چکیده زبان یکی از مهم‌ترین عناصر تشکیل‌دهنده‌ی هویت به شمار می‌رود. اقلیت‌های جامعه‌ی ایران، ازجمله اقلیت‌های دینی، همواره در زمینه‌ی آموزش زبان خود با چالش‌ها و مشکلات متعددی روبه‌رو بوده‌اند. اقلیت‌های دینی رسمی ایران، یعنی مسیحیان، زرتشتیان و کلیمیان، در دوره‌ی رضاشاه در فضای گفتمان حاکم ملی‌گرایانه‌ی دولت نه تنها قادر نبودند به آموزش زبان‌ خود در مدارس‌ بپردازند، بلکه مدارس‌شان به تعطیلی نی...

زبان یک «نهاد» اجتماعی است. بدین معنی که افراد یک اجتماع به منظور آگاهی از مقاصد و نیات یکدیگر و برای برقراری ارتباط با همدیگر عناصر آن را برقرار کرده اند. زبان نه تنها مهمترین وسیله ی ارتباطی بشر بلکه پایه اغلب نهادهای دیگر اجتماعی نیز می باشد و به دلیل سرشت اجتماعی خود هماهنگ با اختلاف اجتماعات، مختلف است. مطالعه و توصیف زبان که موضوع اصلی زبان شناسی است، باید در بافت اجتماعی آن انجام گیرد ...

پس از شکل‌گیری حکومت سلاطین دهلی، تحولات گوناگون در جنبه­های مختلف حیات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هند شکل گرفت. از جمله این تحولات، رسمیت یافتن زبان فارسی در دربار سلاطین دهلی و نگارش آثار ادبی و تاریخی متعدد به زبان فارسی بود. تاریخنگاری رسمی مسلمانان در هند به زبان فارسی با نگارش تاج المآثر در اوایل سده هفتم هجری آغاز شد و با نگارش آثاری چون طبقات ناصری، تاریخ و فیروزشاهی برنی رونق یافت. در این...

  چکیده   هدف پژوهش حاضر دستیابی به میزان طرح مقولات سیاست اجتماعی در کتاب ‌ های درسی، نوع شناختی که این کتب از سیاست اجتماعی به دانش‌آموزان می‌دهند و پاسخ‌دهی به این سؤال است که چه اصول و رهیافتی رسمی از سیاست اجتماعی در این کتاب‌ها وجود دارد. بدین منظور، به تحلیل محتوای کتاب‌های فارسی دوره ابتدایی به لحاظ مقولات سیاست اجتماعی و میزان ارتباط آنها با گروه‌های هدف و نهاد اجتماعی خانواده پرداخته ...

دیوارنویسی پدیده‌ای اجتماعی با پیشینه‌ای بس طولانی است. اما دیوارنوشته‌ها در دوران تمدن مدرن، در نقش یک رسانه مطرح بوده‌اند. در این مقاله کوشیدیم که دیوارنوشته‌ها را از دیدگاه زبان‌شناختی بررسی کنیم. در این پژوهش ویژگی‌های کامل 2929 دیوارنوشته از محله‌های گوناگون شمال، جنوب، شرق، غرب، و مرکز تهران ثبت و سپس استخراج و بررسی شده‌اند. پس از بررسی دیوارنوشته‌ها مشخص شد: نوشته‌های زبانی 76/92 درصد و...

فرایند خروج بند موصولی هنگامی رخ می­دهد که بند موصولی از مجاورت هسته خارج شود و به جایگاهی در انتهای جمله حرکت کند. به بررسی فرایند­هایی همچون خروج بند موصولی، پس از ظهور دستور نقش­گرایی بیش از پیش توجه شده‌است. با توجه به آنکه جملات فارسی در صورت وقوع و یا عدم وقوع این فرایند، همچنان دستوری باقی خواهند ماند، بسیاری از زبان­شناسان دلایل غیرنحوی را عامل این حرکت می­دانند. نگارندگان با این فرض که...

  در این مقاله در چارچوب دو نظریه وزنی بروس هیز (1981 و 1995) چگونگی ساخته شدن پایه‌ها از هجاها، و چگونگی ساخته شدن کلمات از پایه‌ها را در زبان فارسی رسمی و شمرده توصیف کرده‌ایم، و نیز وضع تکیه واژه را در این زبان مورد بحث قرار داده‌ایم. پایه‌ها و تکیۀ واژگانی فارسی را از حیث پارامترهای چهارگانه و دو ارزشی هیز (1981) به شرح زیر توصیف کرده‌ایم: پایه‌های راست‌گرا و حساس به کمیت که از راست به چپ س...

فارسی دری که از زمان نخستین خاندانهای حکومتگر ایرانی به عنوان زبان رسمی ایرانیان دراین سرزمین کاربرد داشته است، در طول عمر هزار و چند صدسالة خود دوره‌های تاریخی گوناگونی را پشت سر گذاشته و متناسب با هر یک از این دوره ها، تغییراتی، بویژه در محتوای واژگانی آن پدیده آمده است. این زبان که در نخستین دوره کاربرد رسمی خود از درجه ای قابل ملاحظه از خلوص واژگانی برخوردار بوده است، در تماس با اقوامی با ز...

رودباری از گویش های ایرانی جنوب غربی است که در جنوب استان کرمان در شهرستان های رودبار، کهنوج، منوجان، قلعه گنج، جیرفت، عنبرآباد و همچنین برخی از مناطق استان هرمزگان رایج است و گونه های مختلفی دارد. در این مقاله به معرفی وندهای فعال گونة کهنوجی و توصیف و طبقه بندی آنها در دو زیرگروه اشتقاقی و تصریفی، به مقایسة آنها با زبان فارسی معیار پرداخته ایم. براساس داده های این پژوهش، هرچند بسیاری از وندها...

چکیده   هدف پژوهش حاضر دستیابی به میزان طرح مقولات سیاست اجتماعی در کتاب های درسی، نوع شناختی که این کتب از سیاست اجتماعی به دانش آموزان می دهند و پاسخ دهی به این سؤال است که چه اصول و رهیافتی رسمی از سیاست اجتماعی در این کتاب ها وجود دارد. بدین منظور، به تحلیل محتوای کتاب های فارسی دوره ابتدایی به لحاظ مقولات سیاست اجتماعی و میزان ارتباط آنها با گروه های هدف و نهاد اجتماعی خانواده پرداخته شده ...