حسین (شهراد) میدری از جمله شاعران نسل جوان در شعر معاصر فارسی است. او از پیروان شعر نئو کلاسیک است. در این پژوهش کوشش شده است که با روش سبک‏شناسی لایه‌ای، سبک اشعار این شاعر تبیین شود. به همین منظور، پس از مقدّمه، اشعار میدری از جنبه‌های گوناگون زبانی، واکاوی شده است. اغلب اشعار این شاعر در قالب غزل و دوبیتی سروده شده است. ترکیبات تازه، تنوع وزن و وحدت موضوع در غزلیات و پیوند زبان ادبی و محاوره ...

    قافیه و ردیف، اصلی ترین ابزار افزایش موسیقی کناری شعر است که در اشعار کلاسیک فارسی و عربی از جایگاه ثابت و ویژه­ای برخوردار بوده­است. طول ردیف در بیت، گوش­نوازی موسیقایی را در متن و لذّت سمعی را برای مخاطب درپی دارد. در این مقاله، علاوه بر معرفی دوبیتی‌های عامیانۀ مازندرانی، ساختار قافیه و ردیف در دویست دوبیتی عامیانۀ شهرستان سوادکوه، براساس روش توصیفی- تحلیلی، بررسی شده­است. قافیه در دوبیتی...

ناصر بخارایی از چهره های ناشناخته در میان شاعران ، سخنوران ، عارفان و ادیبان زبان فارسی در قرن هشتم است . وی علاوه بر شاعری به هنر خطاطی نیز آراسته بود. پس از گذراندن دوران جوانی و تحصیل علم و ادب و هنر، عزم سفر کرد و دوران آوارگی و بی قراری او آغاز شد. دراین سرگشتگی به دربار آل جلایر ، آل کرت ، هوشنگ شاه شروانی و ... راه یافت و به مدح شاهان ، امیران ، وزیران ، قاضیان و اهل علم و تصوف پرداخت. د...

یکی از رایج‌ترین مقوله‌های دستوری در زبان‌های دنیا جملات پرسشی است، جملات پرسشی در شعر معاصر ازجمله اشعار امیرهوشنگ ابتهاج گاهی نقش‌های معنایی منظوری دارند و کاربرد آن‌ها برای سؤال نیست، بلکه برای تعجب، خبر دادن، یأس، شکایت، اعتراض، توبیخ، ملامت و ... به کار می‌روند. این پژوهش با هدف شناخت مقوله‌های معنایی – منظوری جملات پرسشی در اشعار امیرهوشنگ ابتهاج (سایه) نوشته شده‌است. روش تحقیق توصیفی – ت...

استعاره‌ی شناختی نه تنها به بررسی زبان می‌پردازد بلکه در نگاهی کلان‌تر چگونگی کارکردهای ذهن بشر در درک مفاهیم، فرایند مفهوم‌سازی در ذهن و بازتاب‌های آن در زبان را بررسی می‌کند. این نظریه می‌تواند به عنوان ابزاری مناسب در بررسی‌های ادبی مورد استفاده قرار گیرد و پژوهشگر را در رسیدن به شناختی عمیق‌‌تر از متون و آفرینندگان آنها یاری رساند. ادبیات شفاهی و ترانه‌های عامیانه بخش‌هایی از ادبیات و فرهنگ...

ترانه‌های عامیانه در اصل، زبان حال و قال مردمی‌است که شاعر و ادیب نبوده‌اند اما ذوق شعرگویی و شور و حالی داشته‌اند. این ترانه‌ها از بدو پیدایش بشر وجود داشته است؛ در واقع، ترانه عمری به درازای عمر بشر دارد. در هرمزگان نیز از دیر زمان، موسیقی، ترانه و شعر وجود داشته و در قالب‌های گوناگون سروده و اجرا می‌شده است. در استان هرمزگان، ترانه‌سرایی و ترانه‌خوانی نیز مانند شروه و دوبیتی از جایگاه رفیعی ...

کوتاه سرایی از جریان های مهم ادبی دنیای معاصر است. این جریان در غرب، تحت تأثیر هایکوی ژاپنی و جنبش کمینه گرایی شکل گرفت و به عنوان ژانر ادبی هایکوسرایی شهرت یافت، اما در شعر فارسی با پیشینه ای کهن و متفاوت، محدود به یک ساختار و گونه نیست و گونه های فراوانی را در بر می گیرد. در ادبیات ما پیشینه مکتوب و موجود کوتاه سرایی به گاهان می رسد، که هر بند آن برای خود ساختاری کامل و مستقل دارد. از مانویان...

در ناحیه جنوب شرق استان فارس با وجود تنوع نژادی، زبانی و قومی، فرهنگی متنوع موسوم به فرهنگ فارسی وجود دارد که نمایانگر پیوستگی اقوام و فرهنگ های گوناگون این منطقه است. این پیوستگی به ویژه در رابطه با اشعار و موسیقی محلی جلوه بیشتری دارد. همراهی شعر و موسیقی در اجرای آوازهایی چون شروه، سرکوهی، حاجیونی، صابوناتی و جهرمی، درک هرچه بهتر از دوبیتی و تک بیتی های فرهنگ فارسی را میسر می سازد. هدف اساسی...

شهر رفسنجان در شمال غرب استان کرمان واقع است و زبان رایج آن گویش محلّی فارسی است. در فرهنگ عامة مردم این شهر، ادبیّات شفاهی نقش پررنگی دارد و زندگی مردم در آن منعکس است. در پژوهش حاضر جزئیات پوشش سنّتی زنان رفسنجان با معیارهای زیبایی‌شناسی و آرایش‌ها و زیورآلات بومی از خلال بررسی ششصد دوبیتی محلّی این شهر عرضه شده‌ است. ازآنجاکه مشابهت‌های بسیاری در نام و شکل پوشش در جغرافیای فرهنگی زبان فارسی به­چ...

از پیشینه ی آثار مکتوب به گویش گیلکی، چندان اتلاع دقیقی در دست نیست. بیشتر آثار گیلکی از دوره ی مشروته به بدد نوشته شده است. گویا دانشمندان زیادی در قرون سوم و چهارم هجری به زبان های گیلکی و تبری بر قرآن تفاسیری نوشته اند. در عهد دیالمه نیز ن ر دیلمی متداوی بود و قدیمی ترین شاعران گیلکی زبان در عهد آی بویه بوده اند. پیر شرفشاه دولائی، قاسم انوار، قدیمی ترین شاعرانی هستند که به گویش گیلکی شدر سر...