امروزه، یکی از چالش‌های پیش روی دولت ها در سراسر جهان، ایجاد شهرهایی است که از نظر مصرف انرژی بهینه باشد. در این زمینه، برنامه ریزی کاربری زمین و ابزار آن (تراکم، توزیع کاربری ها و غیره) نقش موثری در کاهش مصرف انرژی در شهرها ایفا می کند. ایران به عنوان یکی از نقش آفرینان مهم در عرصه انرژی در دنیا باید از این ابزار به منظور بهینه سازی مصرف انرژی در شهرهای خود استفاده کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی و...

شکل گیری شهر هنگامی رخ می دهد که به صورت ارگانیک و خود به خود تحت تاثیر عوامل گوناگون و عموما ناآگاهانه و تدریجی به وجود آید. در این زمینه، عواملی بر یکدیگر اثر می گذارند و برآیند تاثیر این عوامل شکل شهر و ساختار آن را پدید می آورد. این عوامل عبارتند از: جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و ... "شکل دهی" شهر نیز وقتی صورت می گیرد که شهر از طریق طرح و برنامه ای از پیش اندیشیده شده و آگاهانه، بر...

برنامه ریزی کاربری اراضی و ساماندهی فعالیت‌های شهری در فضا، محور و بستر اصلی برنامه ریزی شهری محسوب می شود، بنا بر این برنامه ریزی کاربری اراضی، نه تنها نقش اساسی در کیفیت و کار طرح‌های شهری خواهد داشت، بلکه اساس نظام توزیع فعالیت‌ها، خدمات و سهم سرانه‌ها را نیز تعیین می‌کند. این مقاله، کاربری‌های شهر لامرد دراستان فارس را بر مبنای وضعیت موجود طرح جامع و تفصیلی شهر، مورد بررسی قرار می‌دهد. روش ...

نواحی روستایی و شهری به طور عمده به عنوان دو مجموعه سکونتگاه جدا و رقیب تلقی می گردند و بدینسان نوعی برنامه ریزی مجزا و تفکیک شده که یکپارچکی عرصه های فضایی را نادیده می گیرد، رایج می گردد. در حالی که  شهر و روستا در گهواره ناحیه همزیست و هم بسترند، بطوریکه بین آنها روابط و تعاملات گوناگون و پیوسته ای وجود دارد. از این رو دیگر نمی‌توان مناطق روستایی و شهری را در مطالعات و برنامه ریزی‌ها به صورت...

زمینه و هدف: برنامه ریزی کاربری زمین از موضوعات بسیار مهم در مدیریت شهری است. برنامه ریزی کاربری زمین بر مبنای خطرپذیری می تواند به طور قابل ملاحظه ای خطرپذیری شهرها در برابر بحران های طبیعی را کاهش دهد و فرایند توسعه پایدار در شهرها را تسهیل نماید. بررسی وضعیت موجود شهرها و قرارگیری آنها در مناطق پرخطر و توسعه نامتوازن سبب در معرض قرارگیری آنها در برابر بحران های طبیعی شده و به آسیب پذیری آنها...

طرح استراتژی توسعه شهری، رویکرد راهبردی است که هم اکنون در بسیاری از کشورهای جهان و به خصوص کشورهای در حال توسعه با استقبال مواجه شده است. در حالیکه که طرح-های جامع و تفصیلی که سند توسعه شهر در کشور ما محسوب می-شوند بیشتر نقش بازدارنده داشته و نقش هدایت کنندگی آنها بسیار کمرنگ است، اما طرح های استراتژیک می توانند شهرداری-ها و نهادهی مردمی را از حالت انفعال بیرون آورند و به آنها نقشی فعال و هدفم...

ارتقاء کیفیت محیط و بهبود سطح زندگی ساکنان آن موضوع اصلی علم شهرسازی است. این موضوع به دلیل ماهیت چند بعدی خود از پیچیدگی و گستردگی ویژه ای برخوردار است. شهر، پدیده ای فراتر از کالبد ظاهری است. ابعاد اجتماعی و فرهنگی هر شهر به عنوان بعد پنهان در طرح های شهری به شمار می روند که به دلیل ماهیت غیرکالبدی و دشواری شناخت و درک، همواره در عرصه های نظریه پردازی و عملی مورد کم توجهی واقع شده اند. در ای...

توسعه ناموزون شهرهای کشور در دهه های اخیر زمینه را برای تهیه طرح های توسعه شهری فراهم کرده است. اما با وجود گذشت چهار دهه از تهیه و اجرای این طرحها در عمل موفقیت چندانی حاصل نشده است. بر این اساس آسیب شناسی طرحهای توسعه شهری در جهت شناخت نارسایی ها و اصلاح آنها از ضروریات است. در این مقاله سعی شده با رویکردی سیستمی به شهر، آسیب شناسی طرحهای توسعه شهری به عنوان تنها مرجع هدایت برنامه ریزی ها مور...

چکیده توسعه شهری مبتنی بر ترکیب کاربری ها دو سه دهه ای است که به یکی از مهمترین پارادایم های برنامه ریزی شهری در کشورهای آمریکای شمالی و اروپایی تبدیل شده است. این رویکرد از بین مفاهیم جدید توسعه شهری نظیر نوشهرگرایی, توسعه پایدار, ارتقاء رقابت پذیری کاربری های شهری و رشد هوشمند شهری, تولید شده است. با نگاهی به طرح های توسعه شهری که برای بسیاری از شهرهای کشور به ویژه کلان شهرها تهیه شده است می ...

توسعه روزافزون جامعه شهری متأثر از رشد بی رویه جمعیت و مهاجرت، به ساخت و سازهای بدونبرنامه ریزی وگسترش مهار نشدنی آن منجرگردیده و تغییرات زیادی را در ساختار فضایی شهرها موجب شدهاست. ازاین رو لزوم هدایت آگاهانه و سازماندهی اساسی و طراحی فضایی زیستی مناسب را صد چندان نموده وهمچنین، تغییرات بنیادی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، دگرگونی های وسیعی را در ساختار فضایی مجتمع -هایزیستی طلب م ی نماید. شکی نی...