قصاید مصنوع که بیشتر در آنها قواعد عروض و قافیه و صنایع شعری طرح می‌شود، یکی از شیوه‌های ارائه ادب تعلیمی است که سرایندگان آنها در سایه عرض هنر، به آموزش هنرهای ادبی نیز توجه کرده‌اند. در پژوهش‌های محقّقین تا کنون تعریفی دقیق از قصیده مصنوع و انواع آن داده نشده و اغلب، این نام را هم بر منظومه‌های وزنیّه، هم بر بدیعیّه‌ها و هم بر قصاید مُوَشَّح نهاده‌اند. در این مقاله ضمن تعریف قصیده مصنوع و تفکیک انوا...

چکیده نسخۀ کلیله و دمنۀ شماره 2198 کتابخانۀ کاخ گلستان، استنساخی از برگردان پارسی نصرالله بن عبدالحمید بن ابی المعالی معروف به نصرالله منشی است. ابتدا و انجامۀ این نسخه افتاده و هیچ اطلاعی راجع به زمان و مکان تهیۀ اثر و نیز نگارگر یا خوشنویس آن وجود ندارد؛ هر چند با توجه به ویژگی‌های نگارگری و خوشنویسی موجود، می‌توان آن را منسوب به سدۀ نهم هجری دانست. فرضیۀ نگارنده بر این اساس شکل گرفته است که ...

این مقاله ابیات تضمین‌شده را در کتاب کلیله ‌و ‌دمنه با روشی توصیفی-تحلیلی بررسی کرده است. تضمین شعر یکی از ویژگی‌های متون منثور است و نثر فنی و مصنوع، بیشترین بهره را از این صنعت برده‌ است. در میان کتاب‌های نثر فنی و مصنوع در ادب فارسی، کلیله و دمنه یکی از بهترین نمونه-های موجود در زمینه تضمین و بهره‌گیری از شعر فارسی و عربی است؛ به همین دلیل ابیات فارسی تضمین‌شده در این کتاب در شیوه‌ای توصیفی-...

در زبان فارسی اشعار زیادی وجود دارند که سراینده اصلی آنها هنوز مشخص نشده است. یکی از این موارد، قصیده مشهوری با مطلع «سلام علی دار ام‌الکواعب/ بتان سیه‌چشم عنبرذوایب» است. تاکنون چند تحقیق در این باره صورت گرفته و منوچهری دامغانی، امیر معزی، برهانی، حسن متکلم کاشی و ابوالمعالی نصرالله منشی به عنوان سرایندگان قصیده مذکور معرفی شده‌‌اند. پژوهش حاضر با بررسی استدلال‌های به‌کاررفته در مطالعات پیشین...

نام و نام خانوادگی : رشید فریدپور مقطع تحصیلی : کارشناسی ارشد رشته و گرایش : الهیات – فلسفه و کلام اسلامی دانشکده : ادبیات وعلوم انسانی استاد راهنما : دکتر جعفر شانظری استاد مشاور : دکتر مهدی دهباشی اسرار اعداد و تطبیق آن با عوالم هستی در اندیشه ی علامه سید حیدر آملی (ره) تاریخ دفاع : 26/7/89 سید حیدر آملی (ره) یکی از بزرگ ترین عرفای جهان اسلام و نماینده برجسته ی عرفان ناب شی...

«کلیله و دمنه» یکی از متون داستانی ارزشمند درادبیات کلاسیک فارسی است . اصل این اثر هندی است که دردوره انوشیروان به پهلوی برگردانده شد وتوسط ابن المقفع در قرن دوم به عربی در آمد. نصرالله منشی در نیمه اول قرن ششم ترجمه ای آزاد به فارسی از آن ارائه داد . ترجمه نصرالله منشی شامل یک دیباچه و 19 باب است . کلیله ودمنه مجموعه داستانهای به هم پیوسته ای از زبان حیوانات است تمثیل به زبان حیوانات تبعاً ناشی...

رودکی‌پژوهی در ایران سابقه‌ای دیرینه دارد، اما تحقیقات معاصران ما در زمینة اشعار رودکی هنوز کامل نیست. در این مقاله برآنیم تا ابتدا به دیوان‌های چاپ شده در ایران، یعنی کتاب محیط زندگی و احوال و اشعار رودکی، اثر سعید نفیسی، دیوان شعر رودکی با شرح و توضیح جعفر شعار، و دیوان رودکی با شرح و توضیح منوچهر دانش‌پژوه، نصرالله امامی و کامل احمدنژاد نگاهی بیفکنیم و سپس گزیده‌ها...

جریان نوگرایی (مدرنیسم) و به دنبال آن پسانوگرایی (پسامدرنیسم) از مهمترین جریان های فکری قرون اخیر است که به دنبال شبکه پیچیده ای از تحولات در جهان پدید آمده است. بی شک هیچ هنرمند اندیشمند و ادیب بزرگی نمی تواند در انزوا و بدون توجه به چنین جریان هایی به آفرینش آثار خود اقدام نماید. ادبای عرب نیز از این جریان عظیم غافل نماندند. ابراهیم نصرالله شاعر و رمان نویس فلسطینی الأصل اردنی نویسنده ای متعه...

عمل و پیامد آن که به صوورت مکافات و جزا (پاداش) است، لازمه ی زندگی اجتماعی می باشد، کتاب کلیله و دمنه اصول زندگی اجتماعی را مدنظر دارد.این کتاب بر مبنای اصول اخلاقی پدید آمده است و گرایش به هدایت افراد به سوی ارزش های عالی انسانی، شالوده و اساس کتاب است. درپژوهش حاضر، اعمال و پیامدهای آن بر اساس الگوی اخلاقی خیروشر، بررسی شده اند و نشان داده شد که شخصیتهای قصه های این کتاب و اعمال آنها عموم...

منشآت ومکاتیب، از جمله منابع مهم و موثق هر دوره تاریخی محسوب می­شوند و در لابه لای فرمان ها و نامه های مندرج در آنها می­توان به نکات مهم سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، اقشار و طبقات، مناصب و مشاغل و به طورکلی، ساختار اداری یک حکومت یا دوره مشخص تاریخی پی برد. مجموعه منشآت نصرالله بن عبدالمؤمن منشی سمرقندی نیز یکی از منشآت دوره تیموری است که بین سال­های 814 تا 845 هجری قمری تألیف و تدوین شده است.  هد...