زیگموند فروید رؤیا را محصول امیال سرکوب شده انسان می داند که تا ضمیر ناخودآگاه پس رانده شده اند، ولی در رؤیا مجال ظهور پیدا می کنند. در جهان اسلام، فلاسفه اسلامی، از جمله ملاصدرا، نیز کم وبیش به رؤیا پرداخته و درباره آن بحث کرده اند. هر چند نگاه فروید به رؤیا با نگاه ملاصدرا تفاوت بسیار دارد، برخی تشابهات میان دیدگاه این دو متفکر قابل ردیابی است. در این مقاله نشان داده شده است که فروید و ملاصدر...

در این مقاله سعی شده در دو بخش، دو مسئله اساسی راجع به علم غیب از دید عقلی بررسی شود. در بخش نخست با دو دلیل عقلی ثابت شده که انسان در عین محدودیت‌هایی که از ناحیه جسمش بدو تحمیل شده، نفسش آنچنان قابلیتی دارد که می‌تواند در سیر تکاملی خویش تمامی آن حصارها را درنوردد و به فراتر از آنها علم پیدا کند. در بخش دوم سه دلیل بر اینکه امامان معصوم (ع) از بالاترین درجات علم غیب از جهت کمیت و کیفیت برخورد...

مسأله علم امام یک خصوصیت لازمی است که امام باید آن را داشته باشد تا در مسیر هدایت انسان ها، دچار اشکال نشود، مراجعه به تاریخ اسلام و آیات و روایات نشان می دهد که پیامبران و امامان در پاسخ به هر سوالی، بهترین و کامل ترین جواب را داده و هرگز از پاسخ دادن به هیچ سوالی عاجز نبوده اند، در مورد حقیقت علم امام، علوم ائمه تنها منحصر به آن چه از پیامبر اکرم(ص)، بی واسطه یا با واسطه شنیده بودند، نبوده، ب...

در میان معارف وسیع و بزرگ قرآن کریم، موضوعاتی هستند فراتر از حس و دریافت‌های زمینی انسان‌ها؛ که در اصطلاح قرآن، به آن «غیب» گفته می‌شود و راه دسترسی به آنها حواس ظاهری نیست. تمام این معارف در قالب الفاظی بیان شده است که همان زبان رایج مردمان بوده و آنان برای رفع و رجوع زندگی خود الفاظ را وضع کرده‌اند. این مقاله مدعی است امور غیبی که در قرآن کریم بیان شده‌است، مطالبی هستند مطابق با واقع که دارا...

چکیده: یکی از ویژگی های ائمه عصمت و طهارت که همواره مورد مناقشه و مباحثه بوده است، علم و دانش ایشان می باشد. واکاوی آثار حدیثی و کلامی قدماء در این رابطه و از پی آن اطلاع از منش فکری و منهج علمی ایشان در بسیاری از مباحث دینی راهگشاست. از بین قدماء آثار علمی مرحوم کلینی و شیخ صدوق و شیخ مفید در موضوع علم و دانش امام بخاطر تقارب دوران و تنوع فکری از اهمیت بسزایی برخوردار است. مرحوم کلینی به ...

حمد و سپاس بی کران خدایی را سزاست که آدمی را در حیرت و سرگردانی به خود وانگذاشت و برای راهنمایی او رهبران و راهدانان آگاهی، نصب کرد و با اعطای علوم لدنی به ایشان، راه را از بیراهه نمایاند. هرچه زمان می گذرد و ناکارآمدی مکاتب و ایسم های منقطع از وحی نمایان تر می گردد، نیاز پیروی از آموزه های انبیا و ائمه علیهم السلام بیشتر احساس می شود. تبعیت تام از امام، منوط به شناخت کامل صفات و به ویژه علم ای...

از جمله مباحثی که در آیات ذکر شده و روایات منظور از آن را «علم الهی» بیان کرده اند، «عرش و کرسی» است. علم الهی - نیز بر اساس روایات دیگری- «علم بلا معلوم» معرفی شده است؛ علم بلا معلوم، علم ذاتی است که نافی اضافی بودن صفت علم است، نتیجه ی مهمی که در پس آن نهفته شده، عدم تقیید و تحدید علم الهی به معلوم می باشد که کاشفیت اتم این علم را در پی دارد. یکی از مسائل مهم که در پرتو این نظر مورد تبیین قرا...