فرم و صورت اژدها بارها در طول تاریخ هنر ایران، در قالب های گوناگون و با مضامین رمزگونه ظاهر شده است. اتصال این نقش به فرهنگ، باورها، جهان بینی اساطیری از یک طرف و ادبیات غنی و سرشار ایرانی از سوی دیگر، جایگاه آن را بیش از پیش اهمیت می بخشد. در این میان به نظر می‌رسد نگارگران با توجه به قصص اساطیری و منابع ادبی موجود خصوصاً شاهنام? حکیم ابوالقاسم فردوسی، در نمایش این موجود، به دستور زبان خاصی دست...

خرد و خردگرایی از مفاهیم و بن‌مایه‌های کلیدی و بنیادین شاهنامه است. مسلماًشاهنامه به واسطة اخذ روایات تاریخی از متون ایرانی قبل از اسلام و شاهنامه ابومنصوری و دیگر خداینامه‌ها و روایات شفاهی مقتبس از موبدان و دیگر مورخان آگاه به علوم زرتشتی، تا حدی از اندیشه‌های اوستایی و زرتشتی اثر پذیرفته است و مسلماًفردوسی نیز متأثر از عقاید دینی خویش بوده است؛ هرچند تأثیر دیگر نحله‌های فکری و اجتماعی بر وی نی...

شاهنامه از متون برجستة ادبی است که بیش از هر اثر ادبی دیگر بایست آن را بازتابی از پیشینة فرهنگی و نموداری از جهان نگری ملی ایرانیان نسبت به انسان، جامعه و هستی دانست. ایجاد فضای تقابلی و دیالکتیکی و طرح مبانی فرهنگی و انسان‌شناسی در شاهنامه دغدغه‌های فردوسی را برای ترسیم مدینة فاضله به کمک پالودگی اخلاق فردی، قومی نشان می‌دهد. از ویژگی‌های فکری- رفتاری مذموم در انسان‌های مورد خطاب حماسه، واکنش‌...

پژوهش حاضر جهتِ شناختِ بهتر و عمیق تر شاهنامة فردوسی از الگویِ گفتمان شناسی انتقادی ون لیوون(2008) برای بررسی مؤلفه های گفتمان مدار مبتنی بر پوشیدگی و صراحت استفاده نموده و به بررسی و تحلیلِ کمی و کیفیِ بُرشی از متن داستانِ پادشاهی بهرامِ گور در ارتباط با روابطِ ایران در زمان ساسانیان با شَنگُلِ هند و سرزمینِ هند پرداخته است. شیوة پژوهش تحلیلی-توصیفی است و با استناد به آثار کتابخانه ای انجام گرفته است. در ا...

فردوسی در شاهنامه برای بیان افکار و اندیشه‏هایش نیروی تخیّل را به‏کار می‏گیرد و گونه‏های مختلف خیال در تصویرپردازی‏های او بازتابی هنرمندانه می‏یابد. او از کنایه که یکی از طبیعی‏ترین راه‏های بیان و قوی‏ترین راه القای معانی است در مقایسه با دیگر صورخیال بیش‏ترین بهره را می‏گیرد. این مقاله، پژوهشی است در مورد جمع‏آوری و تنظیم کنایه‏های موجود در بخش تاریخی شاهنامه که همراه شاهدمثال ارائه شده است. حا...

رمان هم نوایی شبانۀ ارکستر چوب ها نوشتۀ رضا قاسمی، از آثار برجستۀ معاصر در حوزۀ داستان نویسی است. مهمترین ویژگی این رمان به کارگیری نوعی خاص از راوی غیرقابل اعتماد است. بیماری های روانی یدالله، راوی رمان، باعث ایجاد ابهام و مبنای شگردآفرینی روایی رمان است. نوع راوی و شیو ۀ روایتگری او نیز تأثیر زیادی بر دیگر عناصر داستان نهاده است. در این مقاله ویژگی های راوی و تأثیر شیوۀ روایت او بر دیگر عناصر...

هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط شیوه­ های فرزندپروری والدین با میزان مشارکت­ ورزشی دانش ­آموزان دختر دبیرستانی  است. 184 دانش­ آموز دختر دبیرستانی، در این پژوهش شرکت کردند. از پرسش­نامة محیط خانوادگی برای تعیین شیوه­ های فرزند پروری والدین، و از پرسش­نامة پژوهشگر­ساختة مشارکت­ ورزشی برای سنجش میزان مشارکت ورزشی نمونة پژوهشی استفاده شد. داده­ها با استفاده از آزمون­های آماری ضریب همبستگی پیرسون، و ت...

این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش است که، «آموزش تفکر» و شیوة آموزش دوسویه در میان بزرگان فرهنگ ساز ایرانی مغفول بوده است یا نظایری دارد؟ با بررسی شیوة گفت و گوی دوسویة فریدالدین عطار در منطق الطیر و مقایسة آن با مؤلفه های «آموزش تفکر» متیو لیپمن، مشاهده شد که شیوة آموزشی عطار در قرن هفتم به شیوة آموزشی متیو لیپمن در قرن حاضر بسیار نزدیک است. این مقایسه با تسامح از تعریف کودک در دیدگاه روان شناس...