چکیده : آزادی، این آرزوی دلپذیر انسانی ، ازجمله موضوعات و مفاهیمی است که از دیرباز ذهن بشر را مشغول خود ساخته و عطش سیری ناپذیر آن انسان را به دنبال خود کشانده است . این گوهرگرانبها چه به عنوان نیاز فکری و درونی و اخلاقی و چه در مفهوم نوین امروزی به عنوان نیاز اجتماعی و سیاسی و فرهنگی ، همواره مورد توجه و تأکید بزرگان اندیشه و بودن و سرودن بوده است . در سروده های شعرای بعد از مشروطه تا آغاز ا...

در آثار مکتوب محمدرضا شفیعی­کدکنی در باب شعر معاصر، همواره تقابلی واضح و روشن با جریان شعر حجم و به خصوص یدالله رؤیایی دیده می­شود که این تقایل به شکل­های مختلف نمود پیدا کرده است. از حذف عامدانه این جریان در بررسی­های تکوینی گرفته تا طعن و کنایه به شعرهای یدالله رؤیایی و استفاده از استعاره­های نیش­دار در تحلیل­های مرتبط با این جریان شعری. در این پژوهش پس از نشان دادن نمونه­هایی از این تقابل، ب...

چکیده یکی از مشخصه های فرهنگی جوامع کهن که خاصیت ماندگاری طولانی دارد و کمتر در معرض زوال قرار می‌گیرد، مقوله‌ی شعر و شاعری است. با توجه به ذوق و قریحه‌ی ذاتی زاگرس نشینان‌ و سابقه‌ی کهن منطقه، شعر در میان مردم ایلام جایگاه ویژه ای دارد؛ چرا که آنان شعر را به مثابه‌ی میراثی نیاکانی حفظ کرده‌اند و معمولاً از آن در بسیاری از جنبه های زندگی خود بهره می‌گیرند. از آن جا که شعر فارسی استان ایلام به ...

عبد الوهاب البیاتی و محمد رضا شفیعی کدکنی (م.سرشک) دو تن از شاعران نوپرداز معاصر هستند که با تکیه بر میراث سنتی زبان و ادبیات خویش و بهره گیری از تجربه های شعریِ شاعرانِ پیشگامِ جهان، قلمروهای تازه ای را در برابر آن گشوده اند. گرسنگی، ظلم، غربت، اندوه، فریب، سیاست به طور خاص، حصار، فقرِ مادّی از جمله درون مایه های مشترک در شعرِ دو شاعر است؛ اما با توجه به نگاه متفاوت دو شاعر، بسامد این درون مایه ها د...

چکیده:برش‌های درون مصراعی یکی از تجلیات کمتر شناخته‌شده‌ی موسیقی شعر است که در صورت استفاده بجا از طریق ایجاد وقفه‌ها و درنگ‌های موسیقایی در لابه‌لای مصراع‌های شعری علاوه بر برجسته‌سازی زبان و نیز دیداری کردن شعر، طنین و آهنگ موسیقایی آن را نیز افزایش می‌دهد.شفیعی کدکنی به‌خصوص در آخرین دفترهای شعری‌اش از این شیوه به شکل گسترد ه ای استفاده کرده است.در این پژوهش که باهدف بررسی برش‌های درون مصراع...

نماد در اصطلاح ادبی یک پدیده‌ی زبانی است که بر معنایی مشخّص دلالت نمی‌کند بلکه زمینه‌ی خلق مفهومی را در ذهن خواننده ایجاد می‎کند. نمادپردازی هر چند در ادبیات کلاسیک فارسی بویژه ادب عرفانی رایج بوده است امّا شاعران نوپرداز معاصر توجّه بیشتر و جدّی‌تری به آن داشته‌اند به‌گونه‌ای که جریان سمبولیسم غنی‌ترین شاخه‌ی شعر معاصر شناخته می‌شود. علّت این امر یکی اوضاع سیاسی اجتماعی جامعه است و دیگر خاصیت چند م...

در سد? اخیر، همراه با تحولاتی که در تمام ابعاد زندگیِ ایرانی صورت گرفت، شعر فارسی نیز به عنوان یک پدید? فرهنگی و انسانی، تعریف و کارکردی نوین و متفاوت با کارکرد کلاسیک خود، یافت. پشتوان? فرهنگی یکی از سرچشمه های تجرب? شعری به شمارمی آید، که در شعر معاصر، متناسب با زمان، کارکردی متفاوت با کارکردش در شعر کهن یافته است. یکی از کارکردهای معاصر و متعارف آن، که در دستگاهِ بلاغی قابل بررسی است، شگرد نقا...

با رشد و گسترش مطالعات میان رشته ای، امروزه تعامل بین ادبیات و دیگر شاخه های علوم انسانی – از جمله روانشناسی- در عرصة نقد و نظریه پردازی ادبی رواج بسیار یافته است. روانشناسی انسان گرا از مکاتب روانشناختی نیمة دوم قرن بیستم است که با محور قرار دادن انسان و استعداد های سرشار او، با ارائه ایده ها و الگوهایی مرتبط با حیات فردی و اجتماعی آدمی نظیر خلاقیت، خودشناسی، تجارب متعالی، استقلال و … رشد و شک...

در این پایان نامه پس از مطالعه و بررسی مکرّر تمام آثار منظوم انتشار یافته ی شفیعی کدکنی نتایج بسیاری حاصل شد که در نخستین گام با اندیشه ی وی نسبت به کودک مأنوس شدیم. پشت زمینه ی اندیشه ی شفیعی کدکنی نسبت به کودک، پافشاری بر آموزش فرهنگی کودکان برای رشد و تعالی جامعه است. در بیش تر دل نوشته ها نیز که از کودکی سخن رانده و گاهی هم باحسرت به آن دوران نگریسته، در عین معصوم دانستن کودک، به تربیت و پرو...

حقوق بشر از مسائل مهم جهان امروزی می باشد که در ادبیات فارسی پسا مشروطه؛ بویژه شعر نو فارسی،در کانون محتوای اشعار قرار گرفته است. بشر ایرانی که با جنبش مشروطه بیدار شده بود، خود را با تحولات جهانی همگام و همراه ساخت و به باز تعریف خود و حقوق سیاسی، اجتماعی و تبیین شیوه ی ارتباط خود با دیگران و حکومت پرداخت .این نوزایی فکری، حاکمیت و دستگاه استبداد را به چالش کشید. ادبیات و بخصوص شعر نو فارسی ...