تلمیح از جمله شگردها و فنونی است که شاعر با ایجاد و اختصار و همچنین گسترش معنا برای بیان مقصود و زیبایی کلام از آنها بهره می گیرد. برای درک و فهم عبارات و یا ابیاتی که در آن تلمیح وجود دارد اطلاع و آگاهی کامل از داستان، شعر، مثل و ... ضرورت دارد، زیرا این شناخت و آگاهی باعث درک صحیح اثر دیدگاه شاعر یا نویسنده است و شیرینی کلام او را دو چندان می کند. نظامی از جمله شاعرانی است که در دیوان خود ا...

هدف: هدف از پژوهش حاضر، توصیف برخی ویژگیهای نحوی و صرفی بین نشانه جمع فعل (سوم شخص)، ضمایر شخصی، نقش‌نمای مفعولی (را)، حروف اضافه، فعلهای ماضی ساده، فعلهای مضارع اخباری، نشانه جمع اسم (ها)، فعلهای ربطی، نشانه منفی فعل (نـَ)، جملات ناهمپایه (پایه و پیرو) بود. روش: تعداد نمونه در این پژوهش 79 دانش‌آموز است که با روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای از میان حدوداً 700 دانش‌آموز کم‌توان‌ذهنی‌ در پایه‌های آماد...

چامسکی و جرجانی در تعریف زبان بر لزوم اسناد و انطباق مجموعه واژگان بر قواعدنحوی تأکید می کنند. از سویی زبان در نظر هردو نه نظام صوری دستور زبان؛ بلکه قواعد تولید و درک گفتار در ذهن اهل زبان است؛ بنابراین توقع وجود رابطه میان خصوصیات ذاتی ذهن و مشخصه های زبانی بسیار طبیعی می نماید. این ارتباط در نظرات جرجانی به نحوه تولید و ادراک گفتار در ذهن محدود می شود؛ اما چامسکی به دنبال شناخت ماهیت ذهن به ...

کلمات اهل بیت - که ریشه در آگاهی‏‏های وحیانی دارد - از ویژگی‏‏هایی چون اشارات،‏‏ معاریض، و محاسن برخوردار است. ‏‏در این مقاله تلاش شده است تا نشان داده شود که یکی از موثرترین راه­ها برای شناسایی و شناساندن این ویژگی‏‏ها، ‏‏ملاحظه روایات تفسیری آن بزرگواران در مقایسه با منقولات تفسیری صحابه و تابعان است؛ ‏‏چه این که در نگاه مقایسه‏‏ای، علاوه بر آشکار شدن وجوه تمایز بین سخنان معصوم و غیر معصوم،‏‏...

حروف جاره به لحاظ داشتن وضعیتی خاص در میان حروف، برای ایجاد معانی خود، نیازمند ارتباط با دو لفظ دیگرند. از این پدیده نحویان با عنوان «تعلق حروف جر» تعبیر کرده‌اند. با عنایت به این مناط نیاز نداشتن حروف جری که به صورت زائد، و یا احیاناً در دیگر معانی به کار می‌روند، نیز استعمال غیر حرفی برخی از این حروف، تفسیر می‌گردد. در بیشتر موارد، تعیین متعلق به آسانی صورت می‌گیرد. اما گاه استفاده از حروف جر،...

حروف جاره به لحاظ داشتن وضعیتی خاص در میان حروف، برای ایجاد معانی خود، نیازمند ارتباط با دو لفظ دیگرند. از این پدیده نحویان با عنوان «تعلق حروف جر» تعبیر کرده اند. با عنایت به این مناط نیاز نداشتن حروف جری که به صورت زائد، و یا احیاناً در دیگر معانی به کار می روند، نیز استعمال غیر حرفی برخی از این حروف، تفسیر می گردد. در بیشتر موارد، تعیین متعلق به آسانی صورت می گیرد. اما گاه استفاده از حروف جر،...

در میان معارف الهی معارف اهل بیت علیهم‌السّلام به‌طور عموم و نبی اکرم (ص) به طور خاص از راز و رمزهایی برخوردار است که درک آنها به آسانی میسّر نیست. تبیین و تحلیل عقلی این معارف از اولویّت‌های پژوهشی است، از این رو در این مقاله سعی شده است یکی از معارف عظیم که در حدیث شریف قُدسیِ «لَولاکَ لَما خَلَقتُ الأَفلاک» مندرج است، تبیین و تحلیل گردد. شایسته‌ی ذکر است که مقصود از افلاک، در این حدیث شریف بی‌تردید جهان...

در پژوهش حاضر، روند رشدی درک استعاره در 30 کودک فارسی زبان از سه گروه سنی 6، 7 و 8 سال مورد بررسی قرارگرفت. در زمینه درک استعاره در کودکان، دو دیدگاه متفاوت وجوددارد. گروهی از پژوهشگران با پیروی از نظریه مرحله ای رشد پیاژه معتقدند که درک استعاره در اوایل دوره نوجوانی، یعنی در سنین یازده و دوازده سالگی، صورت می گیرد. طیف دیگری از پژوهشگران، در مقابل، بر این عقیده اند که با کنترل عواملی نظیر صورت...