چکیده خاورمیانه در سال­های اخیر با افزایش فعالیت گروه­های تروریستی مواجه است و فعالیت این گروه­ها، واکنش­های مختلف کشورهای منطقه را در پی داشته است. هدف اصلی این مقاله، بررسی سیاست خارجی عربستان سعودی در قبال تروریسم تکفیری در عراق و سوریه با روش تحلیلی و محوریت تئوری نوواقع­گرایی تدافعی است. در همین راستا، دو پرسش اصلی مطرح می­شود: نخست، نقش تروریسم تکفیری در سیاست خارجی عربس...

یکی از جریان‌هایی که در سال‌های اخیر و به ویژه پس از تحولات خیزش عربی نقش بسزایی در سیاست‌های منطقۀ خاورمیانه ایفا کرده و هر روز بر دامنه گسترش نفوذ آن در منطقه افزوده می‌شود، جریان‌های سلفی‌گری تکفیری تروریستی است. تازه‌ترین تحولات گروه‌های تکفیری تروریستی به رویدادهای موسوم به "خیزش عربی" باز می‌گردد که نمونه‌های بارز آن در غالب "دولت اسلامی عراق" یا "دولت خلافت اسلامی" معروف به "داعش" در عرا...

با شروع قیام های عربی، بسیاری از محققان به شکل گیری دموکراسی و قدرت گیری جریانات دموکراتیک مسلمان در جهان عرب امیدوار بودند و از آن سخن می گفتند با این حال دیری نپایید که خوش بینی ها عملا رنگ باخت و جریانات دموکراتیک اسلام گرا در کوران حوادث و تحولات جا ماندند و در عوض گروه های تکفیری موفق به گسترش و بسط حوزه نفوذ خود شدند به گونه ای که در کمتر از چهار سال پس از آغاز بیداری عربی، ده ها گروه نظا...

اگر قرن نوزدهم و بیستم را فضای بیداری اسلامی در ملل مسلمان بدانیم که در این راستا، جنبش های اصلاحی و اسلامی زیادی در بستر آن برای رهایی از یوغ استعمار، اعاده خلافت ، بازگشت به خویشتن، بازگشت به اسلام ناب، دوری از بدعات و خرافات و رهایی از دست حاکمان ظالم و دست نشانده مسلمان شکل گرفت، می توان 11 سپتامبر 2001 میلادی را تقابل چند جانبه نامید که ثمره آن از یک سو درگیری مسلمانان به ویژه سران جنبش ها...

اسلام سیاسی سلفی در پی استقرار چه نوع حکومتی است و از منظر سنت‏گرایی چه انتقادهایی بر این نوع حکومت وارد است؟ از نظر این مقاله، جریان سلفی با قرائت انحرافی از اسلام در پی ایجاد مدلی از حکومت تمام‏عیار مذهبی هستند که کارویژه‏اش اجرای خودسرانه‎ شریعت و سنت است. سنت‏گرایان که خود دغدغه حفظ سنن الهی را دارند، قرائت سیاسی- تکفیری در اجرای شریعت را نقض غرض دانسته و کوشش بنیادگرایان سلفی برای تأسیس حک...

از دهه 1990 به این سو، تعارضات و شکاف‌های سیاسی و اجتماعی عمدتا شکل هویت بنیاد قومی، مذهبی و منطقه‌ای- محلی یافته و از حالت صرفا طبقاتی خارج شده اند. به تاثیر از پدیده های همچون جهانی شدن و انقلاب ارتباطات، هویتها و کنشگران غیر طبقاتی، آگاه تر و سیاسی ش در این تحقیق، نگارندگان با روش تحقیق تبیینی- علی و با رویکرد جامعه شناختی سیاسی-تاریخی در صدد ارائه پاسخ تحلیلی به این پرسش هستند: از منظر شکاف...

برای ترسیم افق امنیتی منطقه غرب آسیا - پس از انقلاب های عربی سال 2011 -  ضروری است مؤلفه ها، متغیرها و عناصر مهم آن از جمله اسلام سیاسی مورد واکاوی قرارگیرد. بر این پایه، اسلام سیاسی از عمده ترین جریان ها و گفتمان های اثرگذار در تحولات اخیر منطقه بوده است. در این چهارچوب، رفتار اسلام گرایان در سه محور اصلی قابل بررسی است: نخست، افراط گرایی و خشونت با پیدایش جریان های نوظهور تکفیری مانند داعش. د...

مبحث حجیت فهم عقل در کشف معارف دینی و دامنه حدود آن از دیرباز یکی از مباحث اختلافی میان متألهان مسلمان و غیرمسلمان بوده است و در این زمینه، طیفی از افراط‌ تا تفریط در میان فرقه‌های اسلامی یافت می‌شود. در این میان، یکی از فرقه‌های تأثیرگذار که دیدگاهی خاص‌تر از دیگران دارد، فرقه سلفیان شاخه وهابی است. این فرقه با نظریه‌پردازانی همچون ابن‌تیمیه، حجیت عقل در فهم و کشف مراد دینی را حداقلی می‌داند و...

در طی چند دهه اخیر اسلام‌گرایی به یکی از محوری‌ترین تحولات در جهان امروز تبدیل شده است. از طرفی جریان‌های تکفیری، با توجه به داشتن ویژگی‌هایی نظیر نقل‌گرایی، عقل ستیزی، خشونت گرایی، قشری گری، تکفیر برخی از مسلمانان و ... چالش‌های متعددی را علیه همگرایی اسلامی بوجود آورده است. چالش‌های سیاسی شامل مواردی همچون: فراموشی آرمان و راهبرد وحدت اسلامی،‌ حاشیه رانی مبارزه با اسرائیل و ترویج اسلام هراسی ...