نوشتار آکامیک در حکم ابزاری مهم جهت برقراری مراودات علمی در چند دهه اخیر از زوایای گوناگون مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر به طور کلی زیر مجموعه تحقیقات فزاینده ای است که پیرامون مبحث ژانرهای آکادمیک صورت می پزیرد. هدف این پژوهش بررسی میان رشته ای تفاوت های احتمالی بخش تقدیر و تشکر است، ژانری که علی رغم جایگاه ثابت در نوشته های آکادمیک عمدتا مهجور واقع شده است. برای تحقق این هدف یکصد و بی...

تقدیرگرایی (فاتالیسم) یکی از ویژگی های جوامع سنتی شرقی و اعتقادی است که طبق آن، سرنوشت انسان از قبل مقدر شده و تمامی امور براساس مقدرات رخ می دهد و جای گاهی برای انتخاب و اختیار انسان وجود ندارد. در این مقاله، پس از ریشه یابی عنصر تقدیرگرایی در ایران، نشانه های آن، از جمله: ستاره پرستی و اخترشناسی، بخت، نذر و صدقه و اعتقاد به نیروهای ماوراءالطبیعی، در شاه نامه و چهار اثر حماسۀ مذهبی دیگر (علی ن...

چکیده ندارد.

چکیده: موضوع اصلی این تحقیق، اوضاع اقتصادی و معیشتی در گلستان و کلیله و دمنه است که در حدّ وسیعی در این منابع بازتاب دارد. برای این امر، پس از مباحث مقدماتی شامل کلیّات و مبانی نظری، به بررسیِ مسائل اقتصادی در گلستان و کلیله و دمنه به عنوان مباحث اصلی پرداخته ایم. گلستان را در سه بخش با مولفه های مسائل فردی، اجتماعی- مدیریتی و مسائل دینی- اخلاقی بررسی کرده و در بخش اول گفته ایم که آدمی برای تأمین...

اخلاق در دین زرتشت، پیوند عمیقی با سرشت هستی دارد. اقتدار مطلق اهوره مزدا در جهان و نجات انسان در دین زرتشت، در گرو زیست اخلاقی انسان است. از این رو، این آرمان با رعایت تمام آنچه به عنوان اعتقادات، آیین و مناسک تلقی می شود، باید در ساحت های مختلف زندگی انسانی تحقق یابد. آدمی در هر رتبه و جایگاه، باید با تمام قوا همراه با رعایت اخلاق، تلاش کند تا امشاسپندان را در خویشتن، متوطن سازد و جهانی را که...

سعدی با وجود این که اصل آزادی و اختیار انسان را هرگز به طور کامل نفی نکرده، به شدت تحت تأثیر اندیشه های جبرگرایانه و تقدیرگرایی ناشی از آن بوده است. اغلب سعدی پژوهان در ریشه یابی جبرگرایی وی، اندیشه های اشعری را مهم‎ترین عامل دانسته اند؛ در حالی که این رویکرد ریشه ها و سرچشمه های کهن تری دارد و چنان‎که یافته‎های این پژوهش نشان می دهد، سعدی جدا از اقتضای اوضاع سیاسی و مذهبی و اجتماعی خاص روزگار ...

گفتمان تقدیری، گفتمانی است که روشن‌ترین آغازگاهش در ایران قبل از اسلام، عصر تفکر زروانیستی بوده، پس از اسلام نیز با قدری تفاوت اما با ماهیتی هم‌سان، گسترش متنابهی یافته است. نفوذ و گسترش دامنه‌دار این اندیشه در بنیان‌های تفکر و باور ایرانی، بازتاب وسیعی نیز در آثار تاریخی و ادبی ایران داشته است. یکی از این آثار، تاریخ بیهقی است که این باور در آن گفتمانی ویژه را شکل داده که در سطح ظاهری اثر نیز ...

ایرانیان از دیرباز، بنا به دلایل و شرایط اقلیمی، آیینی، فرهنگی و سیاسی – اجتماعی به تقدیر، بخت و سرنوشت به عنوان عامل و فاعل در زندگی خود باور و اعتقاد داشته اند. آنان هم چنین، فلک و مترادفات و مشتقات معنایی آن چون سپهر، چرخ، گردون، دهر و... را به عنوان عامل و کارگزار تقدیر و سرنوشت و یا به ترادف همان تقدیر و سرنوشت در نظر می گرفته اند. این باور و اعتقاد که در این تحقیق "فلک باوری" نامیده شده...

یکی از مسایلی که از دیرباز در ادیان آسمانی و به ویژه در دین اسلام مورد توجّه بوده، مفهوم قضا و قدر، سرنوشت و تقدیر است که می توان آن را یکی از مباحث پیچید? الهیّات به شمار آورد. مسأل? قضا و قدر یک بحث کلامی است و نگاهی گذرا به تاریخ، گویای اهمیت این بحث در میان متکلّمین و جنجال فرقه های کلامی در این مسئله می باشد، انسان می تواند به قضا و قدر معتقد باشد و در عین حال اراد? آزاد و نقش خویش را نیز در ...