فلسفه پست مدرنیستی تاریخ با زیر سوال بردن پیش فرض های اساسی فلسفه های روشنگری و مدرنیستی که در طول سده های متمادی به عنوان دیدگاه غالب و تعریف کننده تاریخ و مفهوم و کارکرد آن در حوزه علوم انسانی تلقی می شد، سعی در ارائه رویکردی جدید به مسئله تاریخ با تاکید بر هستی شناسی آن دارد. در این میان می توان به فلسفه پسا ساختارگرایانه هیدن وایت در میان دیگران اشاره کرد. وایت پارادایم های اساسی رویکردهای ...

شناسایی، معرفی و بررسی آثار هنری زنان نقاش در دوره های صفویه و قاجار به عنوان دوره های تاثیرگذار تاریخ هنر ایران، می تواند بخشی از تاریخ فرهنگی ایران را روشن سازد. پژوهش حاضر با هدف معرفی زنان نقاش دو دوره صفویه و قاجار و مقایسه این دو دوره شکل گرفته است و در این راستا به بررسی ویژگی های آثار نقاشان هر دوره نیز می پردازد. محور اصلی این پژوهش پاسخ به این پرسش است که در این دو دوره تاریخی چه زنا...

یکی از راه های شناخت ادبیات سنّتی فارسی، بررسی آن با شیوه های علمی جدید و اعمال تحلیل ساختارگرایانه بر روی متون روایی است. ساختارگرایان قواعدی برای تشریع آثار نویسندگان ارائه نموده اند، که جنبه های زیباشناختی یک اثر را معرّفی می کند و آن را در مقام مقایسه با سایر آثار قرار می دهد و ضمن تسهیل نقد و ارزشیابی اثر، میزان توان مندی خالق آن را نیز معلوم می سازد. پژوهش حاضر سعی بر آن داشته است که پس ا...

قصاید مدحی، با ساختار و جهان ­بینی مشابه، رایج ترین شکل شعر در سبک خراسانی را تشکیل می دهد، اما سبک دوره ای بعدی، یعنی سبک عراقی، بیشتر با غزل و مضامین تغزّلی عرفانی شناخته می شود. پیگیری منشا و کیفیت این تغییر نیازمند تحقیقیات تاریخی و ادبی است که این مقاله به شیوه ی تحقیق ساختارگرایانه و نیز تحلیل محتوا آن را دستور کار خود قرار داده است. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، شاعران سبک آذربایجانی د...

گریماس از ساختارگرایان و نظریه‌پردازان نشانه‌شناسی، با تأکید بر ساختار روایت کوشید با عبور از رویه یا سطح و ساختار متن، به لایه‌های درونی آن دست یابد. رویکرد اصلی گریماس، یافتن ارتباط ساختاری پنهانی است که در فرایند تولید معنا مؤثر است. در حقیقت، نویسنده‌ با ایجاد نوعِ خاص روایت و راوی در داستان خود، سلسله‌ای زنجیره‌وار از «فرستنده/ پیام/ گیرنده» را به کار می‌گیرد و با ایجاد ساختاری درست و منسجم...

قلعه‌دختر فیروزآباد با عملکردهای کاخ و قلعه به‌عنوان بنایی ارزشمند از اواخر دوره اشکانی و مظهر تجلی خلاقیت‌های معمارانه‌ای است که در طول سالیان گذشته الگوی بناهای عظیمی شده است. بنابراین باید به‌عنوان سند تکامل تاریخ معماری ایران به‌درستی شناخته شود که در این مقاله به نقد ساختارگرایانه آن پرداخته خواهد شد. پرسش‌های جهت‌دهنده تحقیق پیرامون تحلیل و یافتن نسبت رابطه و کشف راهکارهای معمارانه به‌کار...

رساله ی حاضر به بررسی و مقایسه ی داستانهای مشترک میان مثنوی و منطق الطیر و مصیبت نامه ی عطار می پردازد. رویکرد این رساله رویکردی ساختارگرایانه است و در تحلیل و مقایسه ی ده داستان مشترک میان مثنوی مولوی و منطق الطیر و مصیبت نامه، از آرای کسانی چون پراپ، گریماس، تودوروف و ژانت سود می جوید. رساله ی حاضر در پی آن است که اثبات کند روایتگری مولوی و عطار به تفاوتهای معنایی می انجامد.

در این رساله سعی شده است ضمن بررسی شیوه قصه پردازی مولانا، محور عمودی ابیات مثنوی مورد مطالعه قرار گیرد؛ گسست ها، گسست نماها، ابهامها، پیوند حاکم بر اثر و چگونگی انسجام آن نمایانده شود. بدین منظور در فصل دوم علاوه بر ارائه کلیاتی درباره شیوه داستان پردازی مولانا، اسلوب قصه در قصه و جریان سیال ذهن نیز به اختصار بررسی گردیده است. دقت در مصادیق اصطلاحاتی چون جریان سیّال ذهن و اسلوب قصه در قصه ما را...