوب­های مفهومی که این نقش واسط را بر عهده دارند متکثر، متنوع و سنجش ناپذیرند و نمی­توان در باب درستی و نادرستی آنها به قضاوت و داوری نشست، قرائت­های مختلف از جهان و تئو...

طبیعی‌گرایی رویکردی به جهان از منظر علوم تجربی است. این نگرش در تبیین پدیده­های هستی، از هر نوع شناخت پیشینی و در کل از هر آن‌چه فرای طبیعت است دوری می­کند. این رویکرد در سه بعد هستی­شناسی، شناخت‌شناسی و روش‌شناسی به هیچ هستومند غیر­طبیعی و هیچ نوع معرفتی بیرون از چارچوب علوم تجربی و هم‌چنین هیچ روش و معیاری جز روش و معیار علم، متکی نیست­­. این نگرش حتی فلسفه را نیز شاخه­ای از علم تجربی یا حوزه...

طبیعی گرایی رویکردی به جهان از منظر علوم تجربی است. این نگرش در تبیین پدیده­های هستی، از هر نوع شناخت پیشینی و در کل از هر آن چه فرای طبیعت است دوری می­کند. این رویکرد در سه بعد هستی­شناسی، شناخت شناسی و روش شناسی به هیچ هستومند غیر­طبیعی و هیچ نوع معرفتی بیرون از چارچوب علوم تجربی و هم چنین هیچ روش و معیاری جز روش و معیار علم، متکی نیست­­. این نگرش حتی فلسفه را نیز شاخه­ای از علم تجربی یا حوزه...

پارادوکس تأیید از ضمیمه دو اصل ایجاد شده است: نخست، اصل یا معیار نیکو؛ دوم، اصل یا شرط هم ارزی؛ از همین رو، معمولاً، راه حل های مطرح شده برای پارادوکس تأیید در دو دسته کلی دسته بندی و تدوین شده اند: نخست ، راه حل هایی که بر رد معیار نیکو مبتنی هستند؛ دوم، راه حل هایی که بر رد شرط هم ارزی مبتنی اند. در این مقاله، ضمن تبیین پارادوکس تأیید، مهم ترین راه حل های مطرح شده بر اساس رد معیار نیکو بررسی ش...

چکیده ندارد.

از سالها پیش این فکر در میان فلاسفه علم ‘ آرام آرام قوت می گیرد که ((علم به عنوان علم )) محتاج به بعضی پیش فرضهای ارزشی است . این نکته برای کسانی که به تاریخ علم و فلسفه آن آشنایند‘ نکته پراهمیتی است . نقش پیش فرضهای ارزشی در متدلوژی علم اگر پذیرفته شود‘ مسئله عنیّت علوم تجربی مخدوش و مسأله آفرین می شود. از طرف دیگر بحث معروف در مورد ((تعهدات هستی شناسانه زبان)) که به مسأله کواین –کارنپ(Quine – ...