در این مقاله کوشش شده که به این پرسش که آیا می توان طریقه اخلاقیون را مدرسه ای معنوی و تربیتی دانست، از سه منظر پاسخ داده شود؛ ابتدا با تکیه بر تعریف کلاسیک عرفان، سپس با بیان مشکلات تعریف کلاسیک برای چنین قضاوتی، با ارائه تعریفی از عرفان بر مبنای مفهوم سنت و تحلیل آن به دو مفهوم فرهنگ و ادبیات و تحلیل مفهوم فرهنگ به دانش ها و نگرش و رفتارها، و نهایتاً با تکیه بر نگاه عمومی به مسئله عارف و عرفان...

جنبش معارف‌پروری تاجیک، پیش از همه و بیش از همه، در ادبیات بدیعی آن نقش و نفوذ داشته است. جایگاه و مقام نظم کلاسیک را نیز در ادبیات معارف‌پروری تاجیک نمی‌توان نادیده گرفت. این مقاله با هدف بررسی افکار معارف‌پروری در اشعار عجزی به‌‌نگارش درآمده است. صدیق‌خواجه عجزی از مردان برگزیدۀ مکتب و معارف نوی تاجیک در ابتدای عصر بیستم است. او که از جوانی به شعر و ادب علاقه داشت، با تأسیس مکتب اصول نو در رو...

جایگاه و نقش «زن» در اجتماع و نگرش‌های مثبت و منفی در این باب موضوعی است که همواره، از دیرباز و پرتکرار در ادبیات شرق و غرب، از کلاسیک تا مدرن بازتاب داشته‌است. به‌ویژه امروزه با اوجگیری موج گرایش‌های اجتماعی زن‌مدار و فمینیستی و تسرّی آن به حوزة ادبیات، سخن در باب تلقی‌های یکسویه نویسندگان آثار ادبی و فراتر از آن دیدگاه‌های زن‌ستیزانه، بیش از پیش محل بحث و پژوهش است. مقاله حاضر با رویکردی به ای...

شعر اعتراض، به عنوان یکی از زیرمجموعه های شعر متعهد، از دیرباز در ادبیات فارسی به اشکال مختلف وجود داشته است. در ادبیات دفاع مقدس هم، این جریان ادبی مورد توجه قرار گرفته و در این حوزه رشد و گسترش یافته است. شعر اعتراض حوزه دفاع مقدس، اگر چه تشابه زیادی با شعر اعتراض ادبیات پیش از خود دارد، اما به دلیل کارکردها و ویژگی های خاص ادبیات دفاع مقدس، دارای خصایص منحصربه فردی نیز هست که می توان آن را و...

نقد نو با سرکردگی منتقدانی چون پن وارن، ویمست، کلینث بروکس و رنه‌ ولک در تلاش برای خوانش و کشف دقیق و علمی توانایی ادبیات منظوم، به تفاوت‌ها و تمایزهای بین شعر کلاسیک و شعر معاصر در ادبیات انگلیس رسید. شاخه جنوبی نقد نو در آمریکا که بیشتر از شاخه شمالی در انگلیس ـ ریجارد، الیوت، امپسون ـ به مشخصه‌اهای هستی‌شناختی و صوری شعر توجه علمی داشتند، به این اعتقاد رسیدند که عنصر غالب در نظام صوری اشعار ...

بررسی گونه شکواییه که یکی از گونه های اصلی ادبیات غنایی می­باشد،موضوع اصلی مقاله حاضر است.شکوائیه در وجود انسان به صورت فطری وجود دارد و انسان ها درمواقعی که از موضوعی نارضایتی پیدا می­کنند به شکواییه روی می آورند. شاعران نیز با زبانی عالی تر از مردم عامه، به بیان مشکلات خود در قالب شکوه می­پردازند. شکوائیه از زمان های گذشته درشعر شاعران وجود داشته است اما در شعر معاصر به علت تغییرات اجتماعی و ...

در شعر و ادبیات همیشه شاعران و نویسندگانی بوده‏اند که اندیشه و کلامشان متأثر از متون گذشته بوده‏است. این رابطه، یکی از شاخه‏های بینامتنیت شمرده می‏شود و در میان روابط بینامتنی که یک اثر ادبی می‏تواند با آثار پیش از خود داشته باشد، نقیضه‏سازی جایگاه ویژه‏ای دارد. این تمهید موجد رابطه پیچیده‏تری میان متون گشته و شاعر به واسطه آن چیزی بیش از یک تقلید یا وابستگی صرف را به مخاطب ارائه می‏دهد. در ادب...

ین تحقیق مطالعه ایست مقایسه ای بر ترجمه نشانگرهای زباد در ادبیات کودکان و بزرگسالان و همچنین نگاهی مقایسه ای خواهد داشت به ترجمه نشانگرهای زبان در آثار مربوط به دوره کلاسیک و دوره معاصر (هم در ادبیات کودکان و هم در ادبیات بزرگسالان). برای نیل به این هدف چهار نمونه از آثار مربوط به دوره ی کلاسیک و معاصر به شرح زیر برگزیده شدند:دو اثر کلاسیک و دو اثر معاصر. آثار کلاسیک عبارتند از شاهزاده و گدا( ا...

اصطلاح نمایه را نخستین بار رولان بارت فرانسوی در نیمۀ دوم سدۀ بیستم میلادی وارد حوزۀ روایت­شناسی کرد. از نگاه بارت ساختارگرا، نمایه یکی از انواع کارکردها در متن روایی است. این گونه، هرچند از نظر کنشی ضعیف است، برای تقویت فضا و رنگ و روانشناسی شخصیت­ها، واحد بسیار ضروری و تکمیلی روایت است. نمایه با این­که از دل ادبیات داستانی مدرن غرب باز نموده شده، در ادبیات کلاسیک فارسی نیز وجود داشته است. نما...