در این مقاله به بررسی و تطبیق آثار مصطفی لطفی منفلوطی، شاعر و نویسندۀ مبارز و برجستۀ مصری با آثار جلال آل احمد، با تکیه بر نظریۀ پسا استعماری (روشنفکری و غرب زدگی) پرداخته شد؛ نیز به مقوله هایی مانند: دیدگاه های این دو نویسنده در مورد زن، هجوم غرب به زنان جامعۀ مصری و ایرانی، تحت شعاع قرار گرفتن حجاب و عفاف، تهاجم غرب به روستاهای این دو کشور و علت لامذهبی و دین گریزی جوانان مصری و ایرانی و بی ق...

روشنفکری دینی به عنوانمحصول رویارویی دین با مدرنیته، یکی از رویکردهای مناقشه انگیز و پرنفوذ چند قرناخیر دنیای اسلام است. این رویکرد در ایران نیز به یکی از مباحث مهم و جنجال برانگیزمیان اندیشمندان تبدیل شده و جهت گیری های بعضاً متفاوتی را تجربه کرده است. این جهت گیری هاسبب شده است تا روشنفکری دینی ایران در قالب موج های متفاوتی نام گذاری گردند.”احیاگری اسلامی“، ”اسلامی سازیدانش“ و ”جریان متأخر“ آن...

روشنفکری سبب ظهور مذاهب و مکاتبی شد که به بشری کردن امور سخت پایبند بودند؛ به گونه ای که احکام انسانی را به جای احکام الهی قرار می دادند و تفسیر تازه ای از دین ارائه می کردند و روشنفکران در آن با ذهن فاعلی خویش، عمل روشنفکری را درمورد دین انجام می دادند. بررسی برخی از جریانهای تصوف نشان می­دهند که آنچه به عنوان جریان روشنفکری غربی و روشنفکری دینی معاصر می­شناسیم، قبل از غرب و ایران معاصر، در تص...

در این مقاله سعی شده است که با شناخت گفتمان های موجود در باب تجربه دینی، چگونگی بازنمایی آن‏ها در فیلم های سینمایی ایران، بعد از انقلاب اسلامی تشریح شود. گفتمان های دینی موجود در جامعه ایران، هر یک تعریفی از مفهوم «تجربه دینی» ارائه می کنند. در این مقاله، با استفاده از مطالعه اسنادی، هم مفهوم «تجربه دینی» از دیدگاه گفتمان ها شناسایی شده است و هم با استفاده از «نظریه بازنمایی» و «روش تحلیل گفتما...

در این مقاله سعی شده است که با شناخت گفتمان‌های موجود در باب تجربه دینی، چگونگی بازنمایی آن‏ها در فیلم‌های سینمایی ایران، بعد از انقلاب اسلامی تشریح شود. گفتمان‌های دینی موجود در جامعه ایران، هر یک تعریفی از مفهوم «تجربه دینی» ارائه می‌کنند. در این مقاله، با استفاده از مطالعه اسنادی، هم مفهوم «تجربه دینی» از دیدگاه گفتمان‌ها شناسایی شده است و هم با استفاده از «نظریه بازنمایی» و «روش تحلیل گفتما...

هدف پژوهش حاضر، بیان مولفه های آرمانشهری روشنفکران عصر مشروطه ایران است. دگرگونی رابطه ایران با مغرب زمین در عصر مشروطه و ظهور و بروز اندیشه های تجدد خواهانه روشنفکری، سبب دگرگونی در اندیشه های آرمان ورز ایرانی در رویکرد به مفهوم آرمانشهر گردید. در پژوهش حاضر، مولفه‌های اساسی نگرش به آرمانشهر در آرای هشت تن از مشهورترین روشنفکران عصر مشروطه- میرزا فتحعلی آخوندزاده، میرزا ملکم خان ناظم الدوله، م...

هدف این مقاله بررسی موقعیت میدان روشنفکری و موضع آن در مواجهه با فرآیند دموکراتیزه­شدن فرهنگ در سطوح فرمال و محتوایی و نوع این رابطه براساس میانجی­گری میدان طبقات اجتماعی و میدان قدرت است. بدین منظور از نظریه میدان­های بوردیو به­عنوان چارچوب مفهومی و برخی شاخص‏های دموکراتیزه­شدن فرهنگ از منظر کارل مانهایم استفاده ­شده­ است. لذا ابتدا ویژگی‌های میادین قدرت، روشنفکری و طبقات اجتماعی توصیف شده است...

در پاسخ به این پرسش که چرا روشنفکری دینی ارگانیک پس از مدتی در جمهوری اسلامی ایران تبدیل به غیرارگانیک شد.این رساله می کوشد با استفاده از متدلوژی اسکینر وچارچوب نظری بازخود اندیشی تعامل بین روشنفکری دینی وجمهوری اسلامی ایران را مورد مطالعه قرار دهد. ابتدا مفهوم روشنفکری از ایده های گرامشی اقتباس شده وسپس مفهوم مورد نظر از روشفکری دینی نیز به همین شکل بسط داده شده است.آنگاه به طور گزینشی دو روشن...

در این مقاله به بررسی و تطبیق آثار مصطفی لطفی منفلوطی، شاعر و نویسندۀ مبارز و برجستۀ مصری با آثار جلال آل احمد، با تکیه بر نظریۀ پسا استعماری (روشنفکری و غرب زدگی) پرداخته شد؛ نیز به مقوله هایی مانند: دیدگاه های این دو نویسنده در مورد زن، هجوم غرب به زنان جامعۀ مصری و ایرانی، تحت شعاع قرار گرفتن حجاب و عفاف، تهاجم غرب به روستاهای این دو کشور و علت لامذهبی و دین گریزی جوانان مصری و ایرانی و بی ق...

روشنفکری و سیاست پیوندی تنگاتنگ و دیرینه را با هم یدک می کشند. این مقاله درصدد است تا ضمن باز تعریف مفهوم روشنفکری ، ارتباط بین این مفهوم و سیاست را در طول شش دوره از تاریخ تمدن غرب بررسی کند: 1) دوره یونانی ـ رومی (تا سده 5 میلادی )، 2) مسیحیت دوره اول از سده 5 تا سده 11 میلادی ، 3) مسیحیت دوره دوم از سده 11 تا سده 16 میلادی ، 4) از ظهور دولت – ملت ها تا پایان سده هجدهم ، 5) از سده 19 میلادی ت...