نسل امیرالمومنین علی(ع) ، از طریق امام حسن، امام حسین، ابو الفضل العباس(، محمد حنفیه و عمر بن علی معروف به اطرف، ادامه یافته، و خاندان های علویون از نسل این فرزندان پدید آمده است. بیشتر خاندان امام حسن(ع) از نظر مذهبی دارای گرایش زیدی بودند، و پس از یحیی بن زید، محمد نفس زکیه و ابراهیم بن عبدالله را از امامان زیدیه به شمار می آوردند. خاندان امام حسین(ع) به رهبری ایمه شیعه، پایه گذار مذهب امامی ...

شاید هیچ گوینده و متفکری چون حکیم عمر خیام نیشابوری، مورد توجه و اقبال جهانیان نبوده است و هیچ اثری چون رباعیات وی موضوع گفتگوها، بحث­ها، پژوهش­ها، ترجمه­ها و نقدهای جهان شرق و غرب قرار نگرفته است. اعتقاد بنده براین است که تبیین اندیشه خیامی جز از خلال رباعی­های مقبول­الاصاله وی میسر نیست و آن­چه اصالت هر رباعی را تأیید می­کند، سازگاری و توازن مفاهیم آن است با سایر رباعی­هایی که مجموعاً «منظومه ...

فعل رکن اصلی و هستة بخش گزاره در دستور زبان فارسی و یکی از محورهای تحلیل سبکی در لایة نحوی زبان است. در این گفتار، نقش و کارکرد سبک‌شناختی افعال در رباعیات عمر خیام نیشابوری بررسی و تحلیل می‌شود. نگارندگان در این جستار درپی پاسخ‌گویی به این پرسش‌ها هستند: 1) ویژگی‌های کلیدی فعل در رباعیات خیام چیست؛ 2) بسامد ویژگی‌های افعال در رباعیات خیام چگونه است؛ 3) چگونه ویژگی‌های مهم فعل با سبک فکری و محت...

موضوع مقالة حاضر، تحلیل و نقد ساختاری یکی از رباعیات عمر خیام و دو ترجمة روسی آن است. خیام از جمله شاعران ایرانی‌ست که در روسیه ترجمه‌های زیادی از رباعیات او شده است، تا آن‌جا که می‌توان گفت از پرطرفدارترین شاعران ایرانی در میان خوانندگان روسی است. بنا داریم از رباعی مورد نظر، تحلیلی زبان‌شناختی بر اساس ساختارهای صوری و معنایی آن ارائه کنیم سپس، به بررسی و نقد دو ترجمة آن بپردازیم. مسائلی که در...

اگزیستانسیالیسم (فلسفۀ اصالت وجود) یکی از مهم­ترین و تأثیرگذارترین مکتب­های فلسفی و ادبی جهان در قرن بیستم می­باشد که مهد پیدایش و رواج آن کشورهای اروپایی و به­ویژه، آلمان و فرانسه بوده­است. در این مکتب فلسفی ـ ادبی، فرد انسانی به عنوان فاعلی آگاه شناخته می­شود که در تجربۀ هستی و لمس معنای وجود، به طور بی­واسطه با حقیقت زندگانی رویا­رو شده و پوچی و بی­معنایی زندگی خود را درمی یابد، آنگاه با تکی...

حکیم عمر خیام با وجود آن که مشایی است، به دفاع از اصالت ماهیت و اعتباریت وجود پرداخته است .او اتصاف ماهیت به وصف وجود را به‌واسطه‌ی تعلق جعل به ماهیت می‌داند. این رأی شائبه‌ی نادیده‌گرفتن بخشی از تاریخ فلسفه را توسط تدوین‌کنندگان آن ایجاد می‌کند. سمنانی به دنبال نقد آرای ملاصدرا، سبزواری و آقا علی مدرس (دربرابر قرائت صدرایی) ضمن این که آغاز بحث اصالت وجود یا ماهیت را عصر خیام می­داند، آرای او ر...

این پژوهش بر آن است که خوشباشی و دم غنیمت شمری حافـظ را در چشم اندازی تطبیقی با خوشباشی خیام مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد. فرضیة اصلی این تحقیق آن است که بین جهان بینی حافظ و جهان بینی خیام و نوع دم غنیمت شمری هر یک از آنان رابطة معنی داری وجود دارد. در این نوشتار دم غنیمت شمریِ حافـظ براساس اندیشه هایی همچون تجلّی ازلی، نظام احسن و عنایت خداوندی تبیین شده است و نتیجه گرفته شده است که حافظ خود...

از مهم ترین ابهامات تاریخ کلام امامیه رابطۀ دوره نخست کلام امامیه (مدرسۀ کوفه) با کلام امامیه در مدرسه بغداد در سده چهارم و پنجم است. سرشناس ترین متکلم امامیه در دورۀ حضور هشام بن حکم است. در این مقاله سعی شده است تا امتداد جریان فکری وی و پیروانش را تا سده چهارم بررسی شود. در همین راستا در بخش نخست، با پی گیری امتداد شاگردان این جریان فکری به این نتیجه رسیدیم که آراء کلامی این جریان فکری از طر...

تحقیق حاضر در پنج فصل تدوین یافته است. در فصل اول که با عنوان کلیات می باشد، بعد از طرح تحقیق به گذری کوتاه بر زندگانی مالک و خاندان او و همچنین ویژگیهای مالک پرداخته شده است. در فصل دوم تحقیق که با عنوان مالک اشتر در عصر خلفای سه گانه تدوین یافته، مباحثی مانند: نقش مالک اشتر در دوران خلافت ابوبکر، نقش مالک در دوران خلافت عمر به خطاب، نقش مالک در زمان خلافت عثمان،نقش مالک در قیام بر ضد حکومت ع...

 نقد و بررسى «تفسیر ابى الجارود» از حیث سندى و صحت و سقم انتساب آن به امام باقر(ع) است. در میان آثار اسلامى، تفسیرى منسوب به امام باقر(ع) به روایت ابى الجارود به چشم مى‌خورد که به «تفسیر ابى الجارود» شهرت دارد. درستى و نادرستى نسبتِ تفسیر به آن حضرت (ع)، نیاز به بررسى شخصیّت ابى الجارود دارد. وى از اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بوده و از این دو امام، روایاتى داشته و هفت سال پس از رحلت امام با...