گرچه امروز مقوله منظر شهری جایگاه تعریف شده و روشنی در سطوح جهانی چه آکادمیک و چه حرفه ای دارد، ولی همچنان به عنوان یک مسئله بومی، محل مناقشه است. سؤال از منظر شهری، ذهن را به سمت مؤلفه های تأثیر گذار و شاخه های علمی مرتبط با آن سوق می دهد. می توان بحث منظر را در دو حوزه معماری منظر (landscape architecture) و منظر شهری (urban landscape) بررسی کرد. حوزه اول به تعریف رابطه میان معماری و معماری من...

امروز سبک زندگی انسان شهرنشین فضا های منعطفی را می طلبد که بسته به نوع نیازهای متنوع و گاه متضاد در طول روز یا شب بتواند از آن استفاده کند. نورپردازی نه تنها به لحاظ عملکرد استفاده از فضا را میسر می سازد بلکه در ایجاد حس امنیت و برقراری ارتباط با فضا برای کاربر اهمیت دارد. میدان تئاتر در مرکز شهر روتردام نمونه ای از طراحی با تأکید بر زندگی شبانة شهر است که ایده های نورپردازی جوهر اصلی آن را نه ...

فضای جمعی و زیباشناسی دو مفهومی هستند که امروزه در ادبیات شهری جایگاه وسیعی را به خود اختصاص داده‌اند. نقطه پیوند این «دوگانه» در مقوله معنای فضا نزد انسان و نقش او در شکل‌دهی به این معناست. اقدامات زیباشناسانه از طریق مداخله انسان در فضای جمعی به بروز معنا در تجربه محسوس مخاطب از آن می‌انجامد. این اقدام، میزان انطباق معنا را با ذهن مخاطب تعیین می‌کند. هرچه اقدام زیباشناسانه با ذهنیت جامعه هم‌س...

امروز در ادبیات «هنر شهری» کشورمان یا اهداف آثار هنر شهری را در تأثیرات آن بر ارتقای کیفیت منظر شهر مبنای تعریف قرار می‌دهند و یا انواع آثار هنری حاضر در شهر را به عنوان هنر شهری قلمداد می‌کنند. اما نکته قابل تأمل این است که در پژوهش‌های صورت گرفته مشخص نیست هنر شهری چیست؟ چگونه بر کیفیت منظر شهر اثر می‌گذارد؟ و آیا همه آثار هنری موجود در شهر موجد چنین کیفیاتی می‌شوند؟ با گسترش حضور آثار هنری ...

منظر شهری عامل اصلی تأثیرگذار بر ادراک شهروندان از شهر است. فضاهای جمعی از مهم‌ترین عناصر منظر شهری محسوب می‌شوند که بستری برای شکل‌گیری خاطرات جمعی شهروندان هستند و تقریباً تمامی معیارهایی که باعث کیفیت‌بخشی به زندگی شهری می‌شوند در این فضاها قابل‌مشاهده‌اند. در این نوشتار، کمبود فضاهای عمومی و جمعی در ‌بافت‌های متراکم مرکز شهر تهران مورد تأکید قرار می‌گیرد. در ادامه با توجه به اصول توسعۀ...

شهر به عنوان فضای زیست جامعه، موجود زنده ای است که در ازای چگونگی حیات خود به مراتب بالاتری از کمال دست می یابد. مرتبه ای از حیات مدنی، برنامه های مربوط به اوقات فراغت افراد اجتماع است. دوره ای که فرد نه برای معیشت و  آسایش جسم، که در راه رفع نیازهای معنوی به فعالیتی اجتماعی می پردازد. وجود فضاهای جمعی، زمینه ساز حضور افراد در سطح شهر شده، فرصت تعاملات و واکنش های اجتماعی را فراهم نموده و باعث ...

پیشرفت روزافزون تکنولوژی باعث کاهش نیاز شهروندان به خرید، کار و حتی تعاملات اجتماعی در فضای شهری شده است. این امر موجب افزایش قدرت انتخاب افراد برای حضور یا عدم حضور در فضای جمعی شده و در نتیجه کیفیت فضاهای جمعی اهمیتی دو چندان یافته است. در این چهارچوب، هدف از بررسی وضعیت زندگی جمعی این است که با تمرکز بر زندگی جاری و روزمرۀ فضای شهری، عوامل تأثیرگذار بر زندگی جمعی استخراج شده و به تأمین فضای ...

منظر شهری عامل اصلی تأثیرگذار بر ادراک شهروندان از شهر است. فضاهای جمعی از مهم ترین عناصر منظر شهری محسوب می شوند که بستری برای شکل گیری خاطرات جمعی شهروندان هستند و تقریباً تمامی معیارهایی که باعث کیفیت بخشی به زندگی شهری می شوند در این فضاها قابل مشاهده اند. در این نوشتار، کمبود فضاهای عمومی و جمعی در بافت های متراکم مرکز شهر تهران مورد تأکید قرار می گیرد. در ادامه با توجه به اصول توسعۀ میان ا...

پارک شهری از یک سو بستر تعاملات اجتماعی و گذران اوقات فراغت است و از سوی دیگر متأثر از جمعیت زیاد، تراکم پوشش گیاهی، دید کم، محدودیت منابع روشنایی در شب و امکان اختفا، زمینه وقوع پنهانی جرم می شود. با توجه به سرانه کم فضای سبز در برخی مناطق شهر تهران، شاهد حضور جمعیت کثیری از مردم به پارک ها به ویژه در ایام تعطیل و ساعات شب هستیم که همین امر، کنترل و نظارت پارک را دشوار می سازد. با توجه به مقیا...

حسینیه­ها و تکایای ایرانی، مظهر پیوند زمان، مکان و مردم است و به دلیل ویژگی فضای شهری بودن آنها، نه­تنها در قیاس با مکان­های هم­­عملکرد خویش در سایر کشورها هویتی متمایز داشته، بلکه به عنوان تنها فضاهای باز شهری با عملکرد مذهبی در فرهنگ شهرسازی مسلمانان منحصر به فرد هستند. با توجه به ویژگی­های فرهنگی کشورمان و به ویژه نقش اسلام و باورهای دینی در هویت ملی و اجتماعی ایرانیان، بررسی چیستی و ویژگی­ه...