اهداف قواعد حقوقی، به صورت سنتی، اغلب به دو عنوان عمده نظم و عدالت تعلق گرفته است؛ در حقوق امروز، با توجه به نیازهای جدید و تجربیات نظام های حقوقی دیگر، مبانی و اهداف دیگری مانند قطعیت حقوقی و کارایی نیز برای قواعد حقوقی مطرح شده است. کارایی با ساختار و مبانی عقلایی آن، در کنار عدالت، در انجام وظایف نظام حقوقی بسیار مؤثر و مفید است. کارایی با نگاه عقلایی و عدالت با مبنای عمدتاً معنوی و ایده آلیس...

وحدت گرایی در مبنای اعتبار قواعد در نظام حقوق دینی، بدین معنا که فقط ارادۀ الهی، مبنا و منشأ التزام آوری قواعد حقوقی باشد، نظام حقوق دینی را از واقع گرایی یا عقلانیت تجربی و همچنین از گزاره های برآمده از عقلانیت متافیزیکی انسان گرایانه و در کل از مبناها و منشأهای رقیب، مصون نگه می دارد. در این صورت عقلانیت فطری، ارادۀ دولت و عرف، نقشی جز منبع قاعدۀ حقوقی نخواهد داشت. کثرت گراییِ حقوقی به معنای پ...

مطابق اصل نسبی بودن قراردادها، تعهدات قراردادی محدود به طرفین قرارداد است و ثالث نمی‌تواند برای اثبات تقصیر حرفه‌ای به نقض آن تعهدات استناد کند و استناد به تکالیف قانونی و عرفی حرفه‌ای به‌تنهایی نیز ثالث را با محدودیت‌هایی در جبران خسارت مواجه می‌کند، به این منظور راه‌حل‌های متفاوتی برای حمایت از ثالث در جهت معافیت وی از اثبات تقصیر مدنی حرفه‌ای و امکان استناد وی به نقض تمام تعهدات قراردادی حرف...

مسئلۀ اصلی مقاله حاضر، کارکرد ها و کژ کارکرد های پی گیری یکی از ضرورت های حکومت دینی است که از پیچیده ترین مسائل فرهنگی جهان معاصر - یعنی تمایز جنسیتی و بحران جنسی و هویت یابی بدن - بی بهره نیست. رویکرد نگارنده در این جامعه شناسی حجاب، به کارگیری چارچوب نظری عرفی شدن بوده که خود باب مستوفایی از مباحث موافق و مخالف است، لیکن با پذیرش این اصل که حکومت اسلامی نمی تواند نسبت به احکام الاهی بی تفاوت...

مدیریت سامان های عرفی مراتع در دهه های اخیر همواره یکی از مهمترین مسائل و چالش های مراتع کشور بوده است. تحقیق حاظر سعی دارد در چارچوب نظام بهره برداری مشاع در زمینه تخریب مراتع عوامل مؤثر را مسئله یابی و شاخص­های موثر بر میزان تخریب مراتع را شناسایی نماید. این تحقیق از نوع توصیفی–همبستگی بوده و به روش پیمایشی انجام شده است. بدین منظور پرسشنامه ای تهیه و تدوین گردید و روایی آن در سطح 85 درصد مور...

عرفی شدن دین در دو گفتمان اسلام سیاسی وتجدد، دارای معانی متفاوتی است. تجدد در پی عرفی شدن دین است تا مفاهیم اساسی خود را در خارج از حوزه دین معنا دهی کند؛ اما اسلام گرایی در پی عرفی شدن است تا بر اساس تحولات وتغییرات ومقتضیات زمان ودر چارچوب اجتهاد، به مسائل ونیازها در دایره شریعت پاسخ دهد. در تاریخ معاصر ایران این دو گفتمان مبنای بسیاری از تحولات سیاسی ـ اجتماعی است وبرای تحلیل آنها باید با عص...

در خصوص ارتباط و یا تأثیر قواعد آمره بر مصونیت دولت‌ها، دو دیدگاه وجود دارد. گروهی به برتری قواعد آمره بر قواعد عادی حقوق بین‌الملل، از جمله مصونیت دولت‌ها اعتقاد دارند. به باور آنها لزوم رعایت قاعدۀ آمره مانع اعطای مصونیت در محاکم ملی می‌گردد و دسته‌ای دیگر از حقوق‌دانان رعایت مصونیت دولت‌ها را حتی در موارد نقض قواعد آمره لازم می‌دانند. این دسته از حقوق‌دانان معتقدند که قواعد آمره ناظر به تنظی...

با فرض دلالت ابتدایی ادله (به‌سان مقتضی) بر ثبوت قاعدۀ عدالت، یکی از پرسش‌برانگیز‌ترین مباحثی که وجود مانع دربرابر این مقتضی را بررسی می‌کند، کاربرد قاعده به‌لحاظ بودن یا نبودن نص است. جریان قاعدۀ عدالت، در موارد غیرمنصوص، به جنبۀ اثبات‌گری این قاعده برای استنباط احکام بستگی دارد. بررسی ادلۀ این قاعده، عدم حجیت اثبات‌گری آن را نشان می‌دهد. اما هستند فقیهانی که مستند به عدالت، احکامی را استنباط ...

از میان قاعده‌های تفسیری، فقط دو قاعدۀ تفسیر محدود و تفسیر به سود متهم ویژۀ حقوق جنایی‌اند. ویژه‌بودن آن‌ها به ویژه‌بودن اصل قانون‌مندی در حقوق جنایی برمی‌گردد. قاعدۀ تفسیر محدود پاس‌دار اصل قانون‌مندی جرم است و می‌توان آن را تفسیر «استوار بر» یا «همسو با» اصل قانون‌مندی جرم تعریف کرد. در نتیجه، کارکرد این قاعده پاس‌داری از حق‌های جامعه، بزه‌دیده و متهم است و به همین دلیل بر قاعدۀ تفسیر به سود ...

عرفی شدن دین در دو گفتمان اسلام سیاسی وتجدد، دارای معانی متفاوتی است. تجدد در پی عرفی شدن دین است تا مفاهیم اساسی خود را در خارج از حوزه دین معنا دهی کند؛ اما اسلام گرایی در پی عرفی شدن است تا بر اساس تحولات وتغییرات ومقتضیات زمان ودر چارچوب اجتهاد، به مسائل ونیازها در دایره شریعت پاسخ دهد. در تاریخ معاصر ایران این دو گفتمان مبنای بسیاری از تحولات سیاسی ـ اجتماعی است وبرای تحلیل آنها باید با عص...