اعجاز قرآن از جنبه‌های گوناگونی بررسی شده است که یکی از انواع آن اعجاز علمی است. علوم در قرآن به دو دسته تقسیم می‌شوند: علم به حقایق حسی و عقلی، علم به حقایق غیبی و ماورایی. گرچه قریب به یک چهلم آیات شریفه به خلقت آسمان‌ها، ماه، خورشید، ستارگان و عجایب آنها اختصاص پیدا کرده است، وجود احادیثی دربارة منع ایجاد ارتباط بین گردش ستارگان و تأثیر آنها بر سرنوشت بشری را نمی‌توان نادیده گرفت. در این مقا...

شبکه­هایانحرافقائم درمحاسباتژئودزی فیزیکیو محاسبهژئوئیدبسیارپراهمیتهستند. یکی از روش­های تعیین مولفه­های انحراف قائم () مقایسه مختصات نجومی و ژئودتیک است. در قرن اخیر با پیشرفت­های صورت گرفته قادر به تعیین مختصات ژئودتیک با استفاده از مشاهدات GPSبا دقت بسیار زیاد هستیم. همچنین با به‌‌کارگیری روش­های الکترواپتیکی نجوم ژئودتیک، تغییرات اساسی در روش­های کلاسیک نجوم ژئودتیک در تعیین مختصات نجومی به...

«مختصری از مضامین نجوم در دیوان مجیر» عنوان مقاله ای است که پیش رو دارید. وقتی که وضعیت علوم را در ایران از میانه ی قرن پنجم تا آغاز قرن هفتم مطالعه می کنیم، با وجود همه ی موانع موجود، متوجّه پیشرفت و توسعه ی علوم عقلی،به ویژه نجوم، در کنار سایر دانش ها می شویم و در می یابیم که بعد از خاقانی، شاگردش مجیرالدّین بیلقانی مجال یافته است تا کلیّه ی دانش های زمان، به ویژه نجوم، ابزار نجومی، پدیده های جوّ...

جغرافیا و نجوم از جمله کهن­ترین و متداول­ترین علوم سنتی به شمار می­آیند که از قدیم­ترین دوران تا روزگار معاصر تداوم یافته و پیوستگی آن­ها با دانش طب همواره مورد توجه بوده است. این پیوستگی در نجوم، مشتمل بر تقویم­های نجومی و پیش­بینی زمان سعد و نحس برای درمان بیماری­ها و در بستر جغرافیایی، شامل ارتباط سلامت و بیماری انسان با عوامل محیطی بوده است که در گذر زمان رو ­­به ­تکامل نهاد و به صورت شاخه ...

«مختصری از مضامین نجوم در دیوان مجیر» عنوان مقاله‌ای است که پیش رو دارید. وقتی که وضعیت علوم را در ایران از میانه‌ی قرن پنجم تا آغاز قرن هفتم مطالعه می‌کنیم، با وجود همه ی موانع موجود، متوجّه پیشرفت و توسعه ی علوم عقلی،به ویژه نجوم، در کنار سایر دانش‌ها می‌شویم و در می‌یابیم که بعد از خاقانی، شاگردش مجیرالدّین بیلقانی مجال یافته است تا کلیّه‌ی دانش های زمان، به ویژه نجوم، ابزار نجومی، پدیده های جوّ...

اندیشه تاریخ نگاری علی بن حسین مسعودی به خاطر نقادی از سنت تاریخ نگاری پیش از خود و طرح مباحث نوینی در تاریخ نگاری اسلامی از زوایا و ابعاد مختلف قابل طرح و بررسی است. در این مقاله کوشش شده که اهتمام این مورخ بزرگ اسلامی در ایجاد پیوند میان تاریخ نگاری و نجوم و تقویم به عنوان یکی از شاخه های متعدد علوم عقلی مورد بررسی قرار گیرد, لذا ضمن اشاره به ویژگی اندیشه تاریخ نگاری مسعودی, به جایگاه نجوم, ت...